کوه زیبا چهل چشمه با ارتفاع 3173متر از سطح آبهای آزاد به عنوان مرتفعترین کوه در شمال رشته کوههای زاگرس است.
این کوه در 53 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان
سقز قرار گرفته است و در سمت جنوب شرقی آن شهرستان
دیواندره و در جنوب غربی چهل چشمه شهرستان
مریوان قرار دارد .
از روستاهای اطراف چهل چشمه میتوان به ، اسحاق آباد ، بست ، کا نعمت ، سوله ، نرگسله و درهوان اشاره نمود .از مسیرهای معمول برای فتح این کوه میتوان به سه مسیر ، اسحاق آباد ، بست و درهوان اشاره نمود .
با توجه به اهمیتی که مجموعه کوههای چهل چشمه در مجموعه کوههای زاگرس خصوصاً در
کردستان دارد و به علت اینکه به برکت زمستانهای طولانی
کردستان ، وارتفاعات بلند چهل چشمه بزرگترین ذخیره گاه آب است وصدها گونهی گیاهی دارویی بی نظیر را در خود جای داده است .
ازجمله: سولان یاگل پامچال، کاشمه، لووشه، پسل یا کول، سموور،
ریواس، منی ، سووره
بنه، گونی، کنیوال، پیچک، برزا، سنوبر، قیتران، بنفشه، سالمه و ... بی نظرترین مجموعهی گل وگیاه رادر
ایران به وجود آورده است . خصوصاً اینکه
...مشاهده کامل متن یکی از سرچشمههای ثابت سه رودخانه مهم ایران از جمله :
1- رودخانهی قزل اوزن که به سفید رود میریزد .
2- یکی ازشاخههای رودخانهی سیروان که به دریای عمان میریزد.
3- محل آبگیری رودخانهی زرینه رود یا ( خور خوره ) که به سد بوکان میریزد ، اهمیت آن بیشتر آشکار میگردد ، خصوصاً اینکه تمام شهرهای سقز ، بوکان، میاندوآب، بناب وتبریز به وسیله چهل چشمه از سد بوکان سیراب میگردد.
مجموعهی کوههای چهل چشمه شامل حدود بیست قلهی دیگر میباشد از جمله شاه نشین در چهل چشمه ، دالاش ،دوبرار،کوه سلطان، کوه باینچوب،کوه افراسیاب، کوه کانی میران، کوه هزار میرگ، باشورتی وکوه کل کوژ با ارتفاعات گوناگون.
خود قلهی چهل چشمه یا شاه نشین دارای یالهای متعددی میباشد، ازجمله:کل با، یا یال مله که وه، یال کانی زلیخا یا قولی زلیخا، یال گاوه لال، یال برده قبله، یال شاه نشین، یال کال کالی، یال دلو، یال ئه ستیره ره ش(حوض سیاه).
در تمام جبهههای این منطقه چشمههای فراوانی وجود که که معروفترین و پر آبترین چشمه آن کانی چاوره ش نام دارد که در ضلع جنوب شرقی آن قرار دارد .
از ییلاقهای چهل چشمهی میتوان از ییلاق قولنگ احمد خدر در منطقهی شمال شرق دیواندره ، ییلاق میکائیل کویره ، هوار یا ییلاق کانی چاورهش ،ییلاق جمین ،ییلاق کانی زلیخا و در آخر ییلاق مصطفی خان نام برد .
دراین مجموعه به دلیل مسیرهای پر شیب و درههای بهمن گیر ان در زمستان بسیار خطرناک میباشد و جهت صعود به آن باید حتما از راهنماها و کوهنوردان آشنا به مسیر منطقه استفاده نمود .
از جانداران این منطقه میتوان به خرس ، گرگ ، روباه ، خرگوش ، کبک کوهی ، مارهای فراوان و گراز اشاره نمود .
منبع :http://wiki.pakoob.com/index.php
http://ichto.ir/Default.aspx?tabid=257
http://www.hamshahrionline.ir/details/180860