روستای مصر ( کویر مصر )

روستای مصر دهکده ایست جدا افتاده ازجاده‌ی اصلی که بیشتربه آوردگاهی می‌ماند که درآن درختان کهن و راست قامت نخل به همراه سازه‌های خشتی وبادگیرهای آفتاب خورده اش در 45 کیلومتری شرق شهر جندق و روستایی از توابع بخش خوروبیابانک شهرستان نائین در استان اصفهان ایران است و جندق نیز واقع در دشت کویر ایران، شهر کویری کوچکی است که درست در میانه راه دامغان به نائین و اصفهان قرار دارد که یکی از مهمترین و جذابترین مناطق گردشگری ایران به حساب می‌آید.
آباد بومی با نزدیکترین فاصله بامیانه‌ی ساحلی جنوبی کویرنمک که درنخستین برخوردبامعماری خاص روستا و اندک آدمهای آن که به نظر نمیرسد هیچ کدام عجله ای برای رسیدن به مقصد داشته باشند.
نام قبلی آن «مزرعهٔ یوسف» بوده‌است. بخشی از فیلم خیلی دور، خیلی نزدیک در این روستا فیلم‌برداری شده‌است. در حال حاضر این روستا یکی از مقاصد مهم طبیعت‌گردی ایران به شمار می‌آید.
نام دریای شنی کویر مصر برای همه طبیعت‌گردان آشناست و زیبایی حیرت ...مشاهده کامل متن انگیز کویر مصر آن را به یکی از نقاط مورد علاقه هنرمندان و عکاسان تبدیل کرده‌است.
روستای مصربا دو روستای بسیارکوچک دیگربه نامهای امیرآباد و فرحزاد دریک خط شمالی– جنوبی به طول حدود 6 کیلومتر واقع شده اند تعداد خانوارهای ساکن در فرحزاد کمتر از انگشتان یک دست است و امیرآباد نیزفقط محلی است برای کشاورزی اهالی مصر.
آب کشاورزی و شرب روستا از طریق یک قنات که سر منشا آن تا روستا نزدیک ۲۵ کیلومتر فاصله دارد، تامین می‌شود که آب نسبتا شیرین و گوارایی است. خانه‌های روستا، مسجد و دبستان آن هم دو طرف خیابان اصلی که آب قنات از میانشان می‌گذرد، قرارگرفته‌اند.
ورودی روستا دو تاق کوچک مقابل هم قرار گرفته‌اند که داخل یکی ژنراتور بزرگی است که برق مصر و روستای هم جوار آنرا (فرحزاد) تامین می‌کند و دیگری تنها مغازه‌ی روستاست که مجهز به خط تلفن ثابتی است که ارتباطات مخابراتی ساکنان یا احیانا مسافران را برقرار می‌کند و ارتباط با تلفن همراه میسرنیست!
روستای مصر با بهره‌گیری از آب قنات صاحب نخل‌هایی بلند شده‌است که علاوه بر اینکه نماد حضور انسانی است، بر زیبایی و شکوه آنجا نیز می‌افزاید.
همچنین رمل‌ها اصلی‌ترین جاذبه کویر مصر هستند. پشته‌های شنی از ماسه روان که تا پشت دیوار خانه‌های روستایی سرک کشیده‌اند. تجربه تماشای وسعت زرد رنگ رمل‌ها در کویر مصر تجربه‌ای از به یادماندنی‌ترین چیزهایی خواهد بود که چشم هر انسانی می‌تواند ببیند.
لمس شن‌های روان کویر مصر با انگشتان پاهایتان تجربه‌ای حیرت انگیز خواهد بود.
آسمان شب کویر چنان به شما نزدیک است که حس می‌کنید اگر دستتان را دراز کنید می‌توانید ستاره‌ای از آن بچینید. این آسمان خیره کننده تنها مورد علاقه چشمان غیر مسلح نیست چرا که ستاره شناسان هم می‌توانند در تمام فصول سال بدون هیچ مانعی در روستای مصر به تماشای ستارگان بنشینند.
از دیگر جاذبه‌های مصر ایران، کویر طبقه یا دریاچه نمک خور بزرگترین دریاچه نمک فصلی ایران است. زمین نمکی این منطقه باعث شده است که از هرگونه پوشش گیاهی و زندگی جانوری خالی باشد.
اما شکل شگفت انگیز کویر طبقه آن را به جاذبه ای شگفت انگیز بدل کرده است. زمین کویر طبقه پوشیده از اشکال پنج ضلعی نمک است که در زمستان و با مخلوط شدن با خاک رس به رنگ سیاه و در تابستان به رنگ سراسر سفید در می‌آید.
نمک این دریاچه قدیمی‌ترین نمک سراسر ایران است.
مردم مصر در سال‌های اخیر و به خصوص در ایام گردشگری بیشتر به مشاغل مربوط به اسکان و خدمات به مسافران مصر می‌پردازند. شهرت کویر مصر زندگی آنان را نیز تغییر داده است.
اما پیش از این بیشتر به کشاورزی و دامداری مشغول بودند و در کنار کاشت زعفران و گندم به پرورش شترنیز اشتغال داشتند.
وقتی در جاده نائین به سوی طبس از غرب به شرق پیش می‌روید با پیمودن حدود 250 کیلومتر از نائین و درست پس از پشت سر گذاشتن روستای بزرگ فرخی با حدود 700 خانوار جمعیت و روستای کوچکتر نصرآباد و 10 کیلومتر مانده به شهر خور، مرکز بخش خور و بیابانک، بر تابلو کوچکی در کنار جاده چنین نوشته شده است به سمت مصر.
با ورود به جاده فرعی در سمت چپ و طی مسافت حدود 43 کیلومتر از میان تپه‌ها و در حرکت به سوی مناطق میانی کویر مرکزی ایران در سکوت سنگین کویر از دور سه نگین سبز تقریبا به هم پیوسته نمایان می‌شود.
در ادامه مسیر لحظاتی بعد و پس از عبور از میان تپه‌های شنی که به دست بادهای کویری روی هم تلنبار شده اند، خود را در میان اولین نگین سبز که «امیرآباد» نام دارد می‌یابید.
امیرآباد مزرعه ای آباد با یک چاه پرآب و شیرین - آن هم در جایی که هر قطره آب شیرین ارزش بسیار زیادی دارد - است که مالکیت آن متعلق به مردم مصر است. با حضور در امیرآباد و مشاهده رونق، آبادانی کشاورزی و دامپروری در آن، انسان به یکباره حضور خویش در قلب کویر را فراموش می‌کند.
در امیرآباد راه دو شاخه می‌شود. شاخه سمت چپ که به ویژه در ابتدای مسیر از میان تپه شن‌ها و ماهورها می‌گذرد به سمت شهر جندق می‌رود. یعنی در این مسیر با پیمودن حدود 42 کیلومتر - البته راه فرعی- به جندق که بر سر راه اصلی نائین و طبس به دامغان قرار گرفته است می‌رسید.
شاخه سمت راست راه به سوی مرکز روستای مصر می‌رود. با پیمودن فاصله بسیار اندکی از میان مزارع امیرآباد وارد روستای مصر می‌شوید. اولین چیزی که برای هر تازه وارد به مصر تعجب آمیز است ساختار کوچه‌های این روستای کوچک است.
در مصر برخلاف بسیاری از روستاها و آبادی‌ها و حتی شهرهای ایران که پر از کوچه‌های قدیمی تنگ و پرپیچ و خم است با خیابان وسیعی روبه رو می‌شوید که خانه‌ها در اطراف آن قرار دارد و آب شیرین قنات روستا از وسط آن می‌گذرد.
با عبور از داخل روستای مصر و پیمودن حدود 4 کیلومتر مسافت از بین مزارع روستای مصر، به آخرین نگین سبز حاشیه کویر در این منطقه یعنی آبادی «فرحزاد» می‌رسید که تنها 3 خانوار جمعیت در آن ساکن است.
فرحزاد پایان مسیر است و دیگر ادامه راه امکان پذیر نیست.
این محل اگرچه حال و هوای کویری دارد، اما باز هم حاشیه کویر است و تا کویر مرکزی ایران که از قم و کاشان شروع می‌شود و در عرض حدود 120 کیلومتر تا سبزوار ادامه دارد، حدود 15 کیلومتر فاصله دارد.
از دیگر جاذبه‌های روستای مصر موارد ذیل را میتوان نام برد: وجود چاه آب عمیق، سرسبزی منطقه بیابانی و کشت درخت گز و ... جهت جلوگیری از جابجایی شن‌های روان، بلوار به عرض حدود 50 متر داخل روستا ، وجود خانه‌های قدیمی و بازسازی آنها جهت اسکان توریست ، موتور سواری، شترسواری در کویر و از همه مهمتر وجود نیزارهایی وسیع و سرسبز در فاصله 5 کیلومتری روستا و وجود تپه‌های شنی در اطراف آن باعث جذب توریست در دل کویر شده است.
حضور توریست‌های خارجی برای دیدن عجایب کویر مرکزی ایران است که به گفته آنها تعدادشان هم روز به روز زیادتر می‌شود.
در رابطه با نام روستا می‌گویند: چندین سال پیش بنیانگذار این روستا فرد سرمایه‌داری به نام یوسف بود که به شبانی و چراندن گوسفندان می‌پرداخت. عمر این روستا شاید بیشتر از ۱۰۰ سال نباشد، اما همه آن را به نام مزرعه یوسف می‌شناختند تا آنکه قناتهای روستا خشک و کم آب شد و یوسف را مجبور به حفر چاه با موتورهای دیزلی انگلیسی کرد.
چند سال بعد از بهره‌برداری از این چاه، دوباره سفره‌های زیرزمینی آب پائین‌تر رفت تا اینکه یوسف چاه عمیق‌تری را حفر کرد به همین دلیل اهالی روستاهای همجوار، این روستا را «چاه دراز» نامیدند.
اما از آنجایی که یوسف این نام را دوست نداشته از اهالی خواست چون نام وی یوسف و داستان یوسف پیامبر نیز در سرزمین مصر اتفاق افتاد بود از آن به بعد نام این روستا را مصر بنامند.
اهالی روستا نیز از آنجا که برای یوسف احترام زیادی قائل بودند، این روستا را "مصر" نامیدند. یوسف دستور داد تا در وسط روستا نیز خیابان عریضی به طول حداقل ۵۰۰ متر احداث شود و در پاسخ به ابهامات اهالی که می‌گفتند روستای ما کوچک است و نیازی به احداث این خیابان عریض و طویل نیست می‌گفت که در آینده‌ای نزدیک اینجا معروف و شلوغ می‌شود.
جالب اینکه این پیش بینی یوسف درست از آب درآمد و اکنون گردشگران زیادی از این روستا دیدن می‌کنند به نحوی که اکنون این روستا یکی از مقاصد مهم طبیعتگردی در ایران به شمار می‌آید.
بسیاری از منجمان ایرانی و خارجی آسمان صاف و تاریک این مکان را برای برپایی کارگاه‌های رصدی خود انتخاب می‌کنند.

منابع:

http://www.mesr.info/
http://www.tebyan.net/
http://www.naeinpajoh.com/p97
http://www.hamshahrionline.ir/details/162