قلعه آوارسین

قلعه آوارسین از دیدنی‌ترین آثار تاریخی استان آذربایجان شرقی به شمار می‌رودکه در میان کوه‌های سر به فلک کشیده شمال شرقی شهر کلیبر، قرار دارد .
قلعه ای که مثل تمام قلعه‌های منطقه قراداغ (ارسباران) نماینده تاریخ پر حادثه ایران باستان است.
برای دیدن قلعه آوارسین باید به استان آذربایجان شرقی و 5/22 کیلومتری سمت جنوب خدا آفرین و 11 کیلومتری جاده اهر - کلیبر سفر کنید تا بتوانید این قلعه را در نزدیکی روستای آوارسین ببینید.
این قلعه که در ارتفاع هزار و 556 متر از سطح دریا واقع شده، از شمال به روستای صقین، از غرب به روستای آوارسین و از بقیه جهات به ارتفاعات محدود می‌شود.
دسترسی به قلعه آوارسین از طریق یک جاده خاکی در مسیر کلیبر- خدآفرین امکانپذیر است که نرسیده به روستای آبش احمد از جاده کوهستانی کلیبر- خدآفرین منشعب می‌شود.
در زمان بارش برف و باران، ...مشاهده کامل متن این جاده خاکی برای هیچ نوع ماشینی، حتی مینی بوس هم قابل استفاده نیست و مجبورید با پای پیاده آن را طی کنید. از اینجا به بعد، مسیر صعود به قلعه از داخل جنگل می‌گذرد و نه تنها سخت نیست، بلکه زیباترین و روح بخش‌ترین قسمت سفرتان هم خواهد بود.
به طور کلی قلعه آوارسین که این روزها در چند دیوار کهنه خلاصه می‌شود، گزینه خوبی برای سفری یک روزه به شمار می‌رود , حواستان باشد که برنامه این سفر یک روزه را طوری بچینید که گرفتار بارندگی و گل و لای جاده نشوید.
قلعه آوارسین را متعلق به دوره ساسانیان می‌دانند و عده ای از باستان شناسان عقیده دارند که آثار به دست آمده در این قلعه متعلق به دوره اشکانی، اوایل دوره ساسانی و دوره اسلامی است که نشان می‌دهد این قلعه در تمام این دوره‌ها مورد استفاده بوده است.
حمدالله مستوفی، نویسنده و تاریخ نگار معروف سده هشتم هجری قمری هم بنای این قلعه را به بکر بن عبدالله از اصحاب حضرت رسول (ص) نسبت می‌دهد که به امر عمر خلیفه دوم در سال 22 هجری به آذربایجان لشگر کشید.
اطلاعات درباره این قلعه به حدی محدود است که باستان شناسان هنوز نام اصلی این قلعه را به طور قطع نمی‌دانند و به همین دلیل آن را با نام روستایی که در محدوده آن واقع شده است، مشخص می‌کنند.
تاسیسات معماری قلعه آوارسین، برج‌ها، دیوارها و آب انبار این قلعه مهم‌ترین ویژگی‌های آن هستند.
در قسمت جنوبی قلعه دو آب انبار مجزا در کنار هم قرار دارند. یکی مسقف و دیگری روباز.
قلعه آوارسین 5 برج مدور برای نگهبانی دارد که ارتفاع بلندترین برج آن به بیش از 800 متر می‌رسد.
عده ای معتقدند که این قلعه از استحکامات دفاعی بابک خرمدین در منطقه قره داغ آذربایجان بوده است.
این قلعه در دوران آبادانی 300 متر طول و 100 متر عرض داشته و در قسمت‌های شمال و جنوب آن آثاری از بقایای معماری به چشم می‌خورد.
در قسمت شمال قلعه هم برج دیده‌بانی وجود دارد که تنها ورودی قلعه هم به دلیل وجود پلکان از همین سمت است.
این راه از داخل جنگل می‌گذرد و پلکان 34 تایی قلعه که در حال حاضر تنها قسمتی از آن باقی مانده است، روی صخره‌های سخت و سیاه خارا کنده شده‌اند و یکی از بخش‌های شگفت انگیز بنا هستند.
به جز این راه ورودی، بقیه جوانب قلعه را پرتگاه‌های وحشتناک و دره‌های عمیقی گرفته اند که به مهاجمان اجازه ورود نمی‌دادند.
اگر از نگاه باستان شناسان این قلعه را بررسی کنید، متوجه می‌شوید که سفال‌های هزاره اول قبل از میلاد درصد کمتری از سطح قلعه را به خود اختصاص داده اند و آثار مربوط به این دوره بیشتر تاسیسات معماری را شامل می‌شود.
در عوض سفال‌های اسلامی عمدتا به صورت چرخ‌ساز با خمیره نخودی و قرمز و تمپر مواد کانی ساخته شده‌اند و این بنا را متفاوت کرده اند.
این قلعه به شماره 22529 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
منبع:
http://sedaye-koohestan.blogfa.com/post-55.aspx
http://www.hamshahrionline.ir/details/74048
http://anbaz.blogfa.com/post-24.aspx
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=132324
گروه گردشگری تبیان- رستم زاد