کلیسای سورت گاراپت ( ارامنه )

کلیسای سورت گاراپت در شهر آبادان در بلوار معلم، ابتدای خیابان طالقانی (زند سابق) جنب مسجد امام موسی بن جعفر (ع) قرار دارد ,این کلیسا در سال ۱۳۱۹ ساخته شده است.
کلیسای سورت گاراپت دیوار به دیوار مسجد امام جعفر صادق (ع) قرار داشته و نماد فرهنگ و آزادی عقیده و هنر ادیان است.
این کلیسا در زمان جنگ آسیب دید و بعد از پایان جنگ تحمیلی بازسازی کلیسا که 40 درصد آسیب دیده بود از سال 75 شروع و در سال 78 یایان یافت و مجددا بازگشایی شد.
اکنون به خاطر کم بودن تعداد مسیحیان در آبادان مراسمی در این کلیسا برگزار نمی‌شود اما به خاطر مجاورت با مدرسه ادب آبادان، همچنان پابرجاست.
کلیسا در گوشه‌ای از ساختمان مدرسه ملی ادب که ویژه دانش آموزان ارمنی مقیم آبادان است قرار گرفته و در روزهای جنگ و دفاع مقدس با توجه به فضای مناسب و محل کلیسا که در مرکز شهر آبادان است از این مکان به عنوان مرکز آموزش رزمندگان و بسیجیان استفاده شد .
این کلیسا اولین کلیسای ارامنهء آبادان نیست، قبل از احداث این کلیسا در آبادان دو کلیسای دیگر نیز وجود ...مشاهده کامل متن داشته اند , کلیسای کریستوفر که در منطقهء بریم آبادان قرار دارد که در سال 1928 میلادی (1306 هجری شمسی) احداث شده و متعلق به مسیحیان پروتستان آبادان بوده است
کلیسای آشوری کلیسای دیگر آبادان است که در سال 1329 خوشیدی تاسیس شده است ، این کلیسا در نزدیکی فلکهء الفی جای داشته و مورد استفادهء مسیحیان آشوری آبادان قرار می‌گرفته امروزه دیگر از آن دو کلیسای قدیمی اثری بر جای نمانده است.
کلیسای آبادان سالنی دارد که در آن میزهایی برای عبادت کنندگان در نظر گرفته شده و مدیریت آن هم‌اکنون بر عهده یکی از بانوان خوشنام مسیحی آبادان است.
دیوارهای کلیسا چهار در دو لنگه قهوه‌ای رنگ چوب دارد که روی هر لنگه آن نقش صلیبی برجسته خودنمایی می‌کند.
کلیسا دو گنبد مخروطی شکل آلومینیومی دارد که یکی بر ساختمان اصلی کلیسا و دیگری در قسمت انتهایی کلیسا جایی که ناقوس واقع شده قرار دارند.
در 24 آوریل 1915 میلادی در کنار در ورودی ضلع جنوبی کلیسا لوح سنگی بنای یادبود کشتار ارامنه توسط دولث عثمانی احداث شده است .
روی این لوح نقش مادری که نماد قوم ارمن است و کودکی کشته شده که در آغوش گرفته به چشم می‌خورد. این بنای یادبود در پنجاهمین سالروز قتل عام مذکور احداث شده است.
قبل از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی تعداد 1700 تا 2000 خانوار ارمنی در آبادان سکونت داشته‌اند که پس از جنگ تعداد کمی از آنان به آبادان برگشتند.
در گذشته و در طول سال چند مراسم رسمی ارامنه مانند تولد حضرت عیسی (ع)، روز 25 دسامبر، مراسم ژانویه و آغاز سال میلادی، 6 ژانویه مراسم غسل تعمید و 24 آوریل سالگرد کشتار ارامنه توسط دولث عثمانی را نام برد
در بقیه ایام سال نیز مراسم خاص دیگری وجود داشته که از جمله آن‌ها عبادت روز یکشنبه است که در این روز ناقوس به صدا درمی‌آمده است و گروهی سرود مذهبی می‌خواندند و کشیش نیز برای عبادت کنندگان دعا و نیایش می‌خواند .
اکنون خانواده مانوکیان که از ارامنه مقیم آبادان هستند متولی این کلیسا هستند و زیر نظر شورای خلیفه‌گری ارامنه جنوب و اصفهان فعالیت می‌کنند.
این کلیسا با شماره 8352 در تاریخ 9 اردیبهشت 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .

منبع:
http://www.mpersian.com
http://www.fardakids.ir/
http://abitarin.ir/
http://gahar.ir
http://www.mihanfal.com/
http://forum.werdsa.com
http://khabarkhoon.com/s/1815640