بشرویه از شهرستانهای
خراسان جنوبی است و در شمال غرب استان
خراسان جنوبی واقع شده است
این شهرستان از شمال به
بردسکن، ازجنوب، غرب و جنوب غربی به شهرستان
طبس و از جانب شرق به
فردوس محدود شده است.
شهر
بشرویه مرکز شهرستان
...مشاهده کامل متن href="/tourstate/269/بشرویه">بشرویه میباشد
ارتفاع این شهر از سطح دریا 880 متر و فاصله آن تا مرکز استان 320کیلومتر است.
از نظر تاریخی منطقه
بشرویه قدمت بسیاری دارد. بر اساس شواهد و بناهای موجود (وجود
قلعه دختر و ترناو) میتوان گفت قدمت
بشرویه به قبل از اسلام بر میگردد.
در قرن پنجم هجری ناصر خسرو هنگام عبور از این منطقه در دهستان رقه توقف کرده و از آبهای روان، زراعت، باغها و بارو، مسجد آدینه و... سخن گفته است.
اساس شهری
بشرویه، نشان میدهد که این شهر، از ابتدای گسترش آن در
دوره تیموری با رشدی نسبتا سریع به عنوان یک شهر مطرح شده است.
مهمترین سند کالبدی مدنیت
بشرویه از همان دوران کهن، وجود میدان تقریبا مستطیل شکل آن در مرکز شهر و در
میانه راسته اصلی بازار قدیم
بشرویه بوده است و در طول دوران دچار تغییرات زیاد شده است.
معابر
بشرویه در مسیر قنات هایی که از سمت کوههای رقه در جریان است، شکل گرفته و مهمترین معبر قدیمی
بافت، کوچه حسینیه رباطی و راسته بازار اصلی
بشرویه بوده است که پس از عبور از میدان اصلی شهر، در جهت غرب ادامه یافته و از شهر خارج میشده است.
شهر قدیم
بشرویه، چهار محله اصلی دارد: میانده، پایین محله، مقری و سرپل. در این
بافت که با خانههای خشت و گلی بادگیرهای مختلف یکی از وسیعترین بافتهای تاریخی در
خراسان جنوبی است، معماری نفیس تیموری و صفوی در بومیترین شکلهای خود مشاهده میشود که ویژگی اساسی اش، علاوه بر سالم بودن، تداوم و نفوذ آن در مناطق پیرامونی است.
به گونه ای که کاملترین سیر تحول معماری مسکونی در این خانههای قدیمی قابل مشاهده است.
بشرویه کلمه ای مرکب است که از دو جزء بش و رویه تشکیل شده است پس تردیدی نیست که محلی است که بش میروید و به عبارتی
بشرویه یعنی رویشگاه یا رستنگاه بش بداین صورت بش میبایست از تیره و نباتات و گیاهان بشمار آید.
میگویند «بُش » گیاهی است که در این محل میروید ونام بُشرویه از این گیاه گرفته شده است
روایتی دیگر میگوید در لغت بش با فتح با به معنای خنده رویی و بشاش است که به مرور زمان تغییر یافته است و شاید به این منظور بوده که اهالی
بشرویه مردمی بشاش و خنده رو میباشند بهر حال هر چه که باشد در حال حاضر منطقه
بشرویه به ضم ب تلفظ میگردد.
به طور کلی تا قرن هفتم نامی از
بشرویه برده نشده است و نام آن را برای اولین بار ، در عده آبادیهای رقه در تاریخ حافظ ابرو از تاریخ نویسان دوران تیموری میتوان یافت : « کنار بیابانست ، میان
نیشابور و
کرمان و
اصفهان و
فارس افتاده و دوازده قریه و سی و پنج مزرعه از توابع
طبس و رقه است پس تحت عنوان رقه به ذکر توابع آن میپردازد ، قریه بشروی،قریه ابو جعفری ، قریه کرند وقریه طرژد» مولفان معجم البلدان و مراصد الاطلاع به صورت مستقل از آن یاد میکنند .
در کتاب «منم تیمور جهانگشا » در بخش عزیمت به جنوب خراسان در حدود 756 هـ. قمری مینویسد:
« روزی که خواستم از
بشرویه خارج شوم و بطرف جنوب بروم فرمانی صادر کردم و در آن گفتم تا روزی که اعقاب من سلطنت میکنند،
بشرویه از خراج معاف باشد و در آن فرمان حکم کردم که عنوان شهر
بشرویه(دار العلم و الامان )باشد ... »
معصوم علیشاه صاحب طرایق الحقایق در توصیف
بشرویه اینچنین میگوید: «اول ظهر وارد
بشرویه شدم سمت جنوب و غرب کوه است. حصار مخروبه دارد و بقدر دوهزار باب خانه دار است اگر چه از تون کوچکتر است اما مردمانش با ثروت و به تربیت نزدیک ترند.
برک
بشرویه معروف است و تجارت کار عمده اینجاست...»
میرزا خانلر خان نایب اول وزرات خارجه در عصر ناصری به سال 1294هـ. قمری در گزارش سیاسی اقتصادی از منطقه
قائنات و همچنین
بشرویه میگوید«اما
بشرویه قصبه ایست معمور، اهلش همه مشغول برکبافی هستند، فقیر هیچ ندارد بقدر سه هزار خانوار سکنه دارد.
قلعه و باره و برج وارک دارد. »
مک گریگور که بنا به مأموریت نظامی و امنیتی خویش تمام توجهش معطوف به جغرافیای طبیعی، راه و .... است در گزارش خود گفته است: «
بشرویه در حقیقت روستای بزرگی است با 800 خانه که در دل جلگه ای واقع شده و زمینهای زراعتی آن بیش از هرجای دیگری است که از
شیراز تا بدینجا دیدهام با وجودی که گفته میشود بیشتر این مردم در معرض قتل و غارت بلوچها بودهاند ولی اکنون مرد مسلحی مشاهده نمیشود.
بشرویه مرکز بخش
طبس است که حضور یک نایب به آن شأن و منزلتی داده است .
آب و هوای
بشرویه کویری است بارزترین نمود این امر اختلاف فاحش درجه حرارت در شبانه روز است که خود در بوجود آوردن تپههای شنی و محیطهای ماسه ای اثر مستقیم دارد .
باتوجه به بارندگی اندک دراین شهرستان عمدهی آبهای مصرفی برای استفاده دامداران وکشاورزان ازطریق قنوات وچشمه هاتامین میشود
بیش از ۳۰۰۰کیلومتراز مساحت
بشرویه را ارتفاعات ورشته کوهها تشکیل داده اندکه ازمیان آن هامیتوان به (کوه درونه)،(شتران کوه)،(فتح آباد)،(اژدرکوه)،و(قلعه جمال)که بابیش از ۲۴۴۵مترارتفاع رفیعترین نقطهی دشت
بشرویه است،اشاره کرد.
رودخانه های(قلعهی وامقی)،(رسیو،فتح آباد)،و(کال شور
فردوس )ازآبهای جاری این حوضه اند.عمده پوشش گیاهی منطقه (
بنه)یاپستهی وحشی است وتولیدات کشاورزی آن عبارتنداز:(غلات)و(پنبه)و(
زعفران)و(میوههای جالیزی).
بشرویه همچنین دارای معادن(سنگ آهن)و(سرب)و(
فیروزه )میباشدکه این معادندرمنطقه ای به نام (نیگنان)قرارگرفته اند
برک بافی و
قالی بافی قالیهای خشتی و نائینی و فرشهای ترنجی بشرویهای از صنایع دستی این شهرستان است.
گیاهان این منطقه از گونههای پرطاقت مانند درمنه، تاغ و اسکمبیل میباشد. در کوههای شتری تعدادی درختان جنگلی چون
انجیر،
پسته کوهی،
بادام کوهی و گردو وجود دارد.
با توجه به گسترش کویر و نمکزار و شنزار در منطقه مراتع آن فقیر است و پوشش گیاهی بصورت تنک مشاهده میشود.
گیاهان داروئی و صنعتی چون کتیرا، انغوزه،
زیره سیاه و بارهنگ از دیگر گیاهان این منطقه میباشد.
منبع:
http://www.b-maskan-kj.ir/index.php?obj=Page&task=Show&code=102
http://boshrooyeh.parsiblog.com
http://vahid100.blogfa.com/post/2
http://www.noahang.ir/index.php/features/module-variations
http://www2.bums.ac.ir/boshroyeh/fa/about
http://sk-shora.ir
http://www.sk-boshrooyeh.ir/index.php/-mainmenu-6
http://www.skchto.ir/southern-khorasan/cities/boshroyeh