نان در میان ایرانیان از قداست ویژهای برخوردار است و از گذشتههای دور اگر تکهای از آن در گذرگاهی افتاده بود، هر رهگذری که ان را میدید، از زمین برداشته و پس از بوسه بر آن، در جای بلندی مینهاد تا مبادا کسی بر روی آن پا بگذارد؛ حتی بیشتر از آن، مردم به نانی که در دست داشتند با نام یک کتاب آسمانی سوگند خورده و یا سوگند میدادند.
تنور (تندیر) : تنور از جمله سازههای جدا ناشدنی خانههای روستایی است که با گل ساخته میشود .ساخت تنور از هشت تا پانزده روز به طول میانجامد . از عمدهترین مصالح تنور ، گل زرد با چسبندگی فراوان است که در کنارههای تپههای جنگلی یافت میشود .
کاهگل ، دم گاو ، یال اسب ، موی بز و نمک از جمله مصالحی است که در هنگام گل درست کردن در ساخت تنور استفاده میشود .
گلها را لوله ای گرد کرده روی هم میگذارند و ساختمان تنور را شکل میدهند . سپس روی آن را با گل و کاهگل میپوشانند . تنورها بنا به سلیقه کدبانوی خانه در اشکال مختلفی ساخته میشود .
تنور از لحاظ کارکرد دو نوع است . نوع اول : برای پخت نان از آن استفاده میشود .
نوع دوم : تنوریست که برای پخت شیره نی شکر و تهیه شکر قرمز از آن استفاده میشود . در ساخت این سازهها ، دهنه ای به قطر تنور در نظر میگیرند و تشتی فلزی را روی کار میگذارند .
این نوع تنور در فصل زمستان ، زمان رشدنیها در
مازندران ...مشاهده کامل متن کاربرد دارد و بیشتر در بخش مرکز استان – بابلسر و قائمشهر کاربرد دارد . پختن نان سنتی : زنان روستا نشین با هر بار روشن کردن تنور یا تندیر دست کم مصرف نان یک هفته شان را تدارک میبینند.
مایع خمیر که اومیز نام دارد داخل تشت چوبی به نام لاک میریزند و با پشت دست مالش میدهند و دست آخر در وسط جمعش میکنند و با دست فشارش میدهند و پارچه را رویش میکشند.
خمیر ساعتی باید بماند تا ور بیاید. بعد، کمی از خمیر را برداشته و چانه میگیرند این چانهها را بن مینامند بنها را دور لاک میچینند و پارچه را دوباره رویش میکشند.
مردم معتقدند نباید به بنها دست زد چون فتیر میشود . بعد از آماده شدن چانهها آن را کنار تنور میاورند و جهت پخت داخل تنور قرار میدهند.
منبع :
http://esboonews.blog.ir/
http://firozja.blogfa.com/