بازار نعلبندان در مرکز شهر
گرگان و از جنوب به خیابان امام خمینی و از غرب به محله سرچشمه متصل است. نوع ترکیب
بافت آن بصورت خطی ( راسته ) است و غالبا به میدان بازارچه متصل می‌شود.
بازار استرآباد در قدیم بر خلاف بازار شهرهای بزرگ مانند
اصفهان،
تبریز و … سر پوشیده نبوده و دکانها در دو ردیف راسته‌ها با درب‌های تخته ای، تاشو بودند.
هر راسته عمدتا متعلق به یک صنف نظیر راسته نجاران، زرگران، دباغان و کفش دوزان بوده است.
این بازار در قدیم غالبا محل عمده فروشی و ندرتا جزء فروشی بود. مسجد، حمام، تکایا در حاشیه بازار وجود دارند که از آن جمله می‌توان به مسجد جامع ، حمام قاضی و تکایای موجود اشاره کرد.
در کتاب ‹‹ احسن الطوانین ›› آمده است: ‹‹ قدیمیترین بازاراستراباد بازار نعلبندان است. در این بازار که در وسط شهر واقع شده و از میان آن نهر آبی عبور میکند.›› مسجد جامع که در جوار این بازار قرار دارد قدیمیترین مسجد شهر است.
بر اساس مدارک موجود قدمت این بازار به سال 375 هـ.ق بر می‌گردد. در حاشیه ورودی کاروانسرایی بنام کربلایی مهدی وجود داشت که این منطقه به ‹‹ نعلبند ›› ( محل نعل زدن اسب‌ها و قاطرها ) معروف بوده است که به احتمال قریب به یقین اسم بازار از آن گرفته
...مشاهده کامل متن شده است.
در حال حاضر بازار نعلبندان یکی از بازارهای فعال شهر گرگان به شمار می‌رود.
مقدسی در کتاب " احسن التقاسیم فی معرفت الاقالیم" (سال ٣٧۵هجری)، مینویسدمسجد جامع گرگان در میان بازاریست که .... .
اسدالله معطوفی محقق گرگانی با ذکر این مطلب میگوید: از این رو با توجه به نوشته مقدسی بازارچه نعلبندان گرگان حداقل بیش از هزار سال قدمت دارد.
پژوهشگر گرگانی به سند دیگری اشاره و اظهار میدارد: در انتهای وقفنامه شاه طهماسب که متعلق به سال ٩۵٢هجری است از شخصی به نام کربلایی پسر بابا عزیز نعلبندانی نام برده شده و در گزارشی تاریخی متعلق به سال 1232 و زمان فتحعلیشاه نیز به بازارچه نعلبندان اشاره شده است.
وی خاطرنشان میکند: بازار نعلبندان گرگان ویژگی خاص دیگری نیز داشته و آن معبر عمومی بودن برخی راسته‌های آن است.
اسدالله معطوفی میگوید: راسته‌های شهر استراباد همچون شیرکش، سرچشمه و ....، در گذشته همه به بازار نعلبندان منتهی میشده است.
این نویسنده گرگانی اظهار میدارد: ویژگی دیگر نعلبندان قرار گرفتن آن بین دو دروازه از چهار دروازه شهر فوجرد( پوکرد- حول و حوش امامزاده‌عبدالله فعلی) و بسطام( فلکه کاخ فعلی) بوده است.
منابع :
www.negahmedia.ir
www.nalbandan.com
http://gorganma.persianblog.ir/post/273
http://www.ichto.ir/Default.aspx?tabid=239
