نام قدیم : عربلر
شهرستان
پلدشت در مشرق شهرستان
ماکو و در شمال استان
آذربایجان غربی ، در کرانه جنوبی رود ارس واقع شده است و یکی از شهرستانهای استان
آذربایجان غربی است که مشتمل بر دهستانهای چایباسارشرقی،
زنگبار، گِچْلَرات شرقی و گچلرات غربی ، ۷۲ آبادی و شهر
پلدشت ...مشاهده کامل متن می‌باشد.
شهرستان پلدشت از دو بخش مرکزی و ارس تشکیل شده است و دارای شهرهای پلدشت و نازک علیا می‌باشد.
کمابیش منطبق بر دشتی مرتفع و حاصلخیز با آب و هوای معتدل و خشک است. از شمال و مشرق به رود ارس ( ۱۲۷ کیلومتر مرز مشترک جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان )، از جنوب به شهرستان قره ضیاء الدین در شهرستان خوی و از مغرب به شهرستانهای ماکو و شوط محدود می‌گردد .
بنا به گفته ای پلدشت زمانی یک روستای بزرگ بود که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و سرازیر شدن مردم و کالاهای ابرقدرت بلوک شرق باعث تکان خوردن مختصر وضع اقتصادی ساکنین آن شد، خیابانهای آن توسعه یافت و بازارچه‌های مرزی فعال شدند.چه، باز شدن هر مرزی به دنبالش رونق اقتصادی می‌آورد.
هر چند ز تاریخ دقیق بنای شهرستان پلدشت اطلاع دقیقی در دست نیست ولی آنچه مسلم است منطقه ای که هم اکنون ما به عنوان پلدشت می‌شناسیم دز ازمنه قدیم جزو امپراطوری اورارتویی بوده است چنان که از بنا‌های موجود در اطراف پلدشت به دست می‌اید قدمت شهرستان پلدشت به 3500 سال پیش یعنی 1500 قبل از میلاد می‌رسد .یکی از بنا‌های دوره اورارتویی در اطراف پلدشت قلعه تاریخی اورارتو واقع درروستای شیدی این شهرستان است که بر روی کوه کم ارتفاعی(500 متر)واقع شده است هم اکنون از این قلعه جز بقایای برجی ویران و اثار سفالها ی شکسته باقی نمانده است.
دومین اثر که تاریخ قدیم شهرستان پلدشت (عربلر) را به اثبات می‌رساند قبرستان تاریخی در 2 کیلومتری شهرستان پلدشت به نام (گاوور قلعه سی)است که متاسفانه بر اثر حفریات و کاوش‌های غیر قانونی و نبش قبر‌ها کاملا ویران شده ولی در یک نگاه می‌توان به قبرستان بودن ان پی برد .
سومین اثر پدیدار شدن شهری تاریخی در قسمت خروجی شهر و اول جاده خوی است که هنگام ساخت اداره هواشناسی کشف شد.
عربلر که نام قدیم شهرستان پلدشت می‌باشد دارای تاریخ مکتوب 150 ساله است یعنی در اواخر سلطنت مظفرالین شاه قاجار و اوایل سلطنت محمد علی شاه روستای آبادی بوده که در زمان انقلاب مشروطیت محل رفت و امد انقلابیون مشروطه بوده است.محمد سعید اردوبادی در کتاب وزین خود تبریزمه آلود 4 صفحه را به روستای عربلر (پلدشت)اختصاص داده است.
شهر پلدشت مرکز سیاسی و اداری شهرستان پلدشت است و از این شهر به راحتی می‌توان شهر «شاه‌تختی» در جمهوری خودمختار نخجوان و حتی ساختمان‌های شهر نخجوان را دید.
از جمله مهمترین کوههای آن ، گِچِه داغ با ارتفاع ۸۵۶،۱ متر و در حدود ۷۸ کیلومتری جنوب شرقی شهر ماکو و مرادتپه با ارتفاع ۳۶۸ ، ۱ متر در حدود ۶۸ کیلومتری جنوب شرقی شهر ماکو می‌باشد.
رود ارس و زنگمار/ ماکوچای (از ریزابه‌های جنوبی ارس ) با چند رود کوچک دیگر و چشمه‌ها و قنوات ، اراضی آن را مشروب می‌کنند قسمتی از اراضی نیز با ذخایر آبی سدّ بارون / تنگ بارون (احداث در ۱۳۶۵ـ۱۳۷۴ش بر رود زنگمار در نزدیکی شهر ماکو) و سدّ ارس (احداث در ۱۳۴۶ـ۱۳۴۹ش در شمال آبادیِ شِبیلوی سفلی در حدود ۲۸ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان پلدشت با همکاری فنی و اقتصادی ایران و آذربایجان ) آبیاری می‌شود .
پوشش گیاهی مهم آن ، درختان بلوط ، بنه ، گز و گیاهان دارویی و نباتات علوفه ای است . از جانوران ، روباه ، شغال ، کبک ، تیهو و پرندگان مهاجر مانند مرغابی ، لک لک و حواصیل دارد.
محصولات عمدة زراعی آن پنبه و توتون (عمدتاً در گذشته ) و پس از احداث سدّها، برنج ، گندم و جو است . دامداری شایان توجهی دارد. بعضی از فرآورده‌های دامی و محصولات زراعی آن صادر می‌شود.
صنایع دستی مهم این بخش ، جاجیم بافی و گلیم بافی است برخی طوایف کوچرو (از جمله جلالی ) در دشت پلدشت قشلاق دارند.
لازم به ذکر است، بازار مشترک (بازارچة مرزی ) پلدشت صَنم بُلاغی در این شهرستان قرار دارد و از جمله آثار باستانی پلدشت ، کلیسای آبادی قِزِل وانک (یا وَنک ) در حدود ۴۴ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان پلدشت است.
جمعیت شهرستان پلدشت در سرشماری ۱۳۸۷ش ، ۴۵۰۰۰ تن بود که از این تعداد، ۵۰۱ ، ۲۲ تن که حدود 72.5% می‌باشند در روستاها و بقیه در شهر ساکن هستند. اهالی پلدشت به فارسی ، ترکی آذربایجانی و کردی سخن می‌گویند و عده ای از آنان شیعة اثناعشری و عده ای دیگر سنی حنفی هستند.
همچنین به دلیل ارتباط و پیوند تاریخی بین مردمان آذربایجانی ایران و جمهوری خودمختار نخجوان بازارچه صنم بلاغی در سال ۱۳۷۱ تاسیس و افتتاح گردید.این بازارچه ۱۴۰۰۰ متر مربع مساحت دارد و دارای ۳۰ غرفه به همراه امکانات جانبی است که ۱۵ تعاونی با ۳۳۰۰ عضو در آن مشغول به کارند.این بازارچه در ۳۰ کیلومتری ماکو قرار دارد.
کالاهای وارداتی از این بازارچه لوازم یدکی خودرو و صادراتی مصالح ساختمانی، میوه و تره بار، مصنوعات صنعتی و صنایع چوبی است.
منابع:
http://www.poldasht-ag.ir/tabid/1618/Default.aspx
http://sepahbod.mihanblog.com/post/1
http://fa.wikipedia.org/wiki
