کال جنی

آدرس : جاده طبس به بشرویه(جاده طبس – مشهد)
در 35 کیلومتری شمال طبس و در اطراف روستای ازمیغان دره ای به نام کال جنی واقع شده است . کال به معنی دره و جنی به معنی دره جن‌ها گفته می‌شود.
شاید در نگاه اول احساس کنیم که اینها نیز حاصل فرسایش طبیعت باشد اما با کمی کنکاش می‌یابیم که اینها ساخته دست بشر است.
برای رفتن به این منطقه منحصر به فرد حتما باید آشنایی به منطقه داشته باشیم .
زیرا دره دارای دیواره‌های بلند و پرشیب است که وارد شدن به آن میتواند خطراتی به همراه داشته باشد.
از دیگر جاذبه‌های دره وجود تونل‌ها و خانه هایی بنام خانه گبرها در دل دیواره‌ها که برای سکنای درویشان و صوفیان زمان خود ساخته شده است .
گفته می‌شود ساخت این تونلها و حفرها احتمالا به زمان ساسانیان بازمیگردد. این حفره‌ها و تونلها در دامنه جداره‌های این دره قرار گرفته اند. مسیر دسترسی به این حفره‌ها بسیار دشوار است.

در مسیر این حفره‌ها تونل هایی دیده می‌شد که احتمالا راه‌های ارتباطی آنها با هم بوده است.
پس از جدا شدن از جاده آسفالت و دو راهی استخر شاعر و طی حدود ۵ کیلومتر جاده خاکی به محل دره ای می‌رسیم.
حدود 30 کیلومتر که از طبس به سوی بشرویه ...مشاهده کامل متن برانی، می‌رسی به سرزمینی اسرارآمیز که انگار مینیاتوری رازآلود از گراندکانیون آمریکاست.
یک دره‌ی خاموش، خنک و آبدار در دل پهنه‌ای داغ و تب‌دار که آثار حیات در آن دست کم به دوران امپراتوری ساسانی باز‌می‌گردد.
مردم محلی به آن کال جنی می‌گویند و البته توصیه اکید می‌کنم که هرگز به تنهایی در این کال قدم نزنید! حتا اگر به ارواح و جن هم اعتقادی ندارید!
حتمن دیدن آنها را با رعایت اصول یک سفر مسئولانه در دستور کار خود و آنهایی قرار دهید که بیشتر دوست‌شان دارید.
از دو مسیر می‌توان وارد این دره شد. یکی انتهای جاده خاکی که به واقع ابتدای این دره می‌باشد و متصل به کوه است و دیگری میانه‌های این جاده خاکی که می‌توان از طریق یک شکاف ایجاد شده بوسیله فرسایش به درون دره راه یافت.
که راه اولیه توصیه میگردد. در این محل که متصل به کوه می‌باشد چشمه آبی روان است که یک منطقه سرسبز را ایجاد کرده است. درختان در هم تنیده نخل که بصورت خودرو روییده اند و نیزار را می‌توان در اینجا مشاهده کرد.
از این محل میسر آب را دنبال کرده و چشم اندازهای زیبای طبیعی آن را مشاهده می‌کنیم. در طول این دره بر اثر فرسایش باد و آب ،نقوش و پستی و بلندیهای شگرف و زیبایی ایجاد شده است.
در طول مسیر نیزارها و تک درختان نخل را در چند قسمت شاهد هستیم. در قسمتهایی می‌توان دره را به شکل U و در بعضی نقاط به شکل V مشاهده نمود . در بعضی نقاط هم همگرایی دو دهنه دره را در قسمت بالایی آن می‌بینیم که بی نظیر است.
دره را که ادامه می‌دهیم در نقاطی آبشارهای کوچک که در زبان محلی شلن (sholan) نامیده می‌شود وجود دارد . در جاهایی آب بصورت حوضچه هایی جمع شده که در فصل تابستان مناسب برای آب تنی و فرار از گرمای طاقت فرسای هواست و بالاخره در محلی این آب بوسیله راه آب و تونلهایی که توسط اهالی روستاهای پایین این منطقه ایجاد شده به داخل قنات هدایت می‌شود.
در این محل فرسایش آب به اوج خود رسیده و نقوش و برجستگیها و خلل و فرج عجیبی را در کف رودخانه ایجاد کرده است.
بعد از این منطقه دیگر دره خشک و بی آب و علف می‌شود. آب به داخل قنات هدایت شده و دره بی نصیب از آب. کمی دیگر در مسیر دره به راه خود ادامه می‌دهیم که در دیواره دره حفراتی نگاه ما را متوجه خود می‌سازد.
در ارتفاع ۲ متری از سطح زمین چاه ورودی قرار دارد که با کمک یک همراه می‌توان به درون آن رفت و سپس از این چاه که حدود ۷-۸ متر ارتفاع دارد و بوسیله جای دست‌ها و حفرات بدنه آن بالا می‌رویم و به تالاری بر می‌خوریم.
در دو طرف این تالار دو دالان قرار دارد و هر کدام شامل چندین اتاق می‌باشد. همه اینها بوسیله بشر و در دل دیواره این دره عجیب پدید آمده است. هنوز می‌توان رد تیشه معماران آن را بر در و دیوار اتاقکها مشاهده نمود.
طبق نظر کارشناس سازمان میراث فرهنگی تاریخ بنای این مکان به دوره ساسانیان بر می‌گردد و به نظر می‌رسد محل چله نشینی یکتا پرستان بوده است.
اگر مسیر دره را باز هم بسمت انتهای دره ادامه دهیم به یک محل دیگر اینچنینی بر می‌خوریم که بر اثر فرسایش سیلابهای موسمی، چاه و محل دسترسی از پایین دره به اتاقکهای آن از بین رفته و دسترسی به آن را از راه پایین دره غیر ممکن کرده است.
کال جنی مکانی مناسب برای سیاحت در طبیعت و تاریخ است و سکوت حاکم بر این دره و وجود خلل و فرج و حفره‌ها و این اتاقکها همگی حالتی رازآلود به آن بخشده که گمان می‌رود نامگذاری دره جنی یا کال جنی بر آن از سوی مردمان محلی بی سبب نبوده است.
نکات ایمنی :
۱-با توجه به وجود گذر گاههای ریزشی در حاشیه حوضچه‌های آب و همجنین عمق زیاد این حوضچه‌ها این محل برای افراد نآشنا و کودکان توصیه نمیشود.
۲- به توریستها و گردشگران توصیه می‌شود در حفظ پاکیزگی و حفاظت آثار طبیعی و تاریخی محل تلاش نمایند.
۴ – از رفتن به این مکان در زمانهایی که احتمال بارندگی حتی به میزان ۱% وجود داشته باشد شدیدا” پرهیز شود.م

منبع :
http://www.khabaronline.ir/detail/302625
http://www.tabasenc.ir/
tabasnews.ir/tag/