قلعه حصار قلعه‌ای تاریخی واقع در روستای حصار بخش امام حسن شهرستان بندر دیلم بوشهر و حدود 110 سال قبل توسط آقاخان لیراوی حاکم دهستان لیراوی احداث شده است.
این قلعه یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است و بین سالهای ۱۲۹۵ تا۱۳۰۰ هجری قمری ساخته شده است
این ساختمان را آقاخان لیراوی به عنوان منزل شخصی و حصار نظامی استفاده می‌کرده
است و تا سال 1317 هجری شمسی همراه با عائله خود در این قلعه زندگی می‌کرد و از سال 1317 تا1319 که حکومت مرکزی او را به تهران احضار و بازداشت کرد، قلعه توسط احمدشاه خان و به نیابت از آقاخان نگهبانی و رتق و فتق امور آن انجام می‌گرفته است
مساحت قلعه 4000 متر مربع است ,چهار برج دارد که محل نگهبانی تفنگ چیان خارک بوده است.
قلعه دارای 15 اتاق و یک حمام است که حمام دارای خزینه بوده و همیشه آب گرم داشته است.
پوشش سقف از بوریا و چوب بسیار محکمی به نام چندل جهت تیرپوش استفاده شده است.
اتاقها از چوب ساج و از ملاطی محلی به نام چاری نیز استفاده شده است. در قسمت پایین ساختمان زیر زمین هایی درست شده که مخصوص مرغ و خروس و قسمتی مربوط به نگهداری گندم و جو برای سال آینده بوده است.
این ساختمان که در حقیقت حیاط اندرون خان بوده، دارای چندین قسمت مختلف می‌باشد. قسمت آشپزخانه، نان پختن، خدمت گزاران، قسمت مخصوص تهیه ماست و جمع آوری روغن و کره و قسمتی نیز مخصوص زندگی سپاهیان بوده است.
ارتفاع ساختمان بیش از 7 متر است. این بنا از قلاع زیبای حاشیه خلیج فارس است که در بزرگی و وسعت چشم گیراست.
در زمان گذشته چاه‌های آب شیرین و باغهای انجیر و انگور در این محل فراوان بوده است.
قلعه حوض بزرگی در وسط این قرار داردکه اتاقها به صورت ردیفی اطراف آن می‌باشند. این قلعه بر محوطه ای بنا شده که قبل از این نیز حصاری در این منطقه وجود داشته و بعد از تخریب حصار قبلی ساختمان یا قلعه کنونی بر آن احداث گردیده و درحقیقت آن حصار نیز بر اتلال شهر تاریخی و معروف سی نیز بنا شده بوده .
در حقیقت قلعه تاریخی ومعروف حصار بر منطقه ای از خرابه‌های شهر و تمدن بزرگ سی نیز بنا نهاده شده و بعدا ان قلعه توسط برادر دیگر اقاخان به نام محمدعلی خان فتح شد و از ان پس مرکز بلوک به روستای لیلتین انتقال داده شد این قلعه بر محوطه ای بنا شده که قبلا نیز حصاری در این منطقه وجود داشته است و بعد ازتخریب حصار قبلی ساختمان جدید بر ان احداث شده است ان حصار نیز بر اصلال شهر سینیزیاشینیز بناشده است این اثر به عنوان یکی از اثار ملی کشور در زمره اثار تاریخی به ثبت رسیده است .
همچنین دو بندر تاریخی مهم یعنی سینیز و مهروبان اطراف روستای حصار قرار دارند و مورخان و جغرافی‌نویسان اسلامی از این محل دیدن کرده‌اند.
منبع:
wrd.ir
http://www.farsnews.com
http://dilom.blogfa.com/post-182.aspx
http://shahramsedehi.blogfa.com/post/57
http://fa.wikipedia.org
http://hesar-liravi.mihanblog.com/post/1
http://www.masafbasatan.ir
http://www.sinizz.blogfa.com
