بازار بزرگ تاریخی
شهرضا از جمله بازارهای قدیمی کشور محسوب می‌شود و متعلق به
دوره سلجوقیان است که به شکل زیبایی در دل
بافت قدیمی شهر طی قرون گذشته گسترش یافته است.
این بازار دارای کاروانسراها و اماکن قدیمی است. در مرکز بازار چهار سوقی قرار دارد که گنبدی آجری بر فراز آن ایجاد گردیده که از جمله آثار تاریخی این شهر محسوب می‌شود.
وجود بازار بزرگ و قدیمی در مرکز شهر و در بخش‌های بازار آقا سیدعلی، نخود بریزها، کفاش‌ها، حاج ربیع و بازار مسگرها با معماری بومی و اصیل نشان از توانمندی هنرمندان بزرگ معمار این شهراست.
نوع ساخت و معماری بازار برگرفته از شیوه معماری
دوره سلجوقیان با طاقهای وسیع و بلند که وجود حجره‌های قدیمی و کاروانسراها و تیمچه‌ها بر شکوه و زیبایی این مکان تاریخی افزوده است.
در ابتدای ورودی بازار ،
مسجد جامع شهرضا با قدمتی حدود ۷۰۰ سال و شبستانی با طاقهای گنبدی شکل و یکنواخت مکانی است مقدس وارزشمند برای بازاریا ن و رهگذران ، تا لحظاتی را در این مکان زبیا به نماز و استراحت بپردازند و اگرچه سنگ نوشته ای در مورد تاریخچه بازار
شهرضا در دست نیست، اما به دلیل اینکه
...مشاهده کامل متن بازار پیرامون مسجد جامع بنا شده، تاریخچه احداث بازار را به همان دوره بنای مسجد جامع که مربوط به زمان سلجوقیان است نسبت می‌دهند.
در بازار سرپوشیده شهرضا کاروانسراهای متعددی نیز وجود دارد که از این میان می‌توان به کاروانسراهای نصرالله،کربلائی عظیم، جعفرخان، شاهمنصوری، حاج سید اسماعیل و کاروانسرای چهارسوق اشاره کرد که متاسفانه به علت بی توجهی بعضی از این کاروانسراها به مخروبه تبدیل شده است.
از کاروانسرهایی که تاکنون باقی مانده و مورد تخریب و تغییر کاربری داده نشده است عبارتند از کاروانسرای جعفر خان، که بعد به نام کاروانسرای متقی تغییر نام داده و کاروانسرای چهار سوق، که درزمان قاجاریه همزمان با خود چهارسوق به سبک بازار اصفهان احداث شده است.
بازار شهرضا از رسته‌های مختلفی تشکیل شده است. باراز چه ماست فروشان یکی از این رسته‌ها است که در این بازار کسبه به فروش محصولات لبنی مخصوصا ماست مشغول هستند.
بازارچه مسگران، در زمان قاجاریه به سبک بازار اصفهان ساخته شده که در آن 3 درب تعبیه شده است، این بازار دارای حجره هایی زیبا و سقفی بلند است.
بازارچه نخودچی بریزها، مختص شهر شهرضا بوده و در هیچ یک از شهرهای ایران نمونه‌ای از چنین بازاری را نمی‌توان پیداکرد، دراین بازارچه کسبه مشغول بو دادن نخودچی و هسته شور هستند که الان نیز در بازار انواع آجیل را بو می‌دهند.
بازارچه توانا که نسبت به بقیه قدمت کمتری دارد و به دوران پهلوی اول بر می‌گردد و انواع کسبه در آن مشغول به کار هستند.
از دیگر بناهایی که درطول مجموعه بازار قابل توجه است، وجود سقاخانه هایی است که در طول بازار برای تأمین آب رهگذاران تشنه کام در فصول مختلف بنا شده و بانیان سقاخانه‌ها برای این بناها موقوفات متعددی را قرارداده اند.
چهار سوق بزرگ مربوط به اوایل دوره قاجار است و در بازار، چهارسوق بزرگ واقع شده و این اثر در تاریخ 23 شهریور 1382 با شمارهٔ ثبت 10239 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تیمچه‌های موجود در بازار سرپوشیده شهرضا بیش از 200 سال قدمت دارند و شیوه معماری این تیمچه‌ها برگرفته از دوره قاجار بوده و معماری این بناهای قدیمی خود نمودی از سنت‌ها، آداب و رسوم و به منزله سند هویت دوره‌ای از تاریخ محسوب می‌شود.
تیمچه به معنی کاروانسرا به معنی تیم کوچک یا کاروانسرای کوچک بوده اما در دوره معاصر به کاروانسراها یا سراهای کوچک و سرپوشیده، تیمچه می‌گویند.
از جمله تیمچه‌های ثبتی و با ارزش در شهرضا، می‌توان به تیمچه حاج سید میرزا، توکل، رجایی، حاج سید اسماعیل، متقی، مشکی و تیمچه صالحی اشاره کرد که در آن انواع، گلیم، جاجیم، نمد و فرش تولید و ارائه می‌شود که امروزه از تیمچه‌ها و کاروانسراها به عنوان انبار کالا و بارانداز استفاده می‌شود.
وجود بازار بزرگ شهرضا با بافت سنتی تو انسته در دنیای مدرن وپرزرق وبرق امروزی مکان بسیار مهمی برای کسب وتجارت مردم باشدو می‌طلبد مسولان توجه بیشتری نسبت به مرمت این مکانهای تاریخی داشته باشند .
منابع:
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://esfahan.irna.ir/fa/NewsPrint.aspx?ID=110742
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/320415
http://www.shnc.ir/5147.aspx
