غار قدمگاه ( مسجد قدمگاه )

مسجد قدمگاه(غار قدمگاه) نزدیک روستای بادامیار در هفت کیلومتری جنوب شرقی آذرشهر قرار دارد این مسجد مثل غاری در دل کوه کنده شده است.
این مکان در قرون شش و هشت هجری قمری به عنوان تکیه عرفا و درویش‌ها و سپس به عنوان مسجد مورد استفاده قرار می‌گرفت این مسجد در دوره‌های قبل از اسلام به عنوان معبد مهری استفاده می‌شده است.
این مسجد در بالادست گورستان قدمگاه,گورستانی در همین منطقه قرار دارد.
درب این مسجددر حال حاضر چوبی می‌باشد, در قسمت جلوی در طاق سنگی قراردارد که روی دو پایه سنگی قرار گرفته است,این طاق سنگی مربوط به درسنگی غار بوده که قبلاً وجود داشته است.
از کنار این طاق سنگی تا غاردالانی باریکی وجود داردکه کمی از سطح زمین بلندتر است, این بلندی مانع نفوذ آب برف و باران به داخل غار می‌شود.
فضای غار زیرزمینی دایره شکل است و قطر ش 15 متر است. دالانی به طول 9 و عرض 1/5 و ارتفاع 2/5 متر به دهلیزی وسیع‌تر به طول 4/5 و عرض 3/20 و ارتفاع 2/5 تا 4 متر می‌پیوندد.
بعد این دهلیز به فضای گنبدی شکل غار باز می‌شود. این فضا از کف تا پنجره نورگیر سقف 12 متر ارتفاع دارد.
این غار هوا کشی کله قندی دارد ،هشت عدد شمش طلای ناب استوانه ای شکل نزدیک دودکش از طرف داخل به در دو ردیف به گونه ای نصب شده بود که با انعکاس نور ...مشاهده کامل متن خورشید به داخل غار آنجا را روشن می‌کرد.
تعدادی از آنها در یورش روسها به آذربایجان غارت شد، دوسه عدد باقیمانده نیز به دستور رضاخان از جا کنده و به تهران منتقل شد و اکنون اطلاعی از آنها در دسترس نیست.
محراب این غارگنبدی شکل است و مقرنس‌های آویخته ای دارد که به دوره صفوی تعلق دارد و به گونه ای احداث شده که گمان می‌رود در زمانی نزدیک‌تر تعبیه شده باشد و می‌توان فرض کرد که این فضا برای مقاصد مذهبی ساخته نشده باشد, یعنی نه مسجد و نه مقبره بوده است.
در سمت راست ورودی مسجد طاقچه مانند ی وجود دارد که اهالی درآنجا شمع روشن می‌کنند,چند سال پیش در این محل یکی از عجیب‌ترین سنگهای روی زمین قرار داشت که رنگ آن کهربائی مایل به یشمی بود این سنگ اکنون در موزه لندن نگهداری می‌شود ,این سنگ نوری تولید می‌کرد و مسجد را نورانی می‌کرد.
بعضی باستان‎شناسان این مسجد را به دوران پیش از تاریخ نسبت می‎دهند که بعدها به صورت آتشکده و بعد از آن با ساخت محرابی که سمت قبله است به صورت عبادتگاه اسلامی در آورده‌اند, بنابراین ممکن است زمان احداث این بنا بسیار دور باشد و کاربرد دیگری جز مسجد داشته است.
به احتمال زیاد این بنا پیش از اسلام ساخته شده است.
گورستان قدمگاه متعلق به قرن 9 و 10قمری است و بیشتر مردگان این گورستان شیخ‌های دوره صفوی هستند. اهالی محل، آن را " دیک قبرستان "می‎نامند.
سنگ‎نبشته‎ها و حجاری‌های جالبی در گورستان دیده می‌شود دیده می‎شود, سنگ نبشته‌ها و الواح قبور به خط کوفی و ثلث نو است.
همچنین سنگ نبشته‌های ثلث تقریباً همه یکنواخت و یک دست است و نشان می‌دهند که در روزگاری کنده شده اند که مذهب جعفری در آذربایجان رسمیت و عمومیت یافته و نام ائمه اطهار(ع)، روی قبرها درج شده است.
اهالی و روستائیان از این بنا به عنوان مسجد استفاده می‌کنند و مراسم‌های مذهبی ماههای محرم ورمضان را در این محل انجام می‌دهند.
مسجد غار از لحاظ معماری، از جمله بناهای مهم و تاریخی به حساب می‌آید.
این بنا در سال 1347 با شماره 779 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسید.
منبع:
http://hamshahrionline.ir/details/156960
http://www.qadamgah.com
http://www.tebyan.net/newmobile.aspx/Comment/index.aspx?pid=196304
http://digitaliran.com
http://www.khanpoya.blogfa.com/post/99
http://tnews.ir/khabar/841D13677077.html
http://tabriz.irna.ir