گرداب سنگی

گرداب سنگی

این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرم آباد و در میان بافت قدیمی شهر واقع شده است. گرداب سنگی در گویش لری به "گردو بردینه" معروف است و با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمه ای فصلی احداث شده، قطر این بنا 18 متر با پهنای سه متر و بلندای 10 متر از کف چشمه است.
ساختمان پل شاپوری وخرابه‌های شهر شاپورخواست مشاهده شده است که آن‌را منسوب به دوره ساسانی کرده است. این بنا به شماره 1274 در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است. مواد و مصالح به‌کار رفته در گرداب سنگی از سنگ‌های لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است که در ساختمان پل شاپوری و خرابه‌های شهر شاپورخواست در استان لرستان نیز مشاهده شده است.
طغیان آب این چشمه فصلی معمولا در نیمه دوم بهمن آغاز می‌شود و این امر موجب بالا آمدن سطح آب درون این گرداب می‌شود. افزایش و سرریز شدن آب این چشمه از طریق کانال‌های ساخته شده و جداول طراحی شده در شهر خرم آباد آب آن را به درون رودخانه شهر سرازیر می‌کند.
چشمه گرداب سنگی 170 لیتر در ثانیه آبدهی دارد که در اوایل فصل بهار آبدهی آن افزایش می‌یابد. بنای تاریخی چشمه گرداب سنگی خرم آباد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که می‌تواند مکانی زیبا و جذاب برای دیدن گردشگران داخلی و خارجی باشد.
گرداب سنگی یکی از آثار تاریخی استان لرستان است که در شمال غربی خرم‌آباد در بافت قدیمی شهر قرار دارد.
گرداب سنگی یکی از آثار به جا مانده از دوره ساسانیان و بنایی است از سنگ‌هایی به ابعاد 1×1 متر و ساروج که پیرامون چشمه‌ای ساخته شده تا آبی که از چشمه خارج می‌شود، در آن ذخیره گشته و سپس از طریق کانال، به نقاط مختلف شهر باستانی شاپورخواست هدایت شود. قطر این سازه 18 متر، پهنای آن 3 متر و ارتفاع آن تا کف چشمه 18 متر می‌باشد. در قسمت شرقی گرداب، دریچه‌ای به ابعاد 90×160 سانتی‌متر دیده می‌شود که با یک وسیله کشو مانند بسته می‌شده و آب را به جوی کناره غربی گرداب سرازیر می‌کرده است.
در دره‌ای که امروزه «بابا عباس» نامیده می‌شود و فاصله آن تا گرداب سنگی 12 کیلومتر می‌باشد، آثار یک آسیاب بر جای مانده که آب آن از گرداب سنگی تأمین می‌شده است.
چشمه‌ای که گرداب سنگی از آن تغذیه می‌شود، از اواسط زمستان تا اواسط تابستان پرآب است و در سایر مواقع خشک و خاموش است. آبدهی این چشمه 170 لیتر در ثانیه است که این میزان در اوایل فصل بهار افزایش می‌یابد.
گرداب سنگی که به گویش لری «گِردآو بَردینَه» خوانده می‌شود، در مجاورت خیابان هفده شهریور شهر خرم‌آباد پایین‌تر از میدان تختی واقع شده است.
گرداب سنگی
گرداب سنگی
گرداب سنگی

مطالب بیشتر
[username]

[username] [shamsidatetime]

[postbody]