اقلیم : گرم
نام قدیم : گبراش – جراش - جریش
گراش یکی از شهرستان‌های استان
فارس می‌باشد که جمعیت شهرستان
گراش طی سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۰ برابر ۴۷۰۰۰ نفر می‌باشد که ازاین تعداد ۳۰۰۰۰نفر جمعیت شهری و۱۷۰۰۰نفر جمعیت روستایی رادربرمی گیرد.
مرکز این شهرستان، شهر
گراش است که در جنوب استان
فارس و در فاصله ۳۵۵
...مشاهده کامل متن کیلومتری جنوب شیراز و ۱۵ کیلومتری لار قرار دارد.
گراش را می‌توان از خشک‌ترین شهرهای ایران قلمداد کرد که در ناحیه گرم و خشک بیابانی ایران واقع شده است.
کشاورزی در این منطقه وابستگی شدید به ریزش باران، در فصول پاییز و زمستان دارد و به علت خشونت آب و هوا، مردم در شرایط نامساعدی روزگار می‌گذرانند. سطح رطوبت بسیار پایین و دمای هوا از صفر تا ۴۲ درجه سانتی گراد متغیر است.
همچنین یک دوره خشک از اردیبهشت تا آبان در منطقه وجود دارد. البته این دوره همیشگی نیست و گاهی اوقات در تیر و مرداد بارندگیهای اتفاقی که مدت چهل روز ادامه می‌یابد و به «چهل پسین» معروف است، شهر را از شادابی سرشار می‌سازد.
مساحت دشت گراش بالغ بر ۶۲۵ هکتار می‌باشد، که از این مقدار ۳۲۶ هکتار آن مساحت شهر و بقیه را نخلستان، اراضی دیم، مرتع و بایر تشکیل می‌دهد.
میانگین بارندگی سالیانه حدود صد میلیمتر و تغییرات دمایی بین ۲ تا ۴۵ درجه سانتیگراد داشته که سیلاب‌های فصلی و سیستم پخش و توزیع فنی و عجیب آن توانسته نخلستان‌های بزرگ و آبادی را ایجاد و آبیاری نماید.
ارتفاع شهر گراش از سطح آزاد دریا ۹۷۰ متر و در ناحیه نیمه خشک ایران واقع است.
این شهر در میان ناهمواری‌هایی که ادامه رشته کوههای زاگرس می‌باشد، قرار گرفته، در سمت شمالی آن ارتفاعات سه گروه، کوه تنگ نرگس و گوه چاقو در قسمت شرقی و جنوب شرقی ارتفاعات بادامی، کوه سیاه، کوه بن بش و در جنوب غربی آن ارتفاعات معروف به دره زیتون به چشم می‌خورد.
گراش به علت کوههای مرتفعی که پیرامونش واقع شده، هیچ رابطه‌ای با اوضاع و احوال خلیج فارس ندارد. مهمترین عاملی که بر آب و هوای شهر تاثیر می‌نهد. بادهای خشکی است که از سوی صحرا و کویر عربستان می‌وزند و کمترین بخار آب ممکن را به ارمغان می‌آورند.
برکه‌ها مخزن همیشگی آبند که سقفی گنبدین بر فرازشان قرار گرفته است. نحوه ساخت این مخزن‌ها نبوغ خاص مردمان منطقه را آشکار می‌سازد. این آب‌انبار‌ها در جهت رفع نیازهای حیاتی منطقه در دل زمین حفر شده‌اند و با وجود تعداد زیادشان همگی از یگ شیوهٔ هماهنگ پیروی می‌کنند؛ یک حوض یا گودال عمیق (دایره‌ای یا مستطیلی) و یک سقف گنبدی شکل که از کنار هم قرارگرفتن دایره‌وار آجر یا خشت، پدید آمده است.
درباره وجه تسمیه گراش باید گفت، به درستی معلوم نیست که نام این شهر را بر چه اساسی گراش نهاده اند. چندین عقیده درباره نامگذاری این شهرستان وجود دارد:
عده ای بر این باورند، گراش (GRASH ) بر وزن و به معنی خراش می‌باشد که از خراشیدن است و به معنی پریشان و پراکنده هم می‌باشد که گروهی را اعتقاد بر این است که این آبادی در زمانهای گذشته صرفاً در محل گراش امروزی نبوده بلکه تشکیل یافته از چند آبادی پراکنده بوده که امروزه نیز آثاری هر چند اندک از آنها به جای مانده است.
آثاری چون : تپه ای به نام گال(GAL )، تنگه ای به نام خاک زیت (Khag-e-Zite )، وجود آثار قبر ساخته هایی از سنگ و ملات گچ در پایین دامنه کوه سیاه در دشت بالا واقع در جنوب غربی شهر
عقیده دیگر بیان می‌کند، گراش برگرفته از لفظ گرشه (Garsha ) است که در زبان محلی به نوعی از سنگ رسوبی آهکی (مارن) گته می‌شود و این رسوبات که به رنگ‌های سبز و قرمز هستند کمابیش در ارتفاعات اطراف گراش و همچنین کوه مرکز شهر گراش (کلات) به چشم می‌خورد
عده ای نیز اعتقاد دارند که نام قدیم این آبادی گبراش بوده و این کلمه ترکیبی است از گبر+پسوند» اش» و گبر به معنی غیرمسلمان (زردشتی) می‌باشد و معتقدند چون این سرزمین موطن عده ای بوده است که گبری مسلک بو ده اند، در نتیجه گبراش به معنی سرزمینی است که گبر نشین بوده و احتمالاً عده ای بعد از استیلای اسلام بر این مناطق به کشورهای حوزه خلیج فارس و بعضاً هندوستان مهاجرت نموده اند.
در گزارش کارشناسان میراث فرهنگی که جهت ثبت تپه‌ی باستانی "گال" در فهرست آثار ملی ارائه شده است پس‌از بازدید از محوطه این تپه و مشاهده سازه‌هائی از خشت خام در اندازه‌های بزرگ (۱۰×۳۸×۳۸) در عمق سه‌متری از سطح زمین، و همچنین ظروف سفالی و دست‌سازهای سنگی کشف شده، این تپه را متعلق به پیش از تاریخ دانسته و قدمت آن‌را چهارهزارساله ذکر کرده‌اند.
وضعیت گراش تا دوره اشکانیان به‌درستی معلوم نیست همچنین وجود آثار تاریخی مربوط به دوره ساسانیان ازجمله سدّ ساروجی تنگ‌آب است که این سد در تنگه‌ای به‌همین نام در جنوب شهر گراش واقع شده است و امتدادجوی‌های منشعب از آن تا دشت بالای گراش که به استخرهای متعدد تا انتهای آن ختم می‌شود، نشان‌دهنده‌ی رونق کشاورزی گراش در دوران ساسانیان می‌باشد.
برکه کل (گنج البحر)، سد تنگ آب، کاروانسرای برمیر گراش، دژ گراش یا کلات، مجموعه هفت برکه، برکه چهارطاق گراش، سد تنگ آب گراش، چاه گل اوی گراش و مسجد آخوند گراش از جمله آثار تاریخی در گراش می‌باشد.
در این شهر مساجد بسیاری نیز وجود دارد که مسجد جامع ، مسجد امام‌زین‌العابدین ، مسجد آخوند ، مسجد صاحب الزمان از آن جمله است و همچنین بقعه شیخ عبدالله از دیگر مکان‌های زیارتی شهر گراش می‌باشد.
منابع:
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://gerash.ir/?page_id=146
http://portal.farsedu.ir/portal/show.aspx?page=19415
