3 2

آب و هوا

توضیحات

ویرایش
اقلیم : معتدل
شهرستان خرم آباد مرکز استان لرستان است. این شهرستان از شمال به شهرستان سلسله، از شمال شرق، به شهرستان بروجرد، از شرق، به شهرستانهای دورود، ازنا، الیگودرز و از جنوب به شهرستانهای کوهدشت، ...مشاهده کامل متن دوره چگنی و پلدختر محدود می‌شود.
به نظر بسیاری از محققان شهر خرم‌آباد فعلی زمانی شهر مهم عیلامی یعنی خایدالو برجای آن قرار داشته‌است.همچنین بسیاری از محققان بر این عقیده هستند که شهر قدیمی شاپورخواست در دوره ساسانی و قرن نخست هجری که دارای اهمیت بسیاری بوده در مکان شهر قدیمی خایدالو و مکان فعلی شهر خرم‌آباد قرار داشته‌است.
هنوز بقایایی از دیوارهای بزرگ و پهن که از سنگ و ملاط به سبک دوره ساسانی از مکان کنونی شهر تا روستای تیربازار وجود داشته‌است دیده می‌شود. در اواخر قرن ششم خاندان اتابکان لر کوچک شهر خرم‌آباد را به عنوان مرکز حکومت خود انتخاب کرده و آن را توسعه دادند.احتمالا در اثر حمله مغول بخش عمده‌ای از شهر ویران شده‌است.
حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری قمری می‌نویسد:
«خرم‌آباد شهری نیک بوده، اکنون خراب است.»
این نخستین بار است که از خرم‌آباد به این شکل در تاریخ یاد شده‌است. در اواخر دوره صفوی خرم‌آباد مرکز حکومتی والی لرستان فیلی بوده و به نوشته تاریخ حزین از آبادانی برخوردار بوده، ولی متاسفانه بر اثر هجوم سپاه عثمانی بار دیگر ویران شده‌است.
در دوران قاجار خرم‌آباد نسبتاً توسعه پیدا کرد و قلعه گلستان ارم (فلک الافلاک) از آثار معروف خرم‌آباد به دستور محمد حسین میرزای دولتشاه مرمت شد. بارون دوبد یکی از ماموران روسیه تزاری که در سال ۱۸۴۵ میلادی از خرم‌آباد دیدار کرده، شهر را دارای ۴ مسجد، ۸ گرمابه و ۱ محله یهودی نشین توصیف کرده‌است.
خرم آباد دارای آب و هوای معتدل کوهستانی و نیمه مرطوب است. وجود منابع آبهای زیرزمینی و چشمه‌های درون شهر از نکات قابل توجه در جغرافیای شهر خرم آباد است.
فاصله خرم آباد تا تهران 490 کیلومتر و تا اهواز 390 کیلومتر است. خرم آباد بر سر شاهراه تهرانخوزستان قرار گرفته و دارای اهمیت ارتباطی و راهبردی است.
آزادراه خرم زال که با نام آزادراه خرم آباد – پل زال نیز شناخته می‌شود، در حد فاصل بین دو شهر خرم آباد و اندیمشک به طول 104 کیلومتر قرار گرفته است.
خرم آباد دارای فرودگاه است. شهری که امروزه با نام خرم آباد نام گذاری شده است؛
از نخستین سکونتگاههای مردم ایران به شمار می‌رود. غارهای مسکونی دره خرم آباد که از آن جمله می‌توان به غارهای کنجی، یافته، پاسنگر، گر ارجنه نام برد، حاوی آثار زندگی انسان غارنشین بوده است.
بنابرتاریخ گذاریهایی که از راه آزمایش رادیو کربن در غار کنجی واقع در دره خرم آباد انجام شده است، قدمت آثار آن متجاوز از 40 تا 50 هزار سال پیش است. نامهای قدیم خرم آباد خایدالو و شاپور خواست است.
خرم آباد دارای آثار باستانی از جمله، قلعه فلک الافلاک، منار آجری، سنگ نبشته، پل شکسته و گرداب سنگی است. گویش مردم خرم آباد و روستاهای اطراف آن لری خرم آبادی است.مردم خرم آباد علاوه بر گویش لری به زبانهای فارسی و لکی هم صحبت می‌کنند.
در سالهای 28-1930 م تعداد بیشماری اشیاء برنزی معروف به برنزهای لرستان وارد بازار عتیقه کشورهای مختلف گردید این امر سبب شد تا زمینه مساعدی برای مطالعه این اشیاء فراهم گردد.
همچنین بررسی و پژوهش‌های باستان شناسی در نواحی غرب ایران بویژه استانهای لرستان، ایلام، کرمانشاه، آغاز شد. دانشمندان مختلف، با مطالعه این آثار نظرات متفاوتی را ایراد نموده و تاریخهای گوناگونی را برای، آنها اعلام داشتند.
برخی ساخت این اشیاء را به اقوام کاسی که در کوهپایه‌های دامنه زاگرس زندگی می‌کردند، نسبت می‌دهند. واین آثار را متعلق به هزاره سوم تا هزاره اول ق.م. می‌دانند.
مجموعه موجود در بخش لرستان موزه ایران باستان به دلیل کثرت و تنوع این گونه اشیاء ، یکی از کاملترین و ارزشمندترین مجموعه‌های دنیا محسوب می‌گردد.
اکثر این اشیاء از طریق حفریات غیرعلمی ، تعدادی حاصل کاوش‌های علمی از محوطه‌های باستانی چون ورکبود، ولی در استان ایلام ، سرخدم، کفترلان، چغاسبز، دم آویزه و... در لرستان و مناطق از استان کرمانشاهان بدست آمده و یا ازطریق خریداری یا اهداء به این بخش راه یافته اند.
اشیاء مفرغی این مجموعه اغلب شامل ادوات جنگی: خنجر، شمشیر، سرگرز و... ادوات و ساز و برگ اسب ( انواع لگام، آویزها و...) زیورآلات ( گوشواره، انگشتر، گردن بند و ...) مجسمه‌های کوچک انسان و حیوان، انواع طلسم‌ها ، علم‌ها و ظروف مفرغی است. در بین این اشیاء ظروف سفالی متنوعی نیز وجود دارد. از جمله اشیاء مفرغی ارزشمند این بخش می‌توان از مجسمه مفرغی معروف به جنگجوی لرستان با کتیبه ای میخی بابلی جدید از پشتکوه لرستان ( 500-900 ق.م.) ، پیاله کوچک مفرغی با نقش دژ ( قلعه) و انسان بالدار از ورکبود ( 1000 ق.م.) نام برد.
منبع :http://lorestan.blogfa.com/
http://golshn12.blogfa.com/
http://khoramabad.farhang.gov.ir/
قلعه فلک الافلاک

قلعه فلک الافل...

فَلَک‌الافلاک یا دژٍ شاپورخواست قلعه‌ای تاریخی در مرکز شهر خرم‌آباد در استان لرستان است. فلک‌الافلاک با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته می‌شود. قلعه فلک‌الافلاک بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر خرم‌آباد و در نزدیکی رودخانه خرم‌آباد قرار گرفته و چشم‌گیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون شهر خرم‌آبا...

اطلاعات | نقشه
پل شاپوری‌

پل شاپوری‌

این پل در قسمت جنوبی شهر خرم آباد واقع شده است. و عامل ارتباط غرب استان ( طرهان ) با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون ( پایتخت ساسانیان ) بوده است . احتمالاً جهت توزیع آب نیز مورد بهره برداری قرار می‌گرفته است. طول پل 312 متر،و ارتفاع آن75/10 متراست که از 28چشمه طاق و 27پایه تشکیل شد...

اطلاعات | نقشه
مسجد جامع خرم آباد

مسجد جامع خرم ...

مسجد جامع خرم آباد در سال ٩۷۰هجری قمری به دستور (شاه پرور سلطان)_ دختر (آغور بیک) (همسر شاه رستم از اتابکان لر کوچک ) ساخته شد. این مسجد در سال ۱۱۱۰هجری قمری به دستور شاه سلطان حسین صفوی تعمیر شد و سنگ نوشته مربوط به این فرمان هم اکنون در بخش سنگ نوشته‌های تاریخی ( دژ شاهپور خواست ) ن...

اطلاعات | نقشه
خانه آخوند ابو

خانه آخوند ابو

در مرکز شهر خرم‎آباد در سایه‌‏سار ضلع‌غربی قلعه فلک‏‌الافلاک بنایی زیبا مربوط به اوایل دوره پهلوی قرار دارد. این اثر ارزشمند یکی از قدیمی‎ترین خانه‏‌های شهر خرم‎آباد محسوب می‎شود که در سالهای اخیر توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت شده و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. منطقه لرستا...

اطلاعات | نقشه
حمام گپ ( آسیا )

حمام گپ ( آسیا...

حمام تاریخی گپ (آسیا) که بخش اصلی آن بر روی چهارستون سنگی قرار گرفته ، در دوران قاجاریه ساخته شده است . این حمام به وسیله چند پله ارتباطی از خیابان مجاور (خیابان حافظ) به سربینه مرتبط می‌گردد که در حدود سه متر از سطح خیابان پائین‌تر است. در گوشه شمال شرقی ورودی حمام گرم (در حد فاصل ح...

اطلاعات | نقشه
رودخانه خرم‌آباد

رودخانه خرم‌آب...

در تاریخ رویایی لرستان همیشه سخن از رودخانه ای است که سالها نقل داستانهای گذشتگان بوده و تاریخ مردم خرم آباد در کنار این ساحل رودخانه ای شکل گرفته این رودخانه دایمی است با طول 80 کیلومتر از ریزابه‌های بسیاری که همگی آن‌ها از ارتفاعات پیرامون خرم‌آباد سرچشمه گرفته‌اند ؛ پدید می‌آید . ...

اطلاعات | نقشه
دریاچه کیو ( کی یو )

دریاچه کیو ( ک...

این دریاچه در شمال غربی شهرستان خرم آباد و در کنار پارکی به همین نام واقع است. آب این دریاچه از چشمه‌ای که در زیر آن قرار دارد تامین می‌شود. مساحت دریاچه کیو 7 هکتار و عمق آن بین 3 تا 7 متر است. کیو در گویش لری به معنی کبود رنگ و آبی است و علت نامگذاری آن آب زلال و عمق دریاچه‌است که به...

اطلاعات | نقشه
آبشار نوژیان

آبشار نوژیان

آبشار نوژیان یکی از مرتفع‌ترین آبشارهای ایران در 51 کیلو متری جنوب شرقی خرم آباد ،بخش پاپی واقع شده است و دارای ارتفاع 95 متر و عرض تاج پنج متر است. این آبشار زیبا در کنار روستای قدیمی و منحصر به فردی به همین نام قراردارد.روستای نوژیان تقریبا در 40 کیلومتری خرم‌آباد واقع شده و بین کوه ...

اطلاعات | نقشه
مشاهده تمامی جاذبه های گردشگری
موسیقی محلی لرستان

موسیقی محلی لر...

موسیقی لری با موسیقی "ردیف دستگاهی" پیوند نزدیکی دارد . بخش مهمی از این موسیقی از طریق کمانچه و کمانچه نوازی محلی در موسیقی رسمی ایران "ردیف" نیز تأثیر گذاشته است . اغلب موسیقی‌های محلی لرستان در دستگاه ماهور و بیش‌تر با ساز کمانچه اجرا می‌شوند . موسیقی‌های لرستان به چهار بخش موسیقی ک...

اطلاعات
آش ترخینه

آش ترخینه

نخود و لوبیا 1 لیوان، عدس 4/3 لیوان ،کشگینه نیم کیلو، پیاز داغ نصف لیوان، سبزی آش نیم کیلو، نمک و فلفل و زرد چوبه به میزان لازم ،نعناع داغ وپیاز داغ برای تزیین. طرز تهیه کشگینه (ترخینه) : بلغور گندم 1 لیوان ، کشک ۱ لیوان (یا دوغ 3 لیوان)، 1قاشق سبزی کوهی معطر، همه را با هم می‌جوشانیم ت...

اطلاعات
لباس محلی لرستان

لباس محلی لرست...

پوشش زنان لر نمادی از هویت و فرهنگ این دیار پوشاک زنان لر بنا به موقعیت اجتماعی ، اقتصادی و از طرفی شرایط سنی از ویژگی‌های مشخصی برخوردار است . پوشاک زنان جوان لر با پارچه‌های الوان در رنگها و طرح‌های شاد با سربندهای زیبا و رنگی می‌باشد . زنان مسن‌تر پارچه هائی به رنگ تیره و طرح ای س...

اطلاعات
بازی دال پلو

بازی دال پلو

دراین بازی چند نفر به دو دسته تقسیم می‌شوند که معمولاً دو دسته سه نفری یا بیشتر می‌باشند. هر دسته بفاصله ۱۰ الی ۲۰ متر دورتر از یکدیگر و روبروی هم قرار می‌گیرند. هر دسته در جایی که ایستاده‌اند سه عدد سنگ بعنوان هدف که هر یک تقریبا بطول ۲۵ و بعرض ۱۵ سانتی متر می‌باشد طوری در محل خود (رو...

اطلاعات
بازی کلو رونکی

بازی کلو رونکی

کلورونکی یکی از محبوبترین بازی‌های محلی است که تعداد بازیکنان آن بایستی حتما جفت باشند.مثلا دو دسته ۶ نفری که جمعا ۱۲ نفر شوند. در گروه اول که هر نفر کلاهی بسر دارد (یا اگر کلاهی در دسترس نباشد با دستمال چهار گوشی که ۴ گوشه اش را گره زده اند و بر سر می‌گذارند کلاهی درست می‌کنند) افراد ...

اطلاعات
گویش  محلی لرستان

گویش محلی لرس...

گویش‌های لُری نزدیک‌ترین گویش‌های ایرانی به زبان فارسی هستند.زبان لری همانند زبان فارسی نواده‌ای از زبان پارسی میانه استو واژه‌های آن همانندی بسیاری با فارسی دارد.. ریشه زبانهای ایرانی لری-بختیار مانند زبان فارسی به پارسی میانه(پهلوی ساسانی) و از طریق پارسی میانه به پارسی باستان(زبان هخ...

اطلاعات
شنبه به در و سیزده به در

شنبه به در و س...

مردم اولین شنبه سال را از بامداد یا بعد از صرف ناهار به باغ و صحرا مى‏روند. در این روز اغلب زنان و دختران در مکان‏هاى نظر کرده و مورد احترام «ننو» کوچکى به نیت بخت‏گشایى و حاجت روایى مى‏بندند. اگر پس از ساعتى باد خاشاک یا پَر کاهى در آن مى‏ریخت نشانه آن بود که حاجت روا خواهد شد. مردان...

اطلاعات
آیین عروسى

آیین عروسى

در هر یک از مناطق مختلف لرستان آیین‏نامه‏هاى عروسى [نحوه جشن عروسى و آداب و رسوم مربوط به آن] به شیوه‏اى خاص برگزار مى‏شود. مراسم عروسى گرچه داراى وجوه مشترک فراوانى است ولى از نگاهى دیگر ویژگى‏هاى خاص آئینى هر منطقه را داراست که نمایانگر خصوصیات دینى ـ فرهنگى و گاه جغرافیایى قوم و طای...

اطلاعات
مشاهده تمامی آداب و رسوم
چیت

چیت

چیت یکی از رایجترین دست بافته‌های زنان عشایر لرستان بوده که در میان همه عشایر لرستان به همین نام موسوم است. مواد اولیه مورد نیاز برای این دست بافته نی، پشم و مو است. به دلیل وفور "نی" در زیست بوم قشلاقی عشایر، این وسیله درمنطقه گرمسیر بافته می‌شود. چیت تقریباً با اندکی تغییر در میان ...

اطلاعات
فرش بافی

فرش بافی

قالی بافی و فرشهای سنتی لرستان جز بافته‌های سنتی ایران است که در زمره فرشهای هندسی قرار داشته و به صورت ذهنی بافته می‌شوند. از ویژگی‌های مهم آنها استفاده از طبیعت، محیط اطراف، باورها، عقاید و رسوم محلی در طراحی نقوش این گونه قالی است. سابقه فرش بافی در لرستان را با توجه به نمونه‌های مو...

اطلاعات
گیوه دورزی

گیوه دورزی

گیوه دوزی یکی از صنایع دستی رایج در لرستان است. گیوه از دوقسمت اصلی "زیره" و "رویه" تهیه می‌شود. ساخت زیره به وسیله دو لایه چرم که یکی از آنها توسط اشخاصی به نام "آجیه کو" با نخهای نسبتاً ضخیمی آج انجام می‌شود. پس از آج با استفاده از لایه‌های مقوا و چرم زیر آجیه شده دوره دوزی و آماده ...

اطلاعات
ماشته

ماشته

لرستان با قدمت تاریخی و دیرینه در زمینه‌های مختلف دارای صنایع‌دستی بی‌نظیری است که تنوع آن در کمتر نقطه‌ای از کشور مشاهده می‌شود.ماشته مهمترین و اصیل‌ترین دستبافت لرستان است که با دار مخصوصی به نام "جیلا" بافته می‌شود. این دست بافته از چهار قطعه نواری شکل به عرض 50 سانتی متر و به طول ...

اطلاعات

نگین افلاک خرم‌آباد

دژ شاپورخواست که بیشتر با نام فلک الافلک شناخته می‌شود، قلعه تاریخی است که از دوره ساسانیان برجای مانده است.قلعه فلک الافلاک در مرکز شهر خرم آباد در استان لرستان واقع شده است. در دوره صفویه و قاجار، این قلعه به عنوان مقر حکومتی استفاده می‌شد و در دوران پهلوی، به پادگان نظامی و زندان سیاسی تبدیل شد. در ... ادامه مطلب
نگین افلاک خرم‌آباد

علی ایاز

علی ایاز شنبه 9 مرداد 95 - 15:54

سلام . مرسی از طلاعاتی که دادید

گرداب سنگی

این بنای تاریخی در قسمت مرکزی شهر فعلی خرم آباد و در میان بافت قدیمی شهر واقع شده است. گرداب سنگی در گویش لری به "گردو بردینه" معروف است و با سنگ و ساروج ساخته شده، این گرداب بنایی مدور متشکل از یک دیواره عظیم سنگی است که به صورت مدور دور تا دور چشمه ای فصلی احداث شده، قطر این بنا 18 متر با پهنای سه متر و بلندای 10 متر از کف چشمه است.
ساختمان پل شاپوری وخرابه‌های شهر شاپورخواست مشاهده شده است که آن‌را منسوب به دوره ساسانی کرده است. این بنا به شماره 1274 در فهرست آثارملی ایران به ثبت رسیده است. مواد و مصالح به‌کار رفته در گرداب سنگی از سنگ‌های لاشه همراه ملات ساروج (آهک و گچ) است که در ساختمان پل شاپوری و خرابه‌های شهر شاپورخواست در استان لرستان نیز مشاهده شده است.
طغیان آب این چشمه فصلی معمولا در نیمه دوم بهمن آغاز می‌شود و این امر موجب بالا آمدن سطح آب درون این گرداب می‌شود. افزایش و سرریز شدن آب این چشمه از طریق کانال‌های ساخته شده و جداول طراحی شده در شهر خرم آباد آب آن را به درون رودخانه شهر سرازیر می‌کند.
چشمه گرداب سنگی 170 لیتر در ثانیه آبدهی دارد که در اوایل فصل بهار آبدهی آن افزایش می‌یابد. بنای تاریخی چشمه گرداب سنگی خرم آباد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که می‌تواند مکانی زیبا و جذاب برای دیدن گردشگران داخلی و خارجی باشد.
گرداب سنگی یکی از آثار تاریخی استان لرستان است که در شمال غربی خرم‌آباد در بافت قدیمی شهر قرار دارد.
گرداب سنگی یکی از آثار به جا مانده از دوره ساسانیان و بنایی است از سنگ‌هایی به ابعاد 1×1 متر و ساروج که پیرامون چشمه‌ای ساخته شده تا آبی که از چشمه خارج می‌شود، در آن ذخیره گشته و سپس از طریق کانال، به نقاط مختلف شهر باستانی شاپورخواست هدایت شود. قطر این سازه 18 متر، پهنای آن 3 متر و ارتفاع آن تا کف چشمه 18 متر می‌باشد. در قسمت شرقی گرداب، دریچه‌ای به ابعاد 90×160 سانتی‌متر دیده می‌شود که با یک وسیله کشو مانند بسته می‌شده و آب را به جوی کناره غربی گرداب سرازیر می‌کرده است.
در دره‌ای که امروزه «بابا عباس» نامیده می‌شود و فاصله آن تا گرداب سنگی 12 کیلومتر می‌باشد، آثار یک آسیاب بر جای مانده که آب آن از گرداب سنگی تأمین می‌شده است.
چشمه‌ای که گرداب سنگی از آن تغذیه می‌شود، از اواسط زمستان تا اواسط تابستان پرآب است و در سایر مواقع خشک و خاموش است. آبدهی این چشمه 170 لیتر در ثانیه است که این میزان در اوایل فصل بهار افزایش می‌یابد.
گرداب سنگی که به گویش لری «گِردآو بَردینَه» خوانده می‌شود، در مجاورت خیابان هفده شهریور شهر خرم‌آباد پایین‌تر از میدان تختی واقع شده است. ... ادامه مطلب
گرداب سنگی

روستای گوشه شهنشاه

روستای گوشه شهنشاه یکی از روسـتاهای قـدیمی و تـاریخی استان لرسـتان اسـت. آثـار و بـناهای برجای مانده از دوره‌های تاریخی مخـتلف مـانند کـاروانسرای قدیمی و آرامـگاه شجاع‌الدین خورشید، از اتابکان لر کوچک، نشانگر قدمت و پیشینۀ تاریخی این روستاست. مردم روستای گوشه شهنشاه به زبان لری سخن می‌گویند. دین اسلام ... ادامه مطلب
روستای گوشه شهنشاه

ماشته

ماشته نوعی پارچه است و در دسته بندی رشته‌های صنایع دستی، در دسته نساجی سنتی محسوب می‌شود، ماده اولیه آن پشم ریسیده است که در حال حاضر از نخ‌های پلی استر و آکریلیکی موجود در بازار استفاده می‌کنند. این نوع بافته در نوار جنوبی کشور موج بافی، در اصفهان جاجیم و در لرستان ماشته بافی نامیده می‌شود، به طور کلی ... ادامه مطلب
ماشته

آبشار نای انگیز

در جنوب‌شرقی شهرستان خرم‌آباد و در میان رشته کوه‌های سر به فلک کشیده‌ی هشتاد پهلو، آبشار زیبایی وجود دارد که به «نای‌انگیز» معروف است. برای رسیدن به آبشار باید جاده‌ی خرم‌آباد به سپیددشت را تا 45 کیلومتری پیمود و پس از آن از طریق جاده‌ی فرعی که از سمت چپ جاده‌ی اصلی منشعب می‌گدد. به منطقه‌ی نای‌انگیز ... ادامه مطلب
آبشار نای انگیز

اطلاعات بیشتر...