در قمست جنوب شرق شهر گیوی سفلی و در تراس رودخانهی گیوی چایی و در میان باغهای ساحل رودخانه، داش حامامی واقع شده است. حمام مذکور در دامنهی کوه و به صورت غاری است که از یک فضای مستطیل شکل به ابعاد تقریب ٤ × ١٠ متر تشکیل شده که در دل یک صخره طبیعی کنده شده است.
محلی که حمام در آن ایجاد شده، در اصل یک چشمه بوده که با گسترش محدودهی جشمه و ایجاد سکو و یک حوضچه مرکزی با کنده کاری در بستر سنگی تبدیل به فضایی جهت استحمام شده است.
آب این حمام از سه نقطه تامین میشود که درجه حرارتهای هر کدام با دیگری فرق میکند. در دو گوشهی شمال شرقی و شمال غربی حمام حوضچههای کوچکی با ابعاد حدود نیم در نیم متر ایجاد شده که آب آن تراوش شده از دل دیوارهی سنگی ابتدا در این حوضچهها جمع شده و سپس وارد حوض مرکزی میشود.
وسط دیوارهی شرقی حمام نیز سومین سرچشمهی آب حمام میباشد که سردتر از دو سرجشمهی دیگر است. گرمترین آب جشمهی حمام بیشتر از ٣٠ درجهی سانتیگراد دما ندارد.
با این همه استحمام با آن بسیار آرام بخش و دلچسب میباشد.
در رابطه با تاریخ احداث این حمام اطلاع دقیقی در دست نیست. آن چه که مسلم است این که این حمام ابتدا چشمه ای بوده که آب آن بیشتر مصرف شرب داشته است.
با کنکاشی در آثار جغرافی نویسان و مورخان دورهی اسلامی به خصوص حمداله مستوفی که در قرن هشتم هجری میزیسته، میتوان گفت که داش حامامی در آن دوره وجود نداشته است.
چرا که حمداله مستوفی از سمت فیروز آباد وارد شهر گیوی شده و به سمت خلخال رفته است، اطلاعات دقیقی از آثار و مناظر طبیعی منطقه به دست میدهد و ایشان از غار بوزلوق و آبگرم ایستی سویی نام میبرد که در دره کویی واقع هستند و میگوید: “در ولایت بحدود دیه کویی، دره است به طرف آفتاب، روی آن دره چشمه است که آبش تابستان یخ میبندد و بر طرف قماه چشمهی دیگری است که در آبش بیضه میپزد.
ولی هیچ اسمی از داش حامامی نمیکند. این مسئله نشان میدهد که حمام در آن دوره هنوز احداث نشده بوده و به احتمال زیاد این حمام بعد از دوره صفوی در محل فعلی و در دل صخرهی طبیعی کنده شده است.”
در ٥٠ سال اخیر تغییراتی در بخشهای ورودی حمام ایجاد شده به خصوص در هنگام احداث راه گیوی ـ خلخال در اثر ریزش کوه، قسمتهای ورودی حمام تخریب شد که توسط اهالی محل با مرمت بخشهای فرو ریخته با استفاده از مصالح سیمان و سنگ و با ایجاد طاق سنگی و با نصب در فلزی به شکل امروزی درآمده است.
داش حامامی بنایی منحصر به فرد است که در مکانی با مناظر طبیعی زیبا و شگفت انگیز واقع شده است. این محل میتواند یکی از قطبهای جذب گردشگر در شهرستان کوثر باشد.
اما به جهت تبدیل شدن این مکان به مناطق نمونه گردشگری لازم است اقدامات زیر صورت پذیرد: ١ ـ ابتدا ضروری است که باغهای اطراف بنا خریداری شده و محوطه سازی اطراف بنا به نحو احسن انجام پذیرد.
٢ ـ راه دسترسی خاکی و نا مناسب فعلی در ساحل رودخانه گیوی چایی زیر سازی شده و آسفالته شود. ٣ ـ قسمتهای الحاقی متاخر و غیر اصولی به بنا که سنخیتی با اصل آن ندارد، تخریب شده و مرمت علمی گردد.
٤ ـ استخرهای مدرن و با امکانات کافی در کنار حمام قدیمی ایجاد گردد.
تله کابین از هدف هایی است که برای این پروژه در نظر گرفته شده است.
منابع:
http://www.molkaneh.com
http://ardebilnews.com/?p=1078
http://www.irna.ir/fa/News/80587031/
http://www.yjc.ir/fa/news/4788254
http://www.ardabil118.com/
http://www.cloob.com/u/shaharookh/62301348