روستای باغان

روستای باغان از توابع بخش شنبه و طسوج شهرستان دشتی است. وجه تسمیه روستای باغان به دلیل وجودمرکبات وباغات فراوان ازجمله لیموترش ودرختان نخل درقدیم که اکثرمردم منطقه جنوب بامعضل خشکسالی وقحطی روبرو بوده اند می‌باشد.
روستای باغان دارای ۱۱رشته قنات است که یکی از این رشته قنات‌ها حیدرآباد این روستا است که با ۳۶۰ حلقه چاه از پرآب‌ترین قنوات ایران بشمار می‌رود ودارای چشم انداز بسیار زیبایی است.
روستای باغان با طبیعت زیبا و سرسبز، جنگل‌های طبیعی و بکر و باغ‌های گوناگون با درختان میوه همچون درختان انار، لیموترش، ترنج، خرماو بعضا لیموشیرین و انگور که از جوی‌های آب شیرین رودخانه باغان تغذیه می‌شوند بسیار دیدنیست.همچنین رودخانه قنطره(مند) نیز از کنار این روستا عبور می‌کند.
این روستا یکی از آبادترین و سرسبزترین مناطق در جنوب استان بوشهر است و با توجه به فراوانی آب شیرین تا سال‌های نه چندان دور یکی از گونه‌های بذر برنج مشهور به چمپا در این روستا کشت و جزو سبد غذایی ...مشاهده کامل متن مردم این دیار بوده است.
چشم‌اندازهای زیبا، بکر و طبیعی همچون رودخانه جاری و شیرین باغان، چندین آبشار زیبا، جنگل‌های سرسبز، چشمه آب گرم، رشته قنات پرآب حیدرآباد، چشمه‌های آب شیرین مانند چشمه کل و ظهیرو که در دل کوه می‌جوشند و چشمه شیرین و گوارایی به نام چشمه ملاغلوم که در باغ «نودرار» وجود دارد زیبایی خاصی به این روستا بخشیده است.
دو امامزاده به نام‌های امامزاده بهرس و امامزاده شاه زکریا که دارای تذکره هستند، همچنین دیگر آثار تاریخی متعدد این روستا را مکانی مناسب و بسیار دلنشین برای گردشگران و علاقمندان تبدیل کرده است.
قبرستان این روستا یکی از قبرستان‌های تاریخی با سنگ قبرهای مربوط به قرن دهم یکی از تاریخی‌ترین قبرستان‌های تاریخی استان بوشهر بشمار می‌رود که در نوع خود بی‌نظیر است.
روستای باغان دارای ۹ محله مجزا است که می‌توان به محله نودرار، تل آخوره، بیدخون، حیدرآباد، چراب، خرس آباد، چهارده معصوم، قلعه سرخ و قلعه کهنه اشاره کرد که حد فاصل این محله‌ها را باغ‌های مرکبات فرا گرفته است.
این روستا دارای سه آسیا، آبراه‌های فصلی، سد بندهای تاریخی، چاه‌هایی که در دل بسترهای سنگی حفره شده است می‌باشد که دیدن این چاه‌ها هرانسانی راشگفت زده می‌کند.
اطراف رودخانه شیرین باغان درختچه‌ها و نیزارهای انبوه که به شکل جنگل دیده می‌شود، نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.
روستای باغان از چهار طرف در میان کوه‌های بلند محصور است، شغل مردم روستای باغان کشاورزی و دامداری است که در سال‌های اخیر به کشت محصولات جالیزی و گوجه فرنگی روی آورده‌اند.
از آثار سنگ نوشته ها،سنگ ساروجها و رشته‌های متعدد قنوات قدمت باغان رابه حدود حداقل دوهزارسال قبل یعنی عصرساسانیان نسبت می‌دهند چنانکه درتاریخ می‌خوانیم وقتی یکی ازسرداران ساسانی به نام نثارک ازمسیرقشم به طرف بوشهرکنونی درحرکت بوده است جهت رساندن آذوقه برای لشکریانش ازپایتخت آن زمان یعنی تخت جمشید،درکناررودخانه شیرین باغان اطراق نموده وزمانی که متوجه منابع سرشارآب شیرین و وجود زمینهای بسیارمستعد این روستا و دشتهای درویشی،شنبه،سنا و روستاهای جنوب غرب خورموج میگردد، دستورانتقال آب این رودخانه به دشتهای مذکور را صادر میکند و درنهایت سدعظیم ساروجی باغان درآن زمان احداث میگردد(این آب پس ازعبورازروی رودخانه منددشتهای مذکورراسیراب می‌نموده است).
رودخانه باغان که از رودهای دایمی استان بوشهر است از ریزابه‌های مند میباشدو ۶۵ کیلومتر طول دارد این رود در مسیر کلی خودکه شمال باختری است، از شهرستان جم و دشتی در استان بوشهر می‌گذرد.
حوزه‌ی این رودخانه خلیج فارس و دریای عمان است. ارتفاع سرچشمه آن ۸۰۰ متر، ارتفاع ریزشگاه آن حدود ۴۵ متر و شیب متوسط آن ۲/۱ درصد است. رود باغان از کوه‌های سمرکان همراه با رودهای بیخو و پردی در ۳۲ کیلومتری خاور جنوبی کنگان به شهرستان جم وارد می‌شود و بعد به سوی دره جنوبی زیر کوه روان می‌شود، رودخانه باغان در این دره سرچشمه نامیده می‌شود اما با رسیدن به حوالی روستای باغان به رود باغان تغییر نام می‌دهد که سرانجام در ۴۹ کیلومتری شمال باختری کنگان،درروستای باغان شهرستان دشتی به رود مند می‌ریزد، محل تلاقی رودخانه باغان و رود مند به علت اینکه آب رود مند شور و رود باغان شیرین است به شور-شیرین یا به زبان محلی مردم منطقه سور شیرین نامیده می‌شود.


منبع:
http://baghansabz.ir/
http://www.ettehadjonoub.ir/
http://dorahak.com/