این بنای تاریخی از بنا‌های آجری به شمار می‌آید که در قسمت شرقی شهر
سبزوار واقع شده و به عنوان مصلی شهر در قرون گذشته محسوب می‌شده که برای برگزاری نمازهای جمعه و اعیاد مورد استفاده قرار می‌گرفته که چهارتاقی اصلی ( فضای
مرکزی ) با گنبدی بر فراز آن و ایوانی بزرگ در جلوی بنا را شامل می‌شود .
مساحت این بنا حدود دویست و چهل و دو متر مربع است و فضایی تقریبا حدود یک هکتار در اطراف مصلی واقع شده که به وسیله دیوار کوتاهی محصور شده است .
مصلای آجری
سبزوار فاقد کتیبه و سنگ نوشته و تزیینات می‌باشد.
زیر سقف رسمی بندی شده و مانند سقف مقبره ارسلان جاذب در سنگ بست
مشهد، سقف مسجد ماراندیز شور در نزدیکی
بجستان و سقف مقبره سید ناصر در قریه چشم، سقف ضربی جناغی آن رسا و بلند و به وسیله آجرهای خفته - راسته پوشش داده شده است .
سر در شمالی بنا حدود پانزده متر بلندی دارد و نظیر سقف مصلای
سبزوار از نظر ظرافت و مهارت در زدن ضربی جناغی در سایر بنا‌های خراسان کم نظیر است.
همچنین در طرف شمال مصلی در زاویه شمال غربی بنا پلکان آجری مدوری ساخته شده که به پشت بام راه می‌یابد .
پشت بند سقف در پشت بام
...مشاهده کامل متن ، برای استحکام ضربی سقف بسیار ماهرانه و از روی اصول معماری قدیم ساخته شده است. عناصر معماری طرفین ایوان به صورت برج ذهای نیم استوانه ای نقش پشتیبان پایه‌های طرفین ایوان و جلوگیری از رانش دیوارهای این قسمت را بر عهده داشته اند .
هرچند برخی صاحب نظران بنای مصلی را متعلق به دوره سربداران می‌دانند ، اما شیوه ساختمانی آن قابل مقایسه با معماری دوران صفویه می‌باشد .
این مکان در ایران، اولین محلی می‌باشد که نماز جمعه در آن بر پا شده و اکنون به عنوان موزه نماز در ایران شناخته می‌شود.
این مصلی تاریخی در خیابان خواجه نظام الملک ( شهدا ) واقع شده است که در تاریخ بیست و هفتم دی ماه سال هزار و سیصد و پنجاه و پنج با شماره ثبت هزار و سیصد و هفده به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منابع :
http://www.e-sabzevar.ir
http://fa.wikipedia.org
sabzevareziba.blogfa.com
http://mardomsalari.com/
