روستای سرآقاسید از روستاهای گردشگری استان در مناطق مرتفع زاگرس میانی در شهرستان
کوهرنگ است که ساختاری مشابه
روستای ماسوله دارد .
روستای سر آقا سید در فاصله 140 کیلومتری شهرکردو از توابع شهرستان
کوهرنگ است که برای دیدن جاذبه‌های متعدد شهرستان
کوهرنگ باید از جاده خاکی، پیچ در پیچ، باریک و ناهموار عبور کرد، اگر این گذر در اردیبهشت و خرداد باشد، کوچ عشایری که از مناطق گرمسیر
خوزستان به چهارمحال و بختیاری وارد می‌شوند، دیگر جاذبه‌ای است که چشم گردشگران را محسور می‌کند.
در یکی از دور‌ترین نقاط این شهرستان درارتفاعات زاگرس
مرکزی، پس از عبور از مسیر پر پیچ و خم کوهستانی روستای پلکانی «سرآقا سید» یا همان «ماسوله زاگرس» بر بر دامنه کوه خودنمایی می‌کند.
روستای سرآقا سید، روستایی با
بافت سنتی و معماری قدیمی است که درحدود ۴۵ کیلومتری شمال غرب شهر چلگرد مرکز شهرستان
کوهرنگ در دره شمالی بخش شمال غرب
زردکوه و در مرز استان
لرستان ...مشاهده کامل متن در سراب رودخانه «زرک» یکی از شاخه‌های رودخانه «آب زالکی» از زیرحوضه‌های رودخانه «دز» واقع شده است.
در پایین دست روستای سرآقا سید امامزاده‌ای با همین نام وجود دارد که وجه تسمیه نام این روستا همین امامزاده است و چون روستا بصورت پلکانی در بالای این امامزاده شکل گرفته به این روستا" سراقاسید" می‌گویند.
روستای سرآقاسید با قدمت 600 سال از منظر معماری یکی از بی نظیرترین روستاهای فلات مرکزی ایران بویژه در منطقه زاگرس مرکزی است ، این روستا با توجه به بافت تاریخی اش به ماسوله دوم معروف است و دارای معماری پلکانی بسیار ارزشمندی است.
خانه‌ها تماماً با خشت ساخته و معماری به صورت پلکانی فشرده میباشد، بطوری که پشت بام منزل پایین به منزل حیاط منزل بالایی است. این روستا علاوه بر معماری زیبا دارای چشمه سارها باغات میوه و طبیعت سرشار از زیبایی منحصر به فرد است.
معماری این روستا به گونه ای است که حیاط هر خانه پشت بام خانه زیرین بوده و خانه‌ها بصورت زنجیر به هم متصل وپیوستگی ویژهای بر انها حاکم است و و خانه‌ها روستا تماما با خشت ساخته شده و معماری آن به صورت پلکانی فشرده است، به طوری که پشت بام منزل پایین حیاط منزل بالایی است.
انگار زمان در ماسوله زاگرس متوقف شده چراکه روستا به شدت به اصل خود نزدیک است و معماری آن تاکنون بکر مانده و ساختار پلاکانی بناهای این روستا معماری آنرا از دیگر زیست بوم‌های بختیاری متمایز کرده است.
خانه‌های ساده و گلین این روستا به صورت پلکانی متراکم و از مصالح خشت خام و چوب ساخته شده‌اند، اتاق‌های این خانه‌ها کوچک و تودرتو با دیوارهای پهن و درب‌های کوچک است، در بسیاری از قسمت‌های این روستا پشت بام خانه‌ای، حیاط خانه بالایی و یا محل گذر ساکنان قدیمی روستای سرآقاسید است که از تبار هفت لنگ و چهار لنگ بختیاری‌اند.
همچنین پیرامون این روستا چند درخت گردو با قدمتی نزدیک به سیصد سال مشاهده می‌شود و از سمت شرقی روستا یک آبراهه بزرگ می‌گذرد که دارای دو چشمه است. این روستا از شمال به کوه «کنگله» و از جنوب به کوه «وند و خیمه» با شیب نسبتا تندی منتهی می‌شود در فصل بهار از زاویه بالا که به این روستا می‌نگری روی بام هر خانه پشته‌های علوفه تازه برای آذوقه زمستانی دام‌ها پهن شده است.
مردمانی با گویشی ناب و پوشاکی اصیل و دست نخورده، مردمانی که صد‌ها سال به دور از دغدغه‌های زندگی شهری در این روستا زندگی می‌کنند. مردم روست از ایل چهار لنگ وزبان انها لری بختیاری بوده وفرهنگ حاکم بر روستا فرهنگ سنتی وبومی است.
این روستا از معدود روستاهایی است که مردم ان به ویژه زنان ودختران از پوشاک کاملا محلی استفاده می‌کنند.هنوز زن ودختر عزم کوه وصحرا کرده وپشته‌های سنگین هیزم رابردوش گرفته وبه روستا می‌اورند تا گرما بخش خانه‌ها وکمک به پخت وپز انان باشد.
این روستا دارای بیش از دو هزار نفر جمعیت در تابستان و کمتر از هزار نفر در زمستان است حفظ آداب و رسوم محلی، گویش و پوشاک مردم روستای سرآقاسید بیانگر پیشینه غنی فرهنگی و دینی مردم این روستای است که صددرصد ساکنان آن را سادات تشکیل می‌دهند.
مردم سرآقاسید تنها شش ماه از سال می‌توانند با دیگر روستاها و شهرهای اطراف ارتباط داشته باشند و بقیه سال در پشت حصار بزرگی از برف که تمامی راه‌های ارتباطی این روستا را قطع می‌کند، در انتظار می‌مانند تا بهار شود و دستان طبیعت و راهداران با یکدیگر راه بر روستای سرآقاسید بگشاید.
لازم به ذکر است، در غرب روستا منطقه ای به نام"بی ابه"وجود دارد که می‌گویند قبل از حضور اقا سید- روستا در محل فوق قرار داشته است . در این روستا چشمه ای به نام" خدر"وجود دارد و مردم این روستا اعتقاد دارند که این چشمه متعلق به حضرت خضر میباشد
منابع:
http://sara.jamejamonline.ir/
http://www.khabaronline.ir/
http://fa.wikipedia.org/wiki
