سنجد به نام علمى "Elaeagnus angustifolia L." یا "E. Orientalis L." و از خانواده Eleagnaceae""می باشد. سنجد داراى ارقامى است که از نظر شکل، رنگ، طعم و اندازه میوه و ارتفاع درخت بایکدیگر متفاوت میباشند.
این درخت در روستاهاى کوهستانى بیرجند بفراوانى یافت میشود و از آن بویژه به عنوان پرچین براى جلوگیرى از تخریب مزارع و باغها استفاده میکنند.
از این رو سعى میگردد این درخت را در کنار دیوار باغها و در داخل مسیل و با فواصل کم، کشت کنند، تا ریشه هاى ستبر، عمیق، مقاوم و نیز ساقه هاى سخت آن درمقابل سیل مقاومت نماید.
از این درخت خاردار براى بادشکن و نیز جلوگیرى از شن هاى روان میتوان استفاده نمود.
برگ سنجد شبیه بید، دراز، کرک دار، براق و متناوب و بادمبرگهاى کوتاه میباشد. پشت برگها نقره اى فام و داراى دمبرگ کوتاه است.
گلها معمولاً زردرنگ . منفرد ویا چند تائى در کنار برگها ظاهر شده و فوقالعاده معطر میباشند. موسم گل دادن سنجد اواسط بهار میباشد.
میوه سنجد به رنگ زرد، قرمز ویا صورتى میباشد. میان برمیوه آردى و شیرین وخوراکى است. در درون میوه، هسته درازى مشابه هسته خرما اما کوچکتر مشاهده میشود.
سنجد به سرماى سخت زمستان مقاوم میباشد لیکن گرماى شدید تابستان را نمیپسندد. به لحاظ گل هاى فوق العاده معّطر و برگهاى نسبتاً زیبایش در پارک ها کشت میشود این درخت در زمینه هاى سنگدار، شنى و فقیر میروید.
در هند از روغن هسته سنجد لعوق یا شربت غلیظی درست میکنند که در التهاب غشاهای مخاطی همراه با ترشح همانند انواع زکام و نیز در موارد عفونتهای برونشها مصرف مینمایند.
در اسپانیا از شیره گل سنجد برای قطع تبهای مهلک و خطرناک استفاده میشود. میوه سنجد از نظر طب سنتی،طبیعت سرد و خشک دارد و مقوی و مفرح است،ضد تهوع و صفرا بر نیز میباشد.سنجد به ویژه خام آن برای بند آوردن اسهال نافع است.جوشانده گل سنجد برای بیماریهای دماغی مانند فلج و کزاز و نیز برای قلب و زخمهای ریوی و تنگی نفس مفید است و برای تقویت معده و کبد و باز کردن گرفتگیها و تحلیل گاز معده و نفخ استسقاء و یرقان نافع میباشد.
کتاب بیرجند نگین کویر - گیاهان دارویی
http://www.bir-hormozan.ac.ir/birjand/4.php