اقلیم : سرد
مساحت : 2242
جمعیت : 42310
سنقر در85 کیلومتری شمال شرقی استان
کرمانشاه واقع است که شامل شهر و دو بخش
مرکزی و کلیایی با تعداد216 پارچه روستای ساکن است.
ارتفاع شهرستان از سطح دریا 1700 متر است و بلندترین نقطه استان کرمانشـاه محسوب میگردد .
این شهرستان دارای موقعیتی کوهستانی و آب و هوای معتدل کوهستانی است و از چهار طرف بین کوهستانهای رشته کوه زاگرس
...مشاهده کامل متن محصور گردیده و از شمال به شهرستان قروه از استان کردستان ، از جنوب به شهرستان صحنه ، از شرق به شهرستان اسدآباد از استان همدان و از غرب به شهرستان کامیاران از استان کردستان محدود است .
شهرستان سنقر از نواحی جالب توجه و زیبای استان بشمار میرود و درجلگه همـوار و زیبایی قــرار گرفتـه و قلّههای کوههای آن تا اواخر تـــابستان از برف زمستـــانی میدرخشد.
از نظر آب هوایی:
از نظر آب هوایی دارای اقلیمی نیمه خشک و استپی خنک با زمستانهای سرد که تا 28 درجه زیر صفر و تابستانهای معتدل حد اکثر 39 درجه بالای صفر میرسد.
مهمترین دشت آن دشت سنقر با وسعت تقریبی 260 کیلو متر مربع مساحت شهرستان 2300 کیلو متر مربع و دارای دو بخش و 8 دهستان و 216 روستای دارای سکنه میباشد اراضی کشاورزی این شهرستان حدود 131 هزار هکتار است که 20150 هکتار آن آبی که توسعه رودخانههای گاورود و جامیشان و سرابهای گلویج ،گزنهله ، چرمله و بیش از 500 دهنه چشمه و قریب 180 رشته قنات و 600 حلقه چاه عمیق و نیمه عمیق مشروب میشود .
این شهرستان از قطبهای مهم دامپروری استان میباشد که بیش از 400 هزار رأس دام در مراتع منطقه تعلیف میشوند که این امر موجب شده است علاوه بر تأمین مصرف داخلی مقدار زیادی شیرو فرآوردههای دامی به دیگر شهرستانها بویژه کارخانه شیر پاستوریزه کرمانشاه صادر شود.
شرایط آب و هوایی :
شرایط آب و هوایی این شهرستان برای پرورش مرغ گوشتی بسیار مناسب و از مناطق مهم استان در جهت تولید گوشت سفید میباشدو با دارا بودن بیش از صد واحد مرغداری ، مقدار قابل توجهی گوشت سفید روانه بازارمصرف داخل شهرستان و استان مینماید.
پیشینه تاریخی :
سوابق سنقر به اسکان اقوام آریایی مهاجر در غرب کشور بر میگردد . زمانی که همدان سقط الرأس حکومتهای ماد و قبل از آن بوده است شاخه جدا شده از این مرکز به طرف یکی از کانونهای معیشتی قبایل اولیه میرفته است و آثار به جا مانده از تمدن ماد تردیدی نیست که سنقر به همان قدمت تمدن حوزههای دیرین استان را دارا است .
کوه مادیان کوه در شمال شهر منتسب به نام قوم ماد است که این فرض را تأئید مینماید.علیهذا میتوان فرض را بر این نهاد آغاز آبادانی سنقر پس از افول دینور و در زمان حکومت کسی بنام سنقر که در اصل مالک منطقه بوده شروع گردیده است.
سنقر با توجه به داشتن ارتفاعات برفگیر ودرههای عمیق و چشمه سارهای فراوان، منطقه پر جاذبه ای است و از طرفی با توجه به موقعیت سوق الجیشی آن از قدیم آن را مرکز داد و ستد مناطق وسیعی از منطقه غرب قرار داده است .
در خصوص جاذبههای شهرستان به ترتیب و به اختصار میتوان به نقاط ذیل اشاره
نمود .
1- سراب گزنهله
2- ارتفاعات دالاخانی و چشمه بسیار زیبای سهیل در ارتفاعات منطقه
3- باغات سه آسیاب و حاشیه پردرخت رودخانه سنقر چای
4- دره روستای حسین آباد و قوری چای
5- حاشیه رودخانه گاورود و بقعه متبرکه امامزاده هادی
6- درههای سرسبز و پر آب دهستان کیونانات که بی شباهت به منطقه پاوه نمیباشد
7-میمون دکانی واقع درپشت کوه سراب گزنهله
8- سنگ تاریخی و حمام قدیمی روستای قروه در 64 کیلو متری سنقر
9- بقعه مالک و بقعه متبرکه امامزاده احمد (ع)
10- آثار روستای کلگاه زمان و تپه باستانی روستای کلک و قنات روستای جوکان
11-آثار تاریخی موجود درروستای گلویچ
12- حمام قدیمی روستای دهنو و ...
ارتفاعات :
ناهمواریهای اطراف شهرستان سنقر کلیایی از نظر چگونگی تشکیل و جنس سنگها با کوههای زاگرس تفاوت دارند بدین معنی که از رشته کوه زاگرس قدیمی ترند و در هنگام چین خوردن و شکل گیری ، تحت تأ ثیر فعالیتهای آتش فشانی و ماگمایی بوده اند
امروله و کوه معروف سهیل یا دالاخانی که از مرتفعترین کوههای شمال استان کرمانشاه است و داشتن
پناهگاهی زیبا برای هزاران کوه نورد درسراسر ایران در تمام فصول سال میباشد و کوههای بیروپریشان که حفاظت شده هستند و کوههای سایه علی و پنجه علی با داشتن مناظر زیبا و چشم نواز پــذیـرای تعـداد زیادی گردشگر از نقاط مختلف میباشد و همچنین اماکن مذهبی امامزاده احمد (ع) واقع در مرکز شهر سنقر و امامزاده هادی در روستای یاره گله از مراکز زیارتی در این شهرستان به شمار میروند.
شرایط آب و هوائی به موازات دیگر عوامل طبیعی، از مهمترین عوامل مؤثر در شکل گیری زیستگاههای انسانی به شمار میآید.
هر گونه دخل وتصرف انسانی در محیط زیست نیز به مقدار زیاد تابع شرایط اقلیمی بوده و با توجه به آن میتوان قابلیتهای سازگاری انسانی با محیط را ارزیابی کرد و متناسب با آن اشکال مطلوب ساختهای فضایی را با ابزار مناسب بوجود آورد.
شهرستان سنقر از نظر اقلیم دارای آب و هوای سرد و ییلاقی است و هوای نقاط مرتفع و سینه کوهها سردتر از دامنه ودشت میباشد.
بر اساس تقسیم بندی اقلیمی کوپن (Koppen) این شهرستان دارای اقلیم نیمه خشک و استپی خنک بوده و بطور کلی با تقسیم استان به دو منطقهی سردسیر و گرمسیر این شهر در منطقهی سرد سیر واقع گردیده است.
زمستان آن از آذر ماه شروع شده و تا اواخر فروردین ماه ادامه مییابد. ریزش نزولات جوّی در زمستان بصورت برف ودر اواخر زمستان و بهار بصورت باران است. وزش باد شمالی موجب بارندگی در زمستان و تابستان شده و هوا را خنک میکند.
باد جنوبی هوا را در زمستان معتدل و در تابستان گرم میکند.
باد جنوب شرقی از سوی اسد آباد بویژه در فصل پائیز سبب نباریدن باران وخشکی هوا میشود. شهر سنقر در تابستان دارای هوای خوش و فرح بخش است. چمنهای صفائیه ( شاهگدار )، نجف آباد و خنجر آباد واقع در این ناحیه در قدیم محل پرورش اسب بوده اند.
زبان
ساکنان شهر سنقر به زبان تُرکی وکردی تکلم میکنند و ساکنان اطراف سنقر و بیشتر جمعیت روستایی، کُرد زبان هستند وبا گویش سورانی و آمیخته ای از لغات گویش کرمانج حرف میزنند.
در منطقه فعله ـ کُری اهالی از طایفه فعله کُری و درمنطقه کُلیائی، طوایف بیگوند Bigvand ، موسیوند Mousivand ، ورمزیار Varmazyar و صوفیوند Sufivand ساکن هستند.
مرحوم حاج میرزا زین العابدین شیروانی در کتاب « بستان السیاحه » مینویسد؛ «به ضم سین وقاف سنقر از مضافات کرمانشاه بوده و کلیه اهالی آن علی اللهی هستند و مقتدای آنها آقا سید عباس است.» در صورتیکه مطلب مذکور هیچگونه اساسی ندارد و برای نمونه حتی یک نفر علی اللهی در سنقر نمیتوان یافت.و این لهجه ترکی اولین بار توسط ویندفور windfuhr و بعدا بهوسیله پرفسور گ.
دورفر (استاد زبانهای ترکی دانشگاه گوتینگن آلمان) بررسی و شرح داده شدهاست.
منبع :http://songhorcity.blogfa.com/post/1
بر گرفته از سایت میراث فرهنگی ا ستان کرمانشاه، و برگرفته از اطلاعات فرمانداری شهرستان سنقرکلیایی
http://www.poyaonline.epage.ir/fa/module.content_Page.24-01.html
«بانک اطلاعات تقسیمات کشوری».
وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بازبینیشده در امرداد ۱۳۹۲.