امامزاده بابامنیر یک اثر تاریخی میباشد که در شهرستان
ممسنی، بخش ماهور میلاتی، روستای بابامنیر قرار دارد.
این بنا بقعه ای ساخته شده از مصالح گچ و سنگ میباشد که که بدون در نظر گرفتن فرم گنبد از نظر پلان شباهت زیادی به چهارطاقیهای
دوره ساسانی دارد.
این چهارطاقی با استفاده از گوشواره به پلان هشت گوش تبدیل و گنبد بلند مخروطی دندانه دار بر روی آن استوار شده است.
گنبد
امامزاده بابامنیر از نظر فرم قابل مقایسه با گنبد دانیال نبی در
شوش و همچنین گنبد امامزاده شیرمرد در
نور آباد
ممسنی میباشد.
داخل بنا به وسیله گچ، اندود شده و تعمیرات بر روی بنا صورت گرفته است .در اینجا طاق و تویزهها از قوس تیزه دار استفاده شده و رو به روی اضلاع و دالانها در دیوار اصلی طاق نماهایی ایجاد شده است.
محراب امامزاده در دیوار جنوب غربی ساخته شده است. درب ورودی در زاویه شرقی با درب آهنی باز شده، ولی ورودی اصلی در مرکز ضلع شمال شرقی بوده که با چهار پله دسترسی به کف داخلی بنا را امکان پذیر ساخته است .
گنبد بنا از بیرون،
...مشاهده کامل متن از چهار گوش به شانزده گوش تبدیل شده وسپس گنبد دانه دار مخروطی بر روی آن نصب شده است.
بنا به طور کلی ساده بوده ولی فضای زیر گنبد که به وسیله یزدی بندی زیبائی تزیین شده است جلوه خاصی به این بخش از بنا داده است.
روی گنبد دارای کلاهک و روی کلاهک عنصری فلزی نصب شده است. محجرهای منبت چوبی از جمله عناصر با ارزش موجود در این بنا میباشد که نیازمند مطالعه و مرمت است.
بر طبق روایت، شیخ محمد علی ماهوری، شاعر و مکتب دار منطقه ماهور ممسنی در این مکان (بابامنیر ) شخصی محتشم به نام منیر الدین ساکن بوده که یکی از عرفای شیخ متصوف دوران صفویه محسوب میشده که بنا به عللی این مکان را بر میگزیند و پس از فوت مقبره ای بر سر مزارش ساخته میشود و به مرور زمان زیارت گاه مردم کوچ رو منطقه ماهور میلاتی قرار میگیرد.
تاریخ فوت بابامنیر بر طبق کتیبه چوبی که با خط خوش نستعلیق حک شده و بر روی معجر بابامنیر قرار دارد، سال هشتصد و نود شش هجری قمری را میرساند و چنین نوشته شده است : "گفت تاریخ ما بود خلد برین 896"
آن چه مسلم است، بنای فعلی امام زاده بابامنیر، ساخته شده بر روی بنای مخروبه ای بوده که قبلا در این مکان یکی از محرابها و پرستش گاههای مهم در دورههای ایلامی، هخامنشی، اشکانی و ساسانی بوده که مراسم مذهبی بر طبق شرایط خاص زمان خود درآن انجام میگرفت.
وجود چشمه پر آبی که در چند متری غرب این بنا میجوشد و روان میگردد، خود دال بر این مدعا است که غالب بناهای مذهبی دوران ساسانی در کنار آبهای جاری و چشمه سارها ساخته میشدند که وجود آب را مظهر پاکی و آن را جزو عناصر اربعه به شمار میآورند.
این عنصر دارای رب النوعی به نام "آناهیتا " بوده است.
صحن امام زاده بابامنیر دو بار مورد حفاری غیر مجاز قرار گرفت و از قراین امر اشیاء عتیقه قیمتی از آن به سرقت برده شده است.
به گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس این اثر به پیشنهاد هیات بررسی و شناسائی نورآباد به شماره چهار هزار و پانصد و چهل و سه در تاریخ یازدهم دی ماه هزار و سیصد و هشتاد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منابع :
http://mahoormilati.blogfa.com/
http://www.emamzadegan.ir/
http://fa.wikipedia.org/
http://khabarfarsi.com/
http://raaknews.com/