قلعه شواز

قلعه محکم و با عظمت شواز کهنترین قلعه یزد و مهمترین قلعه کوهستانی و نمونه ارزشمند معماری این منطقه محسوب می‌شود که پس گذشت سالیان درازی از عمر آن همچنان پابرجا و استوار در قلب روستای شواز خود نمایی می‌کند.
این قلعه مسکونی که علاوه بر استفاده مسکونی، به عنوان دژی مستحکم در برابر مهاجمان نیز استفاده می‌شد، بر روی صخره ای سنگی از سنگ‌های سخت رسوبی به ارتفاع یکصد متر ساخته شده و بر تمام زمین‌های اطراف دید و تسلط کامل دارد و مساحت آن به حدود پنج هزار متر مربع می‌رسد.
مصالح بکار رفته در ساخت این قلعه خشت، گل، سنگ و ملاط‌ها از جنس گل، و گاه با کاه خرد شده و ریگ اندود، و دیوارها از گل است.
درگاه ورودی قلعه، از آجر و در قلعه، سنگی و از نوع سنگ‌های رسوبی همان تپه می‌باشد. دیوارهای این بنا از بیرون سنگی و از درون خشتی و جرزهای اتاق‌ها و سقف‌ها نیز غالبا از خشت بنا شده است.
در ساخت بعضی قسمت‌های بنا مانند سقف یک اتاق آن از تیرهای چوبی مقاوم ازجنس چوب سنجد استفاده شده است. این قلعه به شیوه معماری ساسانی بنا شده، سفال‌های خاکستری مکشوفه درون قلعه، سنگ نبشته ای که در بدنه سنگی یکی از دیوارهای داخلی قلعه کشف شده و همچنین وجود قوس‌های موجود در اتاق‌ها و راهرو‌های این دژ که متعلق به دوران پیش از اسلام است نشان ازعمر و قدمت بسیار این ...مشاهده کامل متن قلعه دارد.
قلعه شواز همچون دیگر قلاع دارای برج هایی برای دیدبانی و حفاظت از قلعه می‌باشد. این برجها با خشت ساخته شده و برای افزایش استحکام و مقاومت با سنگ نماسازی شده است، که این شیوه برج سازی نیز متعلق به معماری دوره ساسانیان می‌باشد.
قلعه شواز که یکی از مهمترین قلعه‌های کوهستانی، قدیمی و با ارزش در شهرستان تفت است که در گذشته مرکز دفاعی و مسکونی بوده که قدمت آن به دوره پیش از اسلام (اشکانی) تا اسلامی باز می‌گردد.
روستای شواز به دلیل قدیمی و تاریخی بودنش آثار طبیعی ،معنوی و تاریخی با ارزشی را در خود جای داده، که دو اثر آن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده که نظر هر گردشگر و بازدیدکننده رابه خود جلب می‌کند.
از جمله این آثار می‌توان به گورستان قدیمی شواز و سنگ نگاره‌های هس بخته شوازاشاره کرد.
این روستا دارای یک آسیاب بادی بوده که متاسفانه تقریبا از بین رفته است. مهمترین قلعه کوهستانی استان یزد قلعه رفیع ،محکم وبا عظمت شواز می‌باشد. این قلعه مسکونی با مساحت پنج هزار متر مربع در ارتفاع یکصد متری برفراز صخره‌های سنگی ازنوع سنگ‌های سفت رسوبی بنا شده و دراطراف آن پرتگاه‌ها و خاک ریزهایی با شیب تند وجود دارد.
قلعه در طرف شرق گاو پهلوی مرتفعی دارد که از آجر بنا شده و از آن برای کشیدن آب استفاده می‌کردند. از زیبایی‌ها و ویژگی‌های دیگر این بنا درب قلعه می‌باشد که از سنگ یکپارچه رسوبی منطقه با ابعاد تقریبی 1.70×1 متر تهیه و نصب گردیده است.
علاوه بر این در داخل قلعه واحدهایی وجود دارد که بیشتر شبیه به مغازه می‌باشد که این مغازه‌ها در دل سنگ احداث شده که حکایت بر قدمت آن دارد.
اقدامات انجام شده و در حال انجام در این اثر از این رو می‌باشد :
1- تهیه سنگ لاشه در نقاط مختلف روستا و حمل آن به بالای قلعه 2- باز سازی قسمت فوقانی دیوار ضلع شمالی قلعه با سنگ لاشه و ملات ماسه سیمان به ارتفاع تقریبی چهار متر در بعضی از نقاط و عرض پنجاه تا شصت سانتیمتر 3- آوار برداری محوطه جلوی ورودی 4- بازسازی بخشهایی از حصار موجود در داخل قلعه 5- مرمت و باز سازی ساباط واقع در یکی از معبرهای داخل قلعه.
با عرض پوزش آدرس دقیق قلعه شواز در حال حاضر بر روی نقشه موجود نمی‌باشد به محض اطلاع از آدرس، نقشه به روز رسانی خواهد شد.
دوستانی که از آدرس قلعه شواز اطلاع دارند لطفا برای آدرس دقیق مارا همراهی کنند.

منابع :
http://www.negahmedia.ir/
http://nasrabadpishkooh.blogfa.com/
http://mehrpaydar.mihanblog.com/
http://www.tebyan.net/
http://ghablame1972.blogfa.com/