اقلیم : گرم
شهرستان
منوجان از شهرستانهای استان
کرمان است. مرکز این شهرستان شهر
منوجان است. جمعیت شهرستان
منوجان بنا بر سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار
ایران، برابر ۶۳۸۴۵ نفر گزارش شدهاست.
شهرستان منوجان در فاصله ۴۰۰ کیلومتری جنوب غربی کرمان قرار گرفته و در
دشتی ...مشاهده کامل متن گرم و مرطوب و نسبتا وسیع واقع شده است. این شهرستان در ارتفاع ۳۴۲ متر از سطح دریا و با بیشینه و کمینهی دمایی بین ۵۰ و ۳- درجهی سانتیگراد واقع شده است.
این شهرستان با وسعتی بالغ بر هفت هزار کیلومتر مربع از جنوب و غرب با شهرستان رودان در استان هرمزگان ، از شمال با شهرستان کهنوج و شرق با شهرستان قلعه گنج همسایه میباشد.اطراف این منطقه را کوههای زندان در جنوب مولائی در شمال و داسپید کازرون در غر ب فرا گرفته اند.
شهرستان منوجان دارای دو بخش مرکزی و آسمینون بوده.این شهرستان دارای آب و هوای مرطوب است باغهای مرکبات و نخلستانهای خرما به طور یکپارچه سراسر آنرا پوشانده اند و علاوه بر آن محصولات دیگری مثل گندم ، جو ، خرما ، کنجد ، سیب زمینی و سایر محصولات صیفی در آن کشت میگردد.
سطح زیر کشت محصولات باغی به حدود ۷۵۰۰ هکتار و زراعی هم به ۶۵۵۰ هکتار بالغ میشود که شغل بیشتر مردم کشاورزی است ، در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی و اقلیمی و در سالهای پر باران این سطح زیر کشت به قریب ۱۵۰۰۰ هکتار نیز میرسد.
عبدالله بن احمد مقدسی، جهانگرد و جغرافینویس عرب سده چهارم هجری، در کتاب احسن التفاسیم فی معرفه الاقالیم منوجان را دیاری آباد معرفی کرده که مردم شهرهای دیگر برای گردش به آنجا میروند و نوشتهاست: «منوقان خود، در دو سوی درهٔ خشک کلان جای دارد که یکی گویین و دیگری زامان نام دارد و در میان آن دو دژ جامعی همانند هست.»
اماکن مذهبی منوجان عبارتند از: شاه اشرف، بیبی طیبه، امامزاده حضرت عباس و امامزاده شاه سلطان سیف الدین، که قدمتشان به چندصد سال قبل بر میگردد.
شهرک امام خمینی یکی از قدیمیترین محلههای این شهرستان است که در حاشیهٔ رودخانه جلالآباد قدیم قرار دارد.
مراکز گردشگری این شهرستان عبارتند از قلعه تاریخی منوجان ارمگاه سید جلال الدین ملقب به شاه اشرف از نوادگان امام موسی بن جعفر(ع) باغ مصفای روضه ارم سد بتونی گردشگری و زیارت گاه بی بی طیبه (ع) از نوادگان امام زین العابدین (ع)
قلعه منوجان :
قلعه ایست تاریخی وباستانی واقع در شهر منوجان که در زمان نوادگان تیمور احداث شده وبه دست ضرغام سلطنه حاکم وقت منطقه بازسازی شده است وهماکنون نماد شهرستان میباشد .
باغ تفریحی واقع در کوهستان روضه ارم :
از مکانهای زیبا و قدیمی که در آن درختان قدیمی همچون انبه ، جم ، پرتقال ولیموترش وجود دارد آب گرم روضه ارم وچشمههای کوهستانی به باغ فوق زیبایی خاصی بخشیده است این باغ متعلق به بخش خصوصی است .
سد بتونی دستگرد :
واقع در رشته کوههای دستگرد که محل تامین آب اسمینون میباشد مکانی است کوهستانی وخوش اب وهوا و خصوصا در فصل بهار دلنشین است .قلعه کلات کافران که در سر حد کلات منوجان وکلات نودژ واقع است .قلعه پشنگ وهورئیه در اسمینون که هنوز اثاری از وجود دارد .
مختصری در رابطه با زبان مردم منطقه :
در کشور ما یک زبان مشترک وجود دارد که فارسی نام دارد و زبان رسمی این سرزمین است در زبان فارسی چندین زبان محلی چون گیلکی، کردی ، بلوچی وترکی و..... وجود دارد که به آنها لهجه میگوییم .بدلیل نزدیکی به استان هرمزگان وسهرستانهای کهنوج وجیرفت منوجان و این شهرستانها در لهجه محلی خود در خیلی از واژها با هم مشترک هستند مثلا در منوجان به آمدن میگویند (یهتم و در لهجه بندری به آن هندم میگویند واما مردم نودژ وبجگان بعلت مجاورت ومشعارت با مردم هرمزگان از همان کلمه هندم استفاده میکنند .لهجه مردم منوجان مخلوطی از همه لهجه هاست به نحوی که تمام این افراد حرفهای یکدیگر را میفهمند در حالی که لغات و اصلاحات متفاوتی داشته اند .
لهجه
به طور کلی در کشور ما یک زبان مشترک وجود دارد که فارس نام دارد و زبان رسمی این سرزمین است درزبان فارسی چندین زبان محلی گیلکی . کردی. بلوچی.و ترکی و... وجود دارد که به ان لهجه محلی میگوییم در لهجه محلی خیلی از واژهها با هم مشترک هستند مثلا در منوجان به امدن میگویند (یهتم و در لهجه بندری به ان هندم میگویند) و اما مردم نودژ وبجگان بدلیل همجواری با استان هرمزگان از همان کلمه هندم استفاده میکنند .
لهجه مردم منوجان مخلوطی از هر لهجه هاست به نحوی که تمام این افراد حرفهای یکدیگر را میفهمند در حالی که لغات و اصلاحات متفاوتی داشته اند . در مرگ و میر و بیماریها گفته میشود منوجان در یک زمان به علت شیوع یک بیماری یا جنگ ودرگیری یا زلزله سبب انقراض تمام نسلشان شد به همین منوال خالی از سکنه شد در حال حاضر نیز بیماریهایی مثل مالاریا و حصبه نیز در این منطقه بعضی وقتها شیوع پیدا میکند .
در مورد مذهب مردم مردم این منطقه به دودسته اند اهل تسنن و شیعه که تعداد اهل تسنن به نسبت جمعیت کمتر میباشد بعد از پیروزی انقلاب به علت مهاجرت زیاد به تعداد اهل سنت اضافه شده و به همین دلیل مسجدی برای خود ساختند .در این منطقه اداب ورسوم خاصی وجود دارد که هنوز بعضی از رسومات پر از تعصبات بی جا در منطقه وجود دارد مثل تبیض نژادی .
لباس مرد مان این منطقه
زنان بیشتر از بلوچها تاثیر گرفته اند و تا پیش از انقلاب لباسهای بلوچی با استینهای گشاد و بیشتر از نیم متر بود و مردها لباسهای لری شلوارهای گشاد و با پاچههای نیم متر و پیراهنهای که یقه شان از سمت چپ از کتف دکمه میخورد تا گردن .
وکفش رسمی مردم اعم از زن و مرد(سواس) بوده که از الیاف وبرگهای درختان خرمای وحشی یا ابوجهل که در محلی معروف به (د از) برگهای بسیار محکم که حصیر و طناب و تمام چیزهایی که با برگ این درخت ساخته و پرداخته وبافته میشود دارای استحکام زیاد میباشد کفش یا سواس مردها پاشنه داشته وسواس زنها بدون پاشنه است .
و مثل دمپاییهای معمولی معروف به سه بندی که در حال حاضر در بندرعباس و حتی در چین ان رایج است در حال حاضر وبا گذشت زمان و تغییرات کلی لباسهای منطقه کاملا تغییر کرده اعم از زن ومرد که لباسهای زنان بیشتر لباس بندری ولباسهای معمولی مردم ایران مثل بلوز ودامن و شلوار است و مردم هم روشلواری وکت وشلوار است .
در مورد فرهنگ موسیقی 70 سال پیش یک بلوجی بوده که چنگ مینواخته (یاقیچک) که مدتی بعد عده ای بلوج به این منطقه مهاجرت میکنند.
اواز مردم این منطقه اغلب محزون میباشد شاید بخاطر فقر و درماندگیهایی که تمام مردم ایران از ظالمان به ارث برده اند .اوازها به اسم دهو که بلوجی است یا اواز کردی دشتی یا اوازهای شاده به اسم (راه )که فقط موقع عروسی و تمام مراسم عروسی یعنی حنابندان- تراشیدن ریش واصلاح- وسوار برشتر شدن داماد که هرکدام اوازی منحصر به خود دارد.
1- راه هنگام اصلاح سر نوع خاص خود را دارد 2- حنابندان هم با راههای دیگر فرق دارد ولی همه شاد و همراه با دست زدن ورقصیدن است و دستمال گرداندن حمام بردن و دراین منطقه داماد را نزد عروس میبرند چون زن از احترام خاصی برخوردار است و همچون درگرانبهایی است که باید در حجاب وبستری زیبا قرار گیرد تا از سرما وگرما وچشمها وهمه چیزهایی که برایش ضرردارد مخفی بماند حجاب از قدیم الیام در این منطقه برای زن ومرد رسم رایجی بوده خاصه برای زنان که حکم کیمیا دارد و جواهرات باید در جعبههای گران قیمت نگهداری شوند تا همه ارزوی دیدن انها را داشته باشند.
رقصهای منطقه
رقص رحمانی که بهترین رقص منطقه است چون عمومی است وبرای شخص خاصی نیست وشامل تمام مردمهای سیاه وسفید بلوچ کاره فقیر . همه میتوانند در این رقص جذاب شرکت کنند این رقص رقصی رزمی و متحد الشکل است وبدین شکل که همه در دایره ای با یک چوپ دستی میایستند هر نفر با ریتم و اهنگی که به ارامی شروع ودرنهایت با شدت وچابکی خاتمه پیدا میکند .هرنفر از یک طرف به دفاع از خود و از یک طرف هم به زدن ودور کردن دشمن میشتابد در این رقص که به رحمانی معروف است بایسا بسیار مواظب باشند تا مباد ا چوبی به جای حساس کسی برنخورد که در اغلب جاها و به خاطر عدم شعور ودرک اجتماعی و خصومتهای قدیمی چه بسیار همدیگر را به حالت مرگ در این رقص زده اند و این رقص زیبا وجذاب را تبدیل به وحشت کرده اند و رقص دور گشتن یا دور زدن درمیدان به تنهایی یا با جمع هر کس به اندازه فهم و ادراک خود از رقص هنر نمایی میکند .
منبع :http://www.minoojahan.ir/
http://noodezhemrouz.blogfa.com
http://nodezh-city.blogfa.com/
www.nodej.orq.ir/