اقلیم : سرد
هرایرانی نام
فراهان را میشنود به یادنام آوران ادبیات و سیاستمداران اسلام شناس و ضد استعماری چون قائم مقام فراهانی و میرزاتقی خان امیرکبیر میافتد. لغت شناسان
فراهان را فشرده واژه فراهامون میدانند.
شهرستان فَراهان دارای دو بخش (
مرکزی، خنجین) در استان
مرکزی ایران است که در سال ۱۳۸۹ به طور رسمی
...مشاهده کامل متن شهرستان شد.
فراهان یکی از شهرستانهای استان مرکزی است اما در اصل بزرگتر بوده و منطقهٔ وسیعی از شمالِ شهراراک تا مناطقی از شهرستان آشتیان و تفرش را در بر میگیرد و از غرب تا مرز استان همدان نیز میرسد.
بیش از دویست روستای کوچک و بزرگ در فراهانِ بزرگ وجود دارد که در دشت فراهان و کوههای اطراف پراکندهاند.
شهرستان فراهان سرزمینی که از یکسر به خورهه و از سویی به تفرش و از سوی دیگر به کمیجان کشیده شده بود فراهان نامیده میشد.
شهر کوچک فرمهین در مرکز فراهان و در سه راهی اراک - تفرش - فراهان قرار گرفتهاست و یک شهرک صنعتی در شهر فرمهین نیز دارد.
فراهان در سده نخستین هجری قمری از متعلقات همدان بوده و مردم بومی آن پیرو آئین زرتشت بودند آتشکده آذرگشنسب تا سال 282 هجری قمری در روستای فردقان میسوخته تا اینکه در زمان خلافت خلیفه دوم توسط مالک بن عامر اشعری مسلمان شدند.
یونانیان آن را مدیا مینامیدند برخی گفتهاند فراهان را طهمورس بنا کرد و دارالملک آن را ساروق کرد برخی نیز گویند فراهان را فراهان پسر همدان بنا کرده است ابن مقنع میگوید (ولاشگرد را بلاش پسر پیروز و بورقان را پوران دختر خسرو ساخته است) فراهان شامل ناحیهٔ پهناوری میان شهرستانهای اراک و تفرش و آشتیان است.
تاریخ قم کهنترین سندی که در آن نامی از فراهان آورده شده، این سند مربوط به سال ۳۷۸ هجری قمری یعنی بیش از هزار سال پیش که در آن زمان روستای فراهان جزء شهرستان قم بوده.
حمدالله مستوفی در نزهت القلوب مینویسد:فراهان ولایتی است و در دیهها معتبر بود، دیه ساروق را دارلملک آنجا و طهمورث ساخت، اکنون دولت آباد و ماستر معظم قرای آنجاست.
نام یکی از شهرهای بخش مرکزی شهرستان فراهان، فرمهین است.
این شهر در شمال شهر اراک و کویر میقان واقع است. هوای آن سرد و سالم و آب کلیه قراء آن از قنوات است که طول اکثر آنها به ۶هزار گز میرسد. فراهان از سه قسمت به نام بالا و پائین و سادات تشکیل میگردد.
جمع قراء دهستان فراهان ۱۲۹ قریه و دارای ۶۱ هزار تن سکنهاست. محصولاتش غلات، بنشن و میوه جات است.
گله داری یکی از کارهای عمده سکنه بخش و پوست بره این حدود به خوبی معروف است و خریدار زیاد دارد. صنایع دستی زنان این دهستان قالی و قالیچه بافی با نقشهاست.
دیگر از قراء قدیمی فراهان زلف آباد است که روزگاری شهر مهم و پرجمعیتی بودهاست. قصبه فرمهین در مرکز بخش مزکزی شهرستان فراهان واقع و مرکز شهرستان است.
قراء مهم دیگر فراهان عبارتند از دستجان، خوشدون، نظام آباد، تلخ آب، فشک، ماستر، شتریه، مشهدزلف آباد، فارسیجان، مشهدالکوبه واشقان.
به واسطه مسطح بودن اراضی در فصل خشکی به اکثر قراء فراهان اتومبیل میتوان برد. کویر نمک میقان در قسمت جنوبی دهستان فراهان واقع است و قراء نزدیک به کویر به واسطه مجاورت با کویر دارای هوای ناسالم و آب شورند.
اقتصاد منطقه برپایه کشاورزی و دامپروری استوار میباشد و منطقه انبار غله و خطر زرخیز مشهورات که عمده محصولات آن گندم، جو، یونجه، حبوبات ، سیب زمینی و انگور میباشد.
مکانهای تاریخی و مذهبی این شهرستان شامل امام زاده احمدبن علی در شهر منطقه ذلف آباد فرمهین ، محوطه تاریخی و شهر زیرزمینی ذلف آباد ، تکیه تاریخی فرمهین، امام زاده حسن ا لا فطس واقع در روستای اسفین.
جاذبههای تاریخی و فرهنگی شهرستان فراهان شهر زیرزمینی ذلف آباد:این شهر که در سال 1388 حفاری و رونمایی گردید .یکی از سکونت گاههای دوران ایلخانان میباشد که در 5 کیلومتری شمال شهر فرمهین واقع شده است و به صورت یک سایت موزه مورد بازدید مردم قرار میگیرد این شهر تا 200 سال قبل محل زندگی مردم بوده که در این سالها توسط حکومت قاجاریه به آب بسته میشود و مردم فراهان مجبور به ترک آن میشوند.
این شهر زیر زمینی در جوار امامزاده احمد ذلف آباد قرار دارد جشن قدگان یکی از نادرترین مراسم این منطقه در امامزاده احمد ذلف آباد و در روز اول تابستان برگزار میگردد.
تکیه فرمهین/قدمت : قاجار قدمت این تکیه مربوط به دوره قاجار است.از نظرمعماری بناهای اسلامی دارای ویژگیهای ممتاز است.
کاربری آن برای برگزاری سوگواری حضرت سیدالشهداء(ع) و برگزاری تعزیه بوده است. مراسم تعزیه در فصول سرد درون تکیه برگزار میشد که مردان در طبقه پایین و زنان در نیم طبقه دوم قرارمی گرفتند.
در فصل گرم در محوطه باز حیاط و برروی سکویی که در وسط حیاط تعبیه شده بود برگزار میشد. امامزاده حسن ا لافطس /قدمت: دوره اسلامی قرن 9 و 10 فراهان /روستای احمدبن علی /قدمت: ایلخانی سه کیلومتری شمال شرق فرمهین-کنار محوطه ذلف آباد ، جاده ارتباطی فرمهین به تفرش و آشتیان قرار دارد.
علاوه براهمیت زیارتگاهی و مجاورت با محوطه تاریخی و شهر زیر زمینی زلف آباد هر ساله در اول تیر ماه مراسم آئینی و باستانی جشن تیرگان یا آب پاشان با حضور چند هزار نفر جمعیت در آن برگزار میشود .این جشن تحت عنوان میراث فرهنگی در سال 1389 به ثبت آثار ملی رسیده است.
بقایای آتشکده فردقان، شاهزاده حسین نظامآباد ، حمام جنجین و امام زاده تبرتهاز دیگر جاذبههای تاریخی و مذهبی این منطقه است. مشاهیر و مفاخر:امیرکبیر، قائم مقام فراهانی،ادیب الممالک فراهانی، میرزا عیسی قائم مقام فراهانی صنایع دستی: صنایع دستی این منطقه را جاجیم بافی/ گلیم بافی به ویژه قالی بافی تشکیل میدهد.
منبع:http://www.drsalahi.ir/
http://www.yjc.ir/
http://portal2.moi.ir/