زیتون رودبار

شهر رودبار در حد فاصل سواحل خزر و جلگه‌های گیلان با دشت زرخیز قزوین، در میان کوه‌های البرز جایگاه مناسبی برای پرورش و تولید محصول زیتون است به‌طوری که امروزه در کشورمان رودبار را به زیتون و زیتون را به رودبار و منجیل می‌شناسند.
زیتون از زمان‌های بسیار دور در منطقه مدیترانه پرورش داده می‌شده است و روغن آن نه تنها به‌عنوان غذا بلکه به‌عنوان دارو و لوازم آرایشی نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است و امروزه نقش مهمی در رژیم غذائی و اقتصاد ساکنین این منطقه و سایر مناطقی که مبادرت به پرورش آن کرده‌اند دارد.
روغن زیتون در واقع آب میوه زیتون محسوب شده و تنها به وسایل مکانیکی از طریق فشار یا سانتریفوژ از میوه‌ها استخراج می‌شود.
روغن زیتون از آنجائی که به‌صورت کاملاً طبیعی مصرف می‌شود، ویژگی‌های مربوط به طعم و عطر (ارگانولپتیک) آن بسیار بااهمیت است. این ویژگی‌ها مستقیماً به خصوصیات و سلامت میوه‌ای که از آن استخراج می‌شود، بستگی دارد.

خواص داروئی:
زیتون رسیده از نظر طب قدیم ایران گرم و قابض است و میوه نارس زیتون سرد و خشک است و روغن زیتون گرم و خشک ...مشاهده کامل متن است . برگ درخت زیتون نیز گرم و خشک می‌باشد دم کرده برگ زیتون داروی خوبی برای پائین آوردن فشار خون می‌باشد .
بدین منظور باید 20 عدد برگ زیتون را داخل 300 گرم آب ریخته و آنرا بمدت 15 دقیقه بجوشانید.سپس کمی قند بآن اضافه کرده و بمقدر یک فنجان دوبار در روز از آن بنوشید.
از دو هفته باید بمدت 8 روز نوشیدن این دم کرده را قطع کنید و سپس ادامه دهید روغن زیتون نرم کننده و صفرا بر است روغن زیتون دفع کننده سنگ کیسه صفرا است برای این منظور باید آنرا با آبلیمو مصرف کرد روغن زیتون کرم کش است روغن زیتون برای رفع سرفه‌های خشک مفید است برای رفع خارش گزیدگی حشرات ، روغن زیتون را به محل گزیدگی بمالید بدن بچه هایی را که مبتلا به نرمی استخوان و کم خونی هستند با روغن زیتون ماساژ دهید اثر مفیدی دارد.
برای رفع خشکی لثه ، روغن زیتون را بر روی لثه بمالید برای برطرف کردن خراش و ترک پوست ، گلیسیرین و روغن زیتون را بمقدر مساوی با هم مخلوط کرده و روی پوست بمالید دم کرده برگ درخت زیتون تب بر است جوشانده برگ درخت زیتون برطرف کننده نقرس و روماتیسم است.
برای سرباز کردن جوشها و کورک‌ها زیتون را له کرده و روی جوش یا کورک بمالید دم کرده و جوشانده پوست درخت زیتون تب بر و درمان کننده مالاریا است پماد میوه نارس زیتون برای سوختگی مفید است.
جویدن برگ زیتون برای از بین بردن زخم‌های دهان مفید است.
برای رفع سستی فلج و لقوه و تقویت نیروی جنسی باید 80 گرم روغن زیتون را با 14 گرم کندر و 16 گرم سیاه دانه مخلوط کرده و بمدت سه روز از آن بخورید.
مصرف روغن زیتون از امراض قلبی و سرطان جلوگیری می‌کند و بالاخره روغن زیتون بهترین روغن برای پخت و پز می‌باشد زیرا در اثر حرارات خراب نمی‌شود.
امروزه برداشت محصول زیتون از نظر گرانی نیروی کار و تأمین کارگر، مشکلاتی ایجاد کرده است که قیمت تمام شده برداشت محصول را در مجموع تا ۵۰ درصد درآمد آن برآورد کرده‌اند، سیستم قدیمی جمع‌آوری میوه زیتون به‌صورت سنتی، اصولاً مبتنی بر برداشت محصول به‌طور دستی است که معمولاً مستلزم استفاده از تعداد زیادی کارگر فصلی می‌باشد.
روش سنتی برداشت بر حسب منطقه، عوارض زمین، ارقام زیتون، سیستم هرس و تربیت درخت متفاوت است.
کاشت زیتون
زیتون درختی است که می‌تواند سالها در رویشگاه خود باقی بماند و در صورتی که مراقبت‌های لازم از آن به عمل آید و درخت سالم باشد، تا مدت‌های زیادی حتی بیش از یک قرن میوه می‌دهد.
بنابراین در انتخاب نهال آن باید دقت و مراقبت کافی به عمل آید. درخت زیتون وقتی کاشته می‌شود که درخت(از آبان تا فروردین ماه) در خواب باشد.
کشت زیتون در ایران
این گیاه حدود ۶۰۰ سال پیش هم زمان با مهاجرت گروهی از کردان کرمانجی از حلب سوریه به منطقه رودبار وارد شد.
زیتون گیاهی نیمه گرمسیری می‌باشد و در مناطقی که خطر یخبندانهای شدید زمستانه وجود نداشته باشد میتوان اقدام به کاشت آن نمود. همیشه سبز بوده و برگهای آن هر 2 تا 4 سال یکبار خزان می‌کنند در صورتی که همه ساله برگهای جوان روی شاخه ظاهر می‌گردند.
برگها سبز تیره متقابل و ابعاد آنها در واریته‌های مختلف متفاوت می‌باشد رنگ سطح فوقانی برگها سبز تیره و پوشیده از یک لایه بافت مومی و در سطح تحتانی کرکهای ستاره ای نقره ای وجود دارد که دو عامل فوق موجب کاهش تبخیر رطوبت و افزایش توان مقاومت در مقابل خشکی و گرما می‌شوند.
گلهای زیتون معمولاً دیرتر از گلهای سایر درختان میوه شکوفا می‌شوند. گلها خوشه ای و هر خوشه از خوشه چه‌های تشکیل یافته و دارای 8 تا 25 گل است. رنگ گلها سفید صدفی و دارای چهار گلبرگ و چهار کاسبرگ 2 پرچم و مادگی 2 خانه ای هستند.
گلها بر دو نوعند. گلهای کامل که دارای اندامهای نر و ماده هستند و گلهای ناقص که فقط اندام نر دارند تعداد گلها فوق العاده زیاد است و در صورتی که 1 تا 3 درصد گلها به میوه تبدیل گردد باردهی مناسب و اقتصادی خواهد بود.
تلقیح توسط باد و حشرات انجام می‌گیرد. عدم سازگاری گرده‌ها با مادگی از مهمترین عوامل شناخته شده دگر باروری در زیتون است.
میوه زیتون گوشتی و هسته دار است که در واریته‌های مختلف به اشکال گرد، بیضی، گلوله ای، دراز، نوک دار و دارای انحناء در یک طرف دیده می‌شوند. وزن میوه از یک تا دوازده گرم متفاوت می‌باشد.
میوه زیتون شفت، پوست آن صاف و براق، گوشت نرم و بسیار تلخ و رنگ گوشت ابتدا سبز که در نهایت به بنفش تغییر رنگ می‌دهد. گوشت معمولاً چسبیده به هسته می‌باشد.
قسمت هسته میوه چوبی و مغز آن گوشتی می‌باشد.
ارقام زیتون:
مهمترین ارقام زیتون در کشور که به دو دسته ارقام داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند بشرح ذیل می‌باشند:
ارقام داخلی: زرد، روغنی، ماری، شنگه، زرد گلوله، فیشمی، دزفول
ارقام خارجی: بیشتر از کشورهای اسپانیا، یونان، فرانسه و ایتالیا و سوریه می‌باشد که میتوان به ارقام کنسروالیا، والانولیا، سویلانا، آربکین، لچینو، ابوسطل، جلت، کرونایکی، بلیدی و آمیگدالولیلا اشاره نمود.
محصولات زیتون:
روغن زیتون
روغن زیتون را از میوه درخت زیتون استخراج می‌کنند. روغن زیتون را با فشردن میوه زیتون به دست می‌آورند. روغن زیتون دارای مقدار زیادی چربی اشباع نشده است.
روغن به وسیلهٔ خرد کردن کامل زیتون و جدا کردن روغن به وسیلهٔ روش‌های مکانیکی یا شیمیایی تولید می‌شود. این روغن به وفور در آشپزی، لوازم آرایش، دارو و صابون در قدیم به عنوان سوخت چراغ‌های روغنی استفاده می‌شود.
روغن زیتون در سرتاسر جهان استفاده می‌شود، مصرف عمدهٔ آن در کشورهای حوزه مدیترانه است.
انواع کیفیت روغن زیتون
روغن زیتون بکر: به روغن زیتونی گفته می‌شود که تنها توسط فرایندهای فیزیکی استخراج شده و هیچ نوع فرایند شیمیایی بر روی آن صورت نگرفته است.
روغن زیتون تصفیه شده: این روغن با استفاده از فرایندهای شیمیایی تصفیه شده و مقدار اسید چرب آزاد آن کاهش یافته است. این روغن در مقایسه با روغن زیتون بکر از ارزش تجاری کمتری برخوردار است.
روغن تفاله زیتون: این روغن با استفاده از استخراج حلالی روغن موجود درگوشت میوه زیتون به وسیله هگزان به دست می‌آید.
زیتون پرورده ویژه شمال ایران است. از زیتون پرورده بیشتر به عنوان چاشنی کنار غذای اصلی استفاده می‌کنند.
منبع :http://www.beytoote.com/cookery/khavas-ghaza/olive-properties.html
http://orst.blogfa.com/post-9.aspx
http://riauae.blogfa.com/page/olive
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://guilan.irib.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=64760
جمع آورنده : خانوم بهادری و خانوم نیک نفس