این روستا از شمال شرقی به پل آرام، از جنوب و غرب به ارتفاعات قلعه موران و از شمال غربی به منطقه تفریحی جامه شوران محدود می شود.ارتفاع روستای کوهستانی پاقلعه، از سطح دریا 180 متر است و تحت تأثیر اقلیم کوهستانی زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل دارد.روستای کوهستانی پاقلعه در شیب ملایمی استقرار یافته است.
مردم روستای پاقلعه، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای پاقلعه 346 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385 به 238 نفر کاهش یافته است.
این روستا از طریق شهرهای
گرگان و
رامیان قابل دسترسی است و جادهای مناسب و آسفالت دارد.
اقتصاد روستای پاقلعه بر پایه فعالیتهای زراعی، دامداری، باغداری و امور خدماتی و تولید صنایع دستی استوار شده است. کشت آبی و دیم در روستا رواج دارد و محصولات عمده زراعی آن شامل گندم، جو، خیار، گوجه فرنگی و لوبیا است.
مهمترین محصولات باغی روستا گردو و
آلو ترش، به و ازگیل میباشد. دامداری در روستای پاقلعه رونق دارد و گوشت، پشم و انواع فرآورده های لبنی مانند شیر، پنیر و ماست از محصولات دامی آن است.
مردم روستای پاقلعه به ویژه زنان در کنار فعالیتهای زراعی به تولید انواع صنایع دستی مانند
قالی، قالیچه،
...مشاهده کامل متن گلیم، نمد، چادر شب و دستمال نیز میپردازند. قالی، قالیچه، گلیم، نمد، چادر شب و دستمال از انواع صنایع دستی روستای پاقلعه به شمار میآیند.انواع آشها، آبگوشت، کباب، انواع خورشتها و نان محلی از غذاهای رایج است.
انواع لبنیات از قبیل شیر، پنیر، ماست و کره به عنوان بخش مهم از غذا و مواد غذایی در روستا تولید و مصرف میشود.
آثار باقی مانده از شهر تاریخی تمیشه و قلعه ماران در 3 کیلومتری روستا، از قدمت و تاریخ کهن این منطقه حکایت دارد. این قلعه در زمان تیرداد اشکانی ساخته شده و پایتخت دوم اشکانیان بوده است.
نام این روستا، پیش از انقلاب 57 «سازمان قاسمخان مقصودلو» بوده است. بعد از انقلاب و تا سرشماری سال 1375، «اسلام آباد فندرسک» نامیده میشده است. پس از آن، به «پا قلعه» تغییر نام داده است؛ علت این نامگذاری را استقرار روستا در پایین قلعه ماران دانسته اند.
خانه های روستاییان عموماً در یک یا دو طبقه با سقف شیروانی و دیوارهای گلاندود ساخته شده اند. از طبقه زیرین به عنوان انباری استفاده می شود و طبقه دوم برای سکونت خانوار روستایی است.مصالح به کار رفته در ساخت بناهای قدیمی از گل، خشت و چوب است.
در ساخت خانههای جدید از مصالح سیمان، آجر، گچ، تیرآهن، ورق گالوانیزه و مانند آن استفاده می شود.
ارتفاعات غربی و جنوبی روستا با جنگلهای انبوهی از درختان سوزنی برگ و ذخیره گاه جنگلی،از زیباترین جاذبههای طبیعی روستای پاقلعه محسوب می شوند که قطع درختان منطقه حفاظت شده در آنجا ممنوع است.
از مکانهای تفریحی و تفرجگاهی اطراف روستا میتوان به منطقه تفریحی جامه شوران و اطراف سرسبز چشمههای پرآب سرگل و چشمه پشمکی اشاره کرد.در فاصله 5 کیلومتری جنوب شهر رامیان، در مسیر روستای پاقلعه و در میان جنگلهای انبوه پهن برگ، استخر طبیعی گل رامیان قرار دارد.
این استخر بیضی شکل، با طول 90 متر، عرض 80 متر و عمق 44 تا 80 متر چشم اندازی بسیار زیبا و رویایی دارد. آب این استخر طبیعی از چشمه های جوشان تأمین میشود و هر ساله، گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب می کند.
در اطراف روستا، چاه های موسوم به گندم سوخته وجود دارد که در روزگار گذشته، مکانی برای ذخیره آذوقه مردم قلعه بوده است. مردم روستای پاقلعه در اعیاد بزرگ مذهبی به جشن و سرور و در ایام محرم و وفات ائمه به عزاداری می پردازند.
ایام عید نوروز و روزهای چهارشنبه سوری، سیزده بدر و شیب یلدا مورد توجه مردم است که با مراسم ویژهای سیزده بدر برگزار میشود.نی ساز همیشگی و همراه مردم روستاست که در مراسم مختلف، آواز خوانندگان محلی را همراهی می کند.
مردم میانسال و کهنسال روستا معمولاً از پوشاک محلی استفاده می کنند. زنان بیشتر از مردان، از لباس هیا محلی استفاده می کنند. لباس مردان شامل کلاه و نیم تنه است و زنان نیز از دامنهای کوتاه، پیژامه، پیراهن، روسری و گاهی نیم تنه استفاده می کنند.
حاشیه لباس زنان به وسیله روبانهای رنگی، زیورآلات و پولکهای رنگی تزیین شده اند. جوانان روستا در مراسم ویژه و جشنها از لباس محلی استفاده می کنند.
منبع :
http://golestan.irib.ir/