روستای هجیج

هجیج یا به عقیده برخی حجیج روستایی پلکانی با معماری بسیار جالب و از پرجاذبه‌ترین نقاط استان کرمانشاه و از مناطق دیدنی اورامانات است و در 25 کیلومتری شهرستان پاوه قرار دارد که است که هر ساله مقصد بسیاری از مسافران داخلی و خارجی است و به معنای دره سرسبز و عمیق است.
هجیج از توابع بخش نوسود شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است و در دره‌ای زیبا و در جنگلی انبوه قرار گرفته است. هجیج یکی از روستاهای پلکانی است با کوه‌های سنگی، مناظرسرسبز، چشمه‌های خروشان و مسیر پرپیچ و خم که چشم هر بیننده‌ای را به خود معطوف می‌کند، به طوری که علاوه بر گردشگران، همواره هنرمندان خوش ذوق را به سمت خود می‌کشاند خصوصا در ایام بهار، این روستا چهره ای بهشتی به خود می‌گیرد و مناظری بکر و خاطره انگیز را در ذهن هر بیننده ای متبادر می‌کند. روستای هجیج در دست نیافتنی‌ترین قسمت کوهستان اورامان و در پس گردونه " کلنگ چین " و نزدیکترین قسمت به چشمه زیبای " بل " پایه گذاری شد که آن از منابع مهم رودخانه سیروان است و روش معماری آن را از همان ابتدا ...مشاهده کامل متن بر مبنای مصالح محلی چون سنگ و خاک و چوب قرار دادند و تمام خانه هایشان از سنگ هستند و حتی یک آجر در آنها به کار نرفته است.
این روستا به عنوان یکی از حوزه‌های طبیعی فرهنگی شناسایی شده و دارای طبیعتی بسیار زیبا، ساختار، بافت و معماری ویژه ای است. مجموعه روستای هجیج یکی از شگفت انگیزترین روستاهای جهان است با مجموعه‌ای از خیابان‌های نیم‌دایره و ردیف ساختمان‌های یک رو به دره عمیق و رودخانه زیبای سیروان.
خانه‌های روستا ساخته شده از سنگ به صورت خشکه چین و پلکانی می‌باشد و به علت کمبود زمین، پشت بام هر منزلی حیاط منزل پشتی محسوب می‌شود، طبعاً محل بازی بچه‌ها و تفرجگاه والدین است.
همچنین کوهستانی بودن منطقه و دره هجیج بر شکل و ظاهر روستا تاثیر گذاشته و ساخت خانه‌ها به تبعیت از شیب طبیعی موجب پلکانی شدن بافت و معابر این روستا شده است.
بارش نزولات جوی مناسب به ویژه برف در فصل سرد سال و باران در بهار و پاییز موجب سرسبزی و طراوت روستا و مناظر اطراف آن شده است. به گفته باشگاه خبرنگاران؛ قصه‌ای هست که می‌گوید، پانصد سال پیش در هجیج، آسمان خسیس شد و خشکسالی بیداد کرد.
اهالی روستا سراغ مردی متدین که نسبش به امام موسی کاظم(ع) می‌رسید، رفتند تا برای باریدن باران، دعا کند. مرد دعا کرد و چشمه‌ای پر آب، دل خاک را شکافت و مرد از همان وقت، صاحب احترامی ویژه میان مردم شد و حتی پس از مرگش،در ابتدای روستا، بقعه‌ای به یادش ساختند به نام «بقعه سیدعبدالله» یا «بقعه کوسه هجیج».
این بقعه از پنج قرن پیش تاکنون سرپا بوده است و زیارتگاه دوستدارانش می‌باشد و اگر چه اسناد معتبری در مورد تاریخ روستا وجود ندارد اما وجود امامزاده بیانگر سابقه تاریخی دیرینه این روستا است. مسجد مرکزی روستا نمونه کاملی از معماری کهن ایرانی است با ستون‌های چوبی و تزئینات زیبای کنده کاری و در و پنجره‌های استادانه که توسط نجارانی ساخته شده که خود را از نسل همان هنرمندی می‌دانند که همراه کوسه هجیج به این مکان آمده اند و به همین گونه آهنگ هنرمند روستا خود را از نسل یاران آن مرد می‌داند و همچنان به ساخت وسایلی که لازمه زندگی مردم اورامان است می‌پردازند .
تعدادی از وسایل ساخته شده در هجیج همچون گیوه و شال و لوج ( نوعی بافتنی ) حتی تا شهرهای بزرگ و بسیار دور افتاده فرستاده می‌شد و از ویژگی‌های منحصر به فرد مردمان این روستا خود کفایی در تمامی مایحتاج روزانه است به گونه‌ای که از گیوه‌بافی که پایپوش مردمان مناطق کرد نشین است گرفته تا لباس‌هایی سنتی بافته شده از پشم ورنگ طبیعت، تا تهیه خوراک و مایحناج خوردنی و هر آنچه که نیاز زیستن در رفاه باشد که این همه تلاش، کوشش، ذوق و هنر ریشه در فرهنگ، باور و توانمندی آنان دارد.
درختان بلند پیرامون روستا همراه با گیاهان خودرو و گل‏های رنگارنگ دامنه‏ ها، به خصوص در بهار و تابستان چشم ‏اندازهای طبیعی بسیار زیبایی را پدید می‏اورند.
حواشی رودخانه پرآب و تماشایی سیروان که از نزدیکی روستا عبور می‏کند به ویژه در بهار و تابستان با سرسبزی، طراوت و زیبایی‏های کم ‏نظیر، یکی از تفرجگاه ‏های زیبای روستای هجیج محسوب می‏شود.
مراتع سرسبز و حاصلخیز به ویژه در اطراف رودخانة سیروان، باعث رونق دامداری در این روستا شده است. کشک، شیر، دوغ، روغن حیوانی و کره از مهم‏ترین فرآورده‏های لبنی این روستا می‏باشد.
نگهداری و پرورش انواع طیور در این روستا رواج دارد. روستای هجیج با اقلیمی معتدل و کوهستانی، در بهار و تابستان آب و هوای مطبوعی دارد و در پاییز و زمستان سرد است. در جاده ای که به کوسه هجیج منتهی می‌شود و در 3 کیلومتری شرق این روستا ، چشمه‌ی آبی به نام «بل» وجود دارد که منشا آن از محوطه غار مانندی می‌باشد به عقیده کارشناسان دارای آبی عالی برای شرب است.
این آب با فشار زیاد و در حجم بسیار از شکاف کوهی بیرون می‌ریزد و عظمت و شکوه طبیعت را جلوه گر می‌سازد. این آب در مسیر خود به رودخانه سیروان می‌ریزد. خروشانی آن به گونه‌ای است که در هیچ فصلی از سال آب آن کم نمی‌شود و متخصصین و محققین آب آن را به عنوان یکی از بهترین آب معدنی‌های دنیا شناخته‌اند که اخیرا کارخانه آب معدنی بل و چندین استخر پرورش ماهی در پایین دست این چشمه ساخته شده است.
همچنین احداث سد داریان از جمله طرح هایی است که در روستا در حال انجام است. از دیگر جاذبه‌های روستای هجیج بناهای خانقاه، چله خانه و عبادتگاه کوسه است.
این بنا از سنگ است و داخل آن با گل اندود شده است.
در داخل این عبادتگاه ستون‏های چوبی نیز وجود دارد. خانقاه دراویش قادریه از دیگر بناهای دیدنی روستای هجیج است که در آن به ذکر و سماع می‏پردازند. یکی از مهم‏ترین مراسمی که در این روستا برگزار می‏شود مراسم ذکر و سماع دراویش طریقت قادریه می‏باشد. مردم روستای هجیج به زبان کردی و لهجه هورامی سخن می‏گویند، مسلمان و پیرو مذهب اهل تسنن هستند.
ورامی هجیج که یکی از اصیل‌ترین لهجه‌ها به شمار می‌آید قرابت زیادی با زبان اوستایی و پهلوی دارد . به طوری که اگر متنی از پهلوی را برای یک اورامی زبان بخوانند لغات بی شماری از آن را می‌تواند دریابد.
ولی آنچه بیشتر در زبان اورامی چشمگیر است نزدیکی این زبان با فارسی است که در وهله اول سخت بیگانه و غیر قابل لمس به نظر می‌آید چون کلمات اصیل فارسی آنچنان با زیر و زبر لهجه کردی آمیخته است که تا گوش به آن آشنا نشود نمی‌توان این نزدیکی را دریافت. موسیقی مورد علاقه مردم روستای هجیج شنیدن نوای سوزناک شمشال است.
این ساز یکی از انواع سازهای بادی است و شبیه نی می‏باشد که همراه با آوازهای سوزناک و گیرا نواخته می‏شود. در مراسم مختلف به خصوص در سوگواری‏ها و مراسم حماسی نیز از این ساز استفاده می‏شود. از انواع غذاهای معروف روستا که همیشه برای پذیرایی از گردشگران مهیا می‌باشد می‌توان به آبگوشت، ترخینه، کلانه و نواله اشاره کرد.
از شاخص‌ترین معروفیت مردم این روستا رعایت بهداشت و نظافت عمومی می‌باشد که از نتایج توصیه‌های سید عبیداله به مریدانش می‌باشد. چند کار واجب است که به محض رسیدن به هجیج باید انجام دهید، نخست این که دست‌کم یک جفت گیوه مرغوب بخرید، چون پیشه بیشتر هجیجی‌ها، دوختن همین گیوه‌های فوق‌العاده است، دوم به چراگاه‌های خوش‌منظره «پیاز دول میشا» و «گاول» و آبشار بل در نزدیکی روستا که آب معدنی شفابخش دارد، سری بزنید و سوم اگر فرصت کردید از یکی از قدیم‌های ده بپرسید چرا هجیجی‌ها قاب‌های در و پنجره همه خانه‌های روستا را آبی آسمانی می‌کنند؟ هجیج یکی از ۱۴ روستای هدف گردشگری استان کرمانشاه به شمار می‌آید. منابع: http://www.yjc.ir/fa/news/4535884 http://www.yjc.ir/fa/news/4635594 http://bakhshdari-nawsud.ir/extrapage/hajij http://www.hamshahrionline.ir/details/133799 http://wikiroosta.ir/ http://www.araxmtb.com/?p=685 http://tosnawzar.blogfa.com/category/31 http://arshnews.ir/vdciq3ar5t1auu2.cbct.html http://komalia.blogfa.com/tag/ http://sedayemardom.ir/news/2308