پارک ملی کویر

پارک ملی کویر حدود 50 کیلومتری جنوب شرقی تهران و در استان سمنان واقع شده و شبه جزیره ای است که بین دریاچه نمک، کویر ریگ، کویر مرکزی و کویر گرمسار محصور شده
پارک ملی و منطقه حفاظت شده کویر مرکزی در غرب کویر مرکزی ایران و شرق دریاچه نمک و قم رود در استان قم، پیشوا و دهستان ارادان و قشلاق بزرگ گرمسار و شمال دهستان ابوزیدآباد کاشان قرار دارد که در محدوده استان‌های تهران، قم، سمنان و اصفهان واقع شده است.
این پارک نمونه بارزی از بیابان‌ها و استپ‌های کم آب ایران به شمار می‌‌آید.
این منطقه در سطح کره زمین یکی از چند نقاطی است که به عنوان ذخیره گاه کره ...مشاهده کامل متن زمین باید مورد حفاظت قرار گیرد.
این منطقه در سال 1343توسط کانون شکار ایران با مساحت 609 هزار و 438 هکتار حفاظت شده، اعلام شد و در سال 1355 به پارک ملی تبدیل شد و در سال 1357 شورای عالی محیط زیست با آزاد اعلام کردن قسمت‌های جنوبی، آبریزهای کوه سرخ و آبریزهای جنوبی کوه سفید آب را جزو پارک ملی اعلام کرد و مساحت پارک به 670 هزار هکتار رسید.
در سال 1361 با توجه به شرایط اقتصادی، اجتماعی و امکانات و توانایی‌های حفاظتی به دو قسمت پارک ملی به وسعت 420 هزار هکتار شامل منطقه سیاه کوه، نخجیر، سفید آب و کلیه ارتفاعات و تپه ماهورها و دشت‌های مجاور آن و منطقه حفاظت شده کویر به مساحت 250 هزار هکتار شامل دشت‌های مکوش، سیاه پرده، پرده زرد و ارتفاعات دوازده امام و نره خرکوه تقسیم شد و تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان قرار گرفت.
پارک ملی کویر اقلیم خشک و بیابانی دارد و بیشتر بارندگی آن در ماههای آبان تا اردیبهشت ماه صورت میگیرد. متوسط میزان سالیانه باران در منطقه 150 میلی متر است.
گرمای شدید منطقه از اوایل خرداد تا پایان مهر در منطقه ادامه دارد.
این پارک تنها پارک ملی در ایران است که به گفته سازمان محیط زیست در آن هیچگونه سکونتگاه انسانی، معدنی و پروانه چرای دام وجود ندارد.
این پارک در گذشته از بهترین زیستگاههای گورخر ایرانی بود ولی اکنون نسل آن از میان رفته و از اوایل دهه 1360 هیچ گورخری در این منطقه مشاهده نشده است.
یوزپلنگ آسیایی حیوانی ا‌ست که نسل آن در این منطقه با خطر جدی روبروست. در سال 1388 دوربین‌های تله ای پروژه حفاظت از یوز در دو نوبت 8 قطعه عکس از 3 یوز را در این منطقه ثبت کردند.
پوشش گیاهی منطقه شامل درمنه، شیرخشت، گون، گرگ تیغ، خنجک، افدرا، اشنان، قیچ، اسفند، تاغ، پرند، جارو، خارشتر، اسکنبیل، انواع گرامینه، نی، سازو، علف شور، گز، جگن، آتریپلکس.
میباشد
حیواناتی مثل آگاما، عقرب، خرخاکی، پروانه، تیهو، کوکر، هوبره، سسک، چکاوک کاکلی، زنبورخورک، گنجشک و خرگوش در این منطقه قابل مشاهده هستند
پستاندارانی مثل کل و بز و قوچ و میش، آهو، جبیر، گورخر، پلنگ، یوزپلنگ، کفتار، روباه شنی، شغال، گرگ، گربه وحشی، کاراکال، تشی، خرگوش، سمور سنگی در این منطقه یافت می‌شوند
پرندگان منطقه را انواع غازها، مرغابی‌ها، حواصیل‌ها، گنجشک‌سانان، زنبورخورک‌ها، کبوترها، کلاغ‌ها، عقاب ها، درنا، فلامینگو، پرستو، کوکر، قمری، توکا، هدهد، بلدرچین، تیهو، کبک، هوبره، دال، شاهین، بحری، دلیجه، سارگپه، سنقر تشکیل می‌دهند
انواع مار، سوسمار، مارمولک و لاک پشت خزندگان این پارک هستند
در ناحیه کوهستانی بخش شمالی پارک ، کل و بز و قوچ و میش به سر می‌برند ، پرندگان چون کبک و تیهو بومی این منطقه هستند, هر سال پرندگان مهاجری مثل فلامینگو ، آنقوت ، سر سبز و خوتکا به آب بندهای این منطقه می‌آیند .
مناسب‌ترین راه ورودی منطقه از طریق راه آسفالته ورامین ، پیشوا تا یک کیلومتری ایستگاه راه آهن ابردژ ادامه دارد و از مسیر جاده شنی قلعه بلند ، عسگرآباد ، حصار گلی به پاسگاه محیط بانی مبارکیه می‌رسد .از سمت جنوبی منطقه راه دیگری از طریق کاشان ، آران ، مرنجاب به پاسگاه محیط بانی سفید آب و نرسیده به بند علی خان را از طریق جاده ورامین ، جواد آباد ، چرمشهر به محیط بانی فصلی بندعلی خان می‌رسد .
راه‌های دیگری برای ورود به منطقه وجود دارد که عبور از آنها بدون راهنما کاری بسیار خطرناک است .
در این پارک کوه‌های دوازده امام و سیاه کوه قرار دارند ، در ضمن پارک دارای چشمه‌ها و نهرهایی است .
عین الرشید ، آب محله ، شکر آب ، نخجیر ، چشمه شاهی ، سیاه کوه از معروف‌ترین چشمه‌های پارک ملی کویر است .
چشمه‌های دیگر که آبشخور قوچ و میش و جبیر است عبارتند از : چشمه بید ، چشمه عین الرشید ،حوض آقا محمد ، چشمه آب محله ، چشمه بز ، چشمه سرخ ، چشمه پیغمبر ، چشمه آب گله ، چشمه قاجاریه ، چشمه شکراب ، چشمه طلحه ، چشمه ملک آباد ، چشمه زنبوری ، چشمه آب باریک ، چشمه لکاب ، چشمه میراب دراز ،
پارک ملی کویر علاوه بر داشتن جوامع گیاهی کویری ، نیمه کویری و جوامع گیاهی خاک‌های شور در بخش‌های کوهستانی دارای جوامع گیاهی با سیمایی استپی است حفاظت از منطقه و جلوگیری از بوته کنی ، چرای دام ، قطع درختچه‌ها به طور چشمگیری باعث ترمیم پوشش زنده خاک شده و گیاهان فرصت یافته اند تا استقرار و رشد و توسعه یابند .
در کل این منطقه جمعاً 20 محیط بان مسئول حفاظت و کنترل ملی کویر و منطقه حفاظت شده هستند که در واقع به هر نفر 33 هزار و 500 هکتار به طور تقریبی جهت مراقبت و سرکشی می‌رسد .
جاده سنگفرش شاه‌عباسی به طول بیش از۳۰ کیلومتر و تأسیسات آبرسانی قصر بهرام به طول حدود ۷ کیلومتر را از شاهکارهای معماری دوران صفوی از دیگر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های پارک ملی کویر در زمینه فعالیت‌های گردشگری است.
شاه‌حسینی کاروانسراها، آب انبارها، حوض‌ها و قصر حرمسرا را از دیگر بناهای تاریخی این پارک است که این بناها در تلفیق با طبیعت آن، جاذبه این منطقه را دوچندان کرده است
منبع:
http://fa.wikipedia.org
http://natureiran.persianblog.ir/post/57/
http://www.mashreghnews.ir/
http://mehrvarzi.ir
http://www.seratnews.ir/
http://hyperclubz.com/Main/Club.aspx?qClub=golestan&qCat=home-entertainment-gr6&qId=10564
http://www.yjc.ir
http://khabarfarsi.com/