کاروانسرای شاه عباسی بیستون مربوط به
دوره صفوی است و در 30 کیلومتری شمال شرقی
کرمانشاه و در محل روستای «بیستون کهنه» و در محوطه تاریخی، فرهنگی بیستون واقع شده است.
این کاروانسرا به سبک چهار ایوانی دارای 83/60 متر طول و 74/50 متر عرض است و به دستور شاه عباس اول صفوی ساخته شده است.
با توجه به کتیبه ای که از شاه سلیمان صفوی (1105-1077 ه.ق) در این بنا باقی مانده، به نظر میرسد بنای این کاروانسرا در زمان پادشاهی شاه سلیمان و صدارت شیخ علی خان زنگنه خاتمه یافته است.
در چهار گوشه این بنا، برج هایی قرار دارد؛ برجهای ضلع غربی مدور و برجهای ضلع شرقی هشت ضلعی است. دیوار محیطی این کاروانسرا از داخل و خارج تا کف طاق نماها با سنگهای تراشیده و از کف طاق نماها به بالا با آجر ساخته شده است.
دروازه ورودی این کاروانسرا به عرض 50/3 متر در ضلع جنوبی است. در هر طرف این دروازه هفت طاق نما قرار دارد. پس از دروازه، فضایی سرپوشیده با طاق جناغی دیده میشود که در طرفین آن، دو
ایوان با طاق هلالی است.
در ابتدای این
ایوان ها، راه پله ای برای ورود به پشت بام ساخته شده است.
این فضای سرپوشیده به یک فضای هشت ضلعی
...مشاهده کامل متن با طاق گنبدی منتهی میشود. در طرفین این فضای هشت ضلعی، دو ایوان وجود دارد و هر یک از این ایوانها دارای سه درگاه است.
این فضای گنبددار به حیاط کاروانسرا راه دارد. در هر یک از اضلاع کاروانسر، شش اتاق چهار ضلعی قرار دارد.
در جلوی هر یک از اتاقها ایوان سنگ فرشی دیده میشود. در چهار کنج حیاط نیز چهار ایوان شش ضلعی وجود دارد. در ضلع مقابل درگاه ورودی کاروانسرا، شاه نشینی ساخته شده و همچنین در پشت اتاقهای کاروانسرا، اصطبلهای درازی ساخته شده است.
کاروانسرای شاهعباسی بیستون که در در سایت جهانی بیستون نیز ثبت گردیده است، در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۳۵۳ با شمارهٔ ثبت ۹۷۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منابع:
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://www.chtn.ir/Default.aspx
http://www.mehrnews.com/news/2413569