خانه تاریخی قرایی معروف به خانه حاجی خان یاور حاکم
رشتخوار خانه ای مربوط به
دوره قاجار است,این خانه تاریخی در خیابان امام خمینی (ره) شهرستان
رشتخوار قرار دارد و در حال حاضر بزرگترین موزه مردم شناسی شهرستان
رشتخوار است.
این بنا با وسعت 2200 مترمربع با توجه به کتیبه آن در
دوره قاجار و به سال 1344 هـ . ق ساخته شده و شامل ایوانی با شش ستون ، تزئینات کاشیکاری و آجرکاری است که از جلوه ای خاص برخوردارند.
مهمترین فضاهای این خانه عبارتند از:
کوچه ورودی :
کوچه ورودی خانه قرائی حدود 45 متر طول دارد در این کوچه چند خانه قدیمی وجود داشته که اکنون فقط سه خانه باقی مانده است دیوارهای طرفین کوچه دارای قابهای آجری میباشد که داخل آنها با کاهگل اندود شده است, یک ازارهی آجری به ارتفاع 60 سانتیمتر در پایین این قابها دیده میشود .
ساباط ورودی :
ساباطی از جنس خشت وگل در انتهای کوچه دیده میشود که فضای خاصی را قبل از ورود به خانه قرائی به وجود آورده است انتهای این ساباط به هشتی بیرونی خانه قرائی میرسد
هشتی بیرونی :
در این هشتی مثل کوچه ورودی با قابهای آجری واندو کاهگل تزئین شده سه در وجود دارد که هر کدام به یک خانه
...مشاهده کامل متن قدیمی باز میشود ,اکنون فقط دو خانه قدیمی وجود دارد وخانه دیگری در سالهای اخیر تخریب شده است .
هشتی داخلی :
این هشتی مخصوص خانه قرائی است و مساحت آن در حدود 25 متر مربع میباشد در اطراف آن فضاهایی جهت انتظار ودر وسط آن حوض کوچکی دیده میشود
ایوان شمالی :
ایوان شمالی زیباترین قسمت بنا میباشد که شش ستون با تزئینات آجر کاری دارد, در این قسمت سه اتاق بزرگ دیده میشود که محل سکونت خود خان وخانواده او بوده است .
فضای تابستانی :
این قسمت در ضلع جنوبی بنا قرار دارد ودارای 6 اتاق میباشد که البته دو اتاق آن فعلا تخریب شده است مهمترین ویژگی این قسمت وجود بادگیر میباشد که ارتفاع آن در حدود 18 متر میباشد نمای بیرونی این فضا به طرز زیبایی با آجرهای قالبی تزئین شده است .
فضاهای ضلع غربی :
این قسمت یک اتاق 5 دری ودو اتاق سه دری دارد که محل سکونت مهمانان خانه بوده است ,وجود شومینههای زیبای گچی از ویزگیهای این اتاقها میباشد
مطبخ : مطبخ در انتهای ضلع غربی وجود دارد که دارای دو تنور وچند اجاق است در اطراف این قسمت نیز سکوهایی جهت قرار دادن ظروف ساخته شده است.
فضاهای ضلع شرقی :
دو اتاق ویک ایوان در این بخش ساخته شده و فاقد تزئینات آجر کاری است وبه نظر میرسد محل سکونت خدمه بوده است
این بنا که در حال حاضر بزرگترین موزه مردم شناسی شهرستان است دارای پنج غرفه شامل نمادهایی از آیین و سنتهای قدیمی این شهرستان است که به نمایش درآمده است.
مهمترین بخشهای این موزه ، غرفه حساب وکتاب است که رابطه مالک و دهقان و نحوه تقسیم محصولات کشاورزی و آب زراعی این شهرستان را در گذشته نشان میدهد. یکی از غرفه موزههای مردم شناسی این شهرستان، غرفه آئین و مراسمهای سنتی همچون شب چله و سفره هفت سین است.
از دیگر قسمتهای این موزه غرفه هنرها و صنایع دستی است که بیانگر صنایع دستی و هنرهای سنتی شهرستان رشتخوار مثل «فرت بافی»، «گلیم بافی»، «گلدوزی ومعرق» میباشد,از دیگر واحدهای موزه غرفه مطبخ و معرفی شهرستانهای دیگر است.
سالانه بیش از 5 هزار نفر از اهالی و شهرستانهای اطراف از این موزه غنی رشتخوار دیدن میکنند.
مهمترین اهداف موزه گردآوری آثار، حفظ و بهرهوری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار و به ویژه به نمایش گذاشتن آنها به منظور بررسی و بهره معنوی بوده است.
منابع:
http://hoosnkakshr.blogfa.com/post/3066
http://fa.wikipedia.org/
http://40mahnews.ir/
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/208921
http://isna.ir
http://roshtkhartourist.persianblog.ir/page/asar-tarikhee
http://www.torbatiha.com