یکی از مسجدهای قدیمی
تربت جام مسجد کرمانی است ، در خصوص تاریخ ساخت این بنا نمی‌توان اظهار نظر دقیقی داشت اما احتمال بیش‌تری وجود دارد که این بنا به نیمه دوم قرن هشتم هـ.ق متعلق باشد.
این مسجد با ابعاد ۷۰/۱۰ * ۱۷ متر دارای شاه نشینی در وسط هر ضلع و سه حجره (چله خانی) در اضلاع غربی ـ شرقی است.
در شاه نشین غربی آن، محراب گچ بری شده پر کار و نفیسی و در مقابل آن، قبری منسوب به استاد کرمانی ـ سازنده محراب ـ قرار دارد.
سقف این بنا، شامل پنج قسمت است:
دو شاه نشین شمالی و جنوبی با پوشش نیم گنبدی که در جلوی هر کدام دو تویزه با تاق خوانچه پوش قرار دارد و سرانجام در مرکز بنا، بر روی چهار تویزه، گنبد کوچکی زده‌اند که بعداً بازسازی شده‌است.
در زیر این گنبد، در کف مسجد، سردابی با نقشه مربع که داخل آن سه قبر قرار داشت، کشف شده که هویت دفن شدگان مشخص نیست.
تزیینات داخل بنا شامل تعدادی قوس تزیینی در اطراف حجره‌ها و گچ‌بری‌هایی به شکل مقرنس در بالای در چله خانه‌است.
در بالای این قسمت و در کمرگاه بنا، کتیبه‌ای به خط ثلث، بنا را دور می‌زند و در بالای آن، مقرنس کاری بسیار زیبایی به کار رفته است که در تاق شاه نشین‌ها قرار دارد و در پایین، مقرنس‌های شمالی و جنوبی جمعاً ۸ لوح گچ بری مشبک وجود داشته است که امروزه ۷ لوح
...مشاهده کامل متن آن باقی مانده‌است.
در میان تزیینات این مسجد محراب گچ بری شده شاه نشین غربی که دارای نقوش مختلف گیاهی و خطی و هندسی پرکار است، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نمای خارجی مسجد کرمانی که رو به صحن اصلی مزار قرار دارد، متشکل از چهار طاق نما و قاب‌های ساده آجری در حد فاصل آن‌ها است.
از آن میان، دو طاق‌نمایی که بعد از ایوان قرار گرفته‌اند دارای مقرنس کاری با اسلوب به کار رفته در داخل بنا هستند و حواشی آن‌ها نیز دارای گچ بری‌هایی نظیر نمونه‌های داخل بنا است.
منبع:
http://shorakh.ir/
http://vista.ir/
http://www.emamzadegan.ir/
http://www.negahmedia.ir/
