شهرستان
بجنورد از شهرستان‌های
خراسان رضوی است و از شمال ، شمال شرق و شمال غرب با کشور ترکمنستان مرز مشترک دارد .
این شهرستان از غرب به شهرستان
مانه و سملقان ، از جنوب غرب به شهرستان
جاجرم از جنوب به شهرستان
اسفراین و از جنوب شرق و شرق به شهرستان
شیروان ...مشاهده کامل متن محدود می‌شود .
مرکز استان خراسان شمالی بر اساس پژوهشهای مقدماتی صورت گرفته بر روی سنگ نگاره (( تکه )) واقع در 35 کیلومتری غرب بجنورد در روستای نرگسلو ، بیانگر حیات و تمدن حداقل 5000 سال پیش در این نواحی است .
تپه‌های باستانی (( سرخرمن )) برج در 2 کیلومتری غرب بجنورد با قدمتی 3 هزار ساله ، خرابه‌های شهر (( بیژن یورد )) یا (( کهنه کند )) در 2 کیلومتری غرب بجنورد بازمانده از روزگار اشکانیان حاکی از وجود مراکز تمدن بشری در پیرامون شهر کنونی بجنورد است .
در اصل بجنورد بیژن گرد به معنی ساخته شده به وسیله بیژن بوده است. این اسم بسیار قدیمی است ، زیرا گرد به معنی شهر و آبادی است ، بنابراین بجنورد شهر بیژن معنی می‌دهد.
بعدها بیژن گرد ، بیژن یورد نامیده شده و در تواریخ بزنجرد ثبت شده است و بر اثر تحولات آوایی به بیجن یورد تبدیل شده و سر انجام به شکل بجنورد تغییر پیدا کرده است.
یورت یا یورد به معنای چراگاه ایلات و عشایر و محل مسکن و منزل بوده و بیژن یورد یا بزن یورد به عبارتی محل و مسکن ما می‌باشد
نام بجنورد در کتاب‌های قدیمی ”بوزنجورد“ آمده است.
بوزنجورد معرب کلمه بیژن گرد است، ولی به مرور با اندک تحریفی به صورت ”بجنورد“ تلفظ می‌شود. گرد به معنای شهر و آبادی است و بجنورد به معنی ”شهر بیژن“ است.
در شمال غربی بجنورد کنونی تپه ای قدیمی وجود دارد که آثار بسیار کهنی از شهر تاریخی بیژن گرد را در خود جای داده است و به ”بیژن یورت“ معروف است. گفته می‌شود که بجنورد قدیمی در محل همان تپه قرار داشته که اکنون ساربان محله نامیده می‌شود
علی اکبر عباسیان کارشناس علوم سیاسی در مقاله (بجنورد در خراسان) می‌نویسد : اگر به جست و جوی نام بجنورد در میان متون قدیمی برآییم ، هیچ نشانی از این شهر در نوشته‌های جغرافی نویسان و تاریخ نگاران نمی‌یابیم و حتی در فهرست اعلام کتابها اثری و بر روی نقشه‌ها نشانی از بجنورد بدست نخواهیم آورد.
با توجه به مطالب مطالعه شده در کتاب‌های معتبر تاریخی ، این نکته به نظر می‌آید که اسم بجنورد کلمه قدیمی نیست و به 3 تا 4 قرن پیش باز میگردد. ولی این موضوع بدان معنی نیست که گمان رود بجنورد شهری بی نام و نشان بوده و بدون پیشینه تاریخی است ، بلکه اگر در مورد تاریخ شهر بجنورد تحقیقاتی به عمل آوریم ، باید پیرامون اسامی مانند کهنه کند ، بزهان و چرمغان بگردیم و در صورت تحقیق در مورد پیشینه شهرستان به دنبال اسامی مانند نسا ، ابیورد ، نیشابور و ... بگردیم.
کلیم الله توحدی در مورد وجه تسمیه بجنورد می‌گوید : بجنورد تحریف شده‌ی بژنورت می‌باشد که یک نام کردی است ، که پس از آمدن کردها به خراسان به یادگار بژنورت قدیم درشخدرسد واقع در سرزمبن قفقاز که مسکن ایل شادلو بود ، در اینجا نهاده شد.
این نام عبارت است از دو واژه بیژن و یورد می‌باشد یعنی جایگاه و سرزمین بیژن.
بجنورد سابقه تاریخی و مدنیت طولانی داشته و پیدایش شهر به دوره پارتیان باز میگردد در زمان اشکانیان به نام بزهان یا بیزهان می‌گفتند. نام قدیم بجنورد چرمگان یا چهار مغان یا چرمغان بوده که در حمله مغولان ویران شده است.
شهر کنونی بجنورد در سال 1100 هجری قمری به دست تولی خان (دولیخان دوم ) بنا گردیده است .
اقوام مختلفی مانند کرد کرمانچ و ترک و ترکمن و فارس و تات، بلوچ و عرب در این منطقه در نهایت صلح و صفا خونگرمی و مهمان نوازی زندگی میکنند
گندم و جو، پنبه، برنج، دانه‌های روغنی، حبوبات، سیب زمینی و پیاز و انواع صیفی جات مهمترین محصولات کشاورزی شهرستان بجنورد می‌باشد که به دیگر نقاط صادر میگردد .
انواع انگور، کلاه داری یا رازقی، کشمشی، عسگری و ... ، سیب و گلابی، گیلاس، آلبالو، خشکبار، (گردو، بادام ، انجیر) محصولات باغی این شهرستان هستند که علاوه بر مصرف محلی به دیگر نقاط ایران و حتی جهان صادر می‌شود .
دامپروری در بجنورد به صورت سنتی و نوین رواج کامل دارد، که تامین کننده عمده گوشت قرمز در سطح کشور است. پرورش طیور و ماهی نیز معمول است .
معادن مختلف مانند سنگ مارن، ماسه ریخته گری، سنگ قرمز و گچ بنتونیت در منطقه بهره برداری می‌شود. شهرستان بجنورد از پیشرفته‌ترین و بزرگترین مراکز صنعتی استان است
در این شهرستان صنایع پتروشیمی، کارخانه کریستال ملامین و پلاستیک، آرد، آجر، سفال، قالی و قالیچه بافی، روغنکشی، سیم و کابل از اهمیت زیادی برخوردار است
آبنبات بجنوردی یا شکرپنیر انواع گل و گیاهان داروئی , فرآورده‌های لبنی، جاجیم و گلیم و کیسه حمام قالی و قالیچه کردی و ترکمنی ,پشتی و قالیچه‌های ابریشمی نفیس ترکمنی قابل صادرات و چارق و عسل از سوغات شهرستان بجنورد میباشند
منبع:
http://www.shora-n-khorasan-bojnourd.ir/HomePage.aspx?TabID=4902&Site=DouranPortal&Lang=fa-IR
http://www.bojnordcity.ir/HomePage.aspx?TabID=5278&Site=bojnordcity&Lang=fa-IR
http://bojnourd.irib.ir/ostan/440-1390-06-31-06-58-08/8069-1390-07-03-07-06-07
http://zp-piravar.blogfa.com/post-8.aspx
http://bojnourd.irib.ir/ostan/440-1390-06-31-06-58-08/8069-1390-07-03-07-06-07
