گورستان تاریخی فال در روستای فال از توابع بخش گله دار شهرستان
مهر قرار دارد
این محوطه نخستین بار در سال 33-1932 توسط سروان اشتاین شناسایی و معرفی شد.
این قبرستان بیش از 50 قطعه سنگ تاریخی صندوقی شکل و در اندازههای مختلف دارد که مربوط به قرون هشتم و یازدهم هجری میباشد,سنگهایی با انواع نقوش مهندسی، گیاهی و آیات قرآنی و نام و نشان بزرگان و اندیشمندان جنوب در این گورستان دیده میشود.
سطوح جانبی و بالای این سنگ قبرها به انواع خطوط ثلث، نسخ و اشکال هندسی
مزین است و مضمون عبارات نوشته شده در آنها شامل آیات قرآنی در قسمت جانبی، نام شخص و تاریخ دفن در پیشانی سنگ و نام استاد سازنده و یا چند بیت شعر فارسی در بالای این سنگ قبرها میباشد.
از قدیم روستای فال مورد توجه اندیشمندان، گردشگران و هنرمندان داخلی و خارجی بوده است , اورل اشتاین انگلیسی مسجد باشکوه این شهر را در سال 1933 میلادی مستند نگاری کرد و ژان اوین فرانسوی
خنج و فال را دو مرکز سیاسی مهم در
دوره صفویه
فارس ذکر کرد.
بررسی باستان شناسان در سالهای 1377 تا 1380 که در چارچوب پژوهش مشترک دانشگاه
تهران و میراث فرهنگی
...مشاهده کامل متن فارس انجام شده نشان داد که فال همان فال باستانی است که پنج قرن به عنوان نماد یکی از مهمترین شهرهای تاریخی دوره اسلامی در فارس اشتهار داشته است.
از علمای این شهر در تذکره هزار مزار و متون دیگر نظیر فارس نامه ناصری نام برده شده که مجتهد فال اسیری به عناون آخرین بازمانده علمای فال، نقش عظیمی در نهضت تنباکو ایفا کرد.
در کتاب تاریخ سیراف آمده است: بسیاری از مردمان شهر سیراف (بندر طاهری امروز)- بزرگترین بندر در دوره ساسانی- در سال 364 هجری قمری، با ویران شدن شهرشان به فال کوچ کردند و به همین دلیل نیز سنگ مزارها بیشتر متعلق به سده ششم هجری به بعد است، سنگهایی با انواع نقوش مهندسی، گیاهی و آیات قرآنی و نام و نشان بزرگان و اندیشمندان جنوب که در تاریخ 24تیر سال 82 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قبرستان فال مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام است و هم اکنون تحت مراقبت و نگهداری اداره کل میراث فرهنگی فارس میباشد, این اثر در تاریخ ۲۴ تیر ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۲۰۹ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:
http://www.irna.ir
http://fa.wikipedia.org
http://www.ghatreh.com
http://fall2fall.mihanblog.com/post/1
http://portal.farsedu.ir/Portal/Show.aspx?Page=16114
http://www.fallnews.ir/post
http://mobile.tasnimnews.com