یخدان راور

آدرس : راور، انتهای خیابان امام خمینی (ره)، جنب پمپ بنزین
آدرس : راور، انتهای خیابان امام خمینی (ره)، جنب پمپ بنزین
از هزاران سال پیش، یخ برای خنک کردن نوشیدنی ها، تهیه شربت و نگه داری مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در گذشته در فصل زمستان یخ در یخدان‌ها انبار می‌شد تا در چله تابستان مصرف گردد. یخ کالایی تجملی به شمار می‌رفت و از آنجایی که کالایی ضروری در زندگی روزمره نبود و برای تهیه آن می‌بایست هزینه ای پرداخت شود، فقط اشخاص مرفه می‌توانستند از آن بهره مند گردند.
البته کسانی که در زمان انبار کردن یخ در زمستان همکاری می‌کردند مقداری یخ به طور رایگان به آن‌ها تعلق می‌گرفت. مالکان یخدان‌ها از اقشار ثروتمند بودند و فروش یخ درآمد بسیار خوبی برای آن‌ها داشت.
پیچیده‌ترین و کامل‌ترین یخدان‌ها از نظر معماری یخدان‌های شهرهای کویری می‌باشند که از این بخش‌ها تشکیل شده اند : گنبد، مخزن یخ، پلکان منتهی به مخزن، چاه تخلیه، در انبار کردن و در تخلیه یخ، دیوارهای سایه انداز، حوض‌های یخ بند، دکه فروش یخ، انبار کاه و اتاقک ویژه نگهبان و کارگران.
در این نوع یخدان مخزن به شکل یک مخروط ناقص است که به وسیله یک گنبد مخروطی شکل پوشیده می‌شود. دسترسی به مخزن از طریق یک پلکان صورت می‌گیرد.
در میان مخزن یا در نزدیکی آن چاه کوچکی قرار دارد که آب حاصل از ذوب یخ ...مشاهده کامل متن در آن جمع می‌شود. گنبد از خارج پلکانی است. پله‌ها بالا رفتن از گنبد برای تعمیر آن را امکان پذیر می‌سازند.
در نوک گنبد سوراخی تعبیه شده که باعث تخلیه گرمای درونی یخدان می‌گردد.
برای تهویه مناسب گنبد بلند ساخته می‌شود و برای استحکام بیشتر ضخامت آن از پایین به بالا کاهش می‌یابد.
شکل گنبد این ویژگی را دارد که باعث می‌شود که در طول روز قسمتی از آن در سایه و قسمت دیگر در معرض آفتاب قرار گیرد، در صورتی که سقف‌های افقی در تمام مدت روز در معرض نور خورشید قرار دارند و هر چه ارتفاع گنبد بیشترباشد تهویه هوا در آن بهتر صورت می‌گیرد.
این ویژگی معماری در شهرهای کویری بسیار گرم نظیر ابرکوه و میبد به خوبی رعایت شده است.
یخدان راور واقع در نزدیکی روستای ده شیب قرار دارد و متعلق به دوران قاجاریه است.این یخدان مربوط به اواخر دوره قاجار است و دارای دیواری به طول 60 متر و ارتفاع 5/6 متر است.
این یخدان دارای دو پوشش است که با ارتفاع بیش از 9 متر بر فراز چاله یخ ساخته شده و قطر گنبد آن به بیش از 14 متر می‌رسد.
این اثر در تاریخ ۲۸ دی ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۹۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع :http://www.parstourguides.ir/
http://cod.kmu.ac.ir/
http://sharifabadvillage.persianblog.ir/