در گذشته و بخصوص در دوران اسلامی رباطها به عنوان تاسیسات بین راهی در مسیر راههای اصلی و با فواصل معین ساخته میشدند، این مکانهای سر پوشیده جایی برای استراحت مسافران و کاروانیان بود.
سعی بر این بوده که رباطها در کنار چشمهها و روستاها بنا شوند تا با مشکل کم آبی روبه رو نباشند. در کنار برخی رباطها نیز آب انبارهایی ساخته شده است. این آب انبارها، در فصل بارندگی پرآب شده و نیاز دیگر فصول را ذخیره میکردند .
در راههای اصلی که احتمال رد شدن سران حکومتها از آنجاها وجود داشته ، رباطهای عظیم به نام شاه رباط احداث شده که به هنرنمایی هنرمندان معمار نیز آراسته میشده اند.
رباطها بسته به وضعیت جغرافیایی محل از نظر شکل معماری و نوع مصالح تفاوتهایی داشته اند. در منطقه
تربت جام به سبب فاصله زیاد مناطق زندگی مردم ، رباطهای متعددی ساخته میشده که تعدادی از بقایای این رباطها در این منطقه باقی است و
رباط جام ، یکی از این گونه رباطها به شمار میآید،
رباط جام در ضلع جنوبی خیابان کوثری
تربت جام قرار دارد.
این ساختمان دارای بنایی چهارایوانی است که در حال حاضر ورودی آن به سمت شمال باز میشود ، به احتمال زیاد در اصلی در سمت غربی رباط بوده است.
رباط ...مشاهده کامل متن جام درنمای بیرونی بوسیله برجهایی در گوشهها محصور شده ، به گونه ای که برجها نقش پشتیبان دیوارها را دارند. فضاهای داخلی بنا مشتمل است بر ایوانها و ایوانچه هایی که هر یک به حجره ای منتهی میشود.
در پشت حجرهها دالانهای طویلی وجود داشته که در حکم مال بند یا محل نگهداری چهارپایان بوده است. مصالح ساختمانی رباط آجر و گچ است، با توجه به سبک معماری بنا میتوان آن را از جمله آثار معماری دوران تیموریان دانست.
منبع:
http://www1.jamejamonline.ir/
http://nima67.tebyan.net
fardaywwwejam.com