دَلیا و گپ سَگ حَر’م نِیو
دریا به دهن سگ حرام نمی‌شود
منظور: با بدگویی کردن نسبت به فرد متشخصی از شخصیت و فضیلت او کاسته نمی‌شود
دِما سگ سِخو وِرچِنَه
به دنبال سگ استخوان جمع می‌کند
منظور از طماع بودن است
دو بهارو, طَنَی روزگارو
دوغ بهاران, طعنه روز گاران
منطور: انسان نباید بخشش توام با منت دیگران را بپذیرد
سَوغات خرس هَپَلوکه
سوغات خرس پیاز کوهی
داشتِم داشتِم حَسَونِی, دارِم دارِم حَسَوَه
داشتم داشتم حساب نیست, دارم دارم حساب است
سگیل همه وَ دَو, سگِ گیوَه کش هم وَ دَو
سگها همه به دو, سگ گیوه کش هم به دو
انسان باید با توجه به شرایطش و موقعیتش عمل کند و خود را هم طراز طبقات متمول نکند
د’ختِر بَنچینَه سنگی, بَختِش مِیا یَه رَنگی
دختری که با وقار بنشیند, بخت خوبی به سراغش می‌آید
میه‌ی یه‌که‌تر گورگ برده‌ی سگ ژار مل خوه‌ی شکان
ترجمه: گرگ، گوسفند دیگری را برده است، سگ فقیر گردن خود را می‌شکند
توضیح: نظیر: کاسه داغ‌تر از آش
ضرب المثل: م ده مه‌کینه دیام، کلاو ت ئاردینه
ترجمه: من از آسیاب می‌آیم کلاه تو آردی شده
توضیح: نظیر: من از بغداد می‌ایم تو تازی می‌گویی
ضرب المثل: میه‌مگه نزای و میهمالی ناورد
ترجمه: میمگه(اسم خاص) نزایید و میهمالی(اسم خاص) به دنیا نیاورد
توضیح: تصور کن چنین مسئله ای رخ نداده است
ضرب المثل: میمان یه‌ی شه‌وه دعاگوو سه‌د ساله
ترجمه: مهمان یک شبه دعا گو صد ساله
توضیح: مترادف: یک روز مهمانیم صد سال دعاگو
ضرب المثل: میمان خوه‌شی ئه‌و میمان نات مالخاون ئه‌و رو هه ردگیان
ترجمه: مهمان از مهمان خوشش نمی‌آید صاحبخانه از هر دوی آنها
توضیح: این که دو میهمان تحمل یک دیگر را ندارند حال آن که هر دو مزاحمند و صاحب خانه ار هر دو خوشش نمی‌آید
ضرب المثل: میمان حه‌بیب خوداس
ترجمه: میهمان حبیب خداست.
توضیح: مهمان نوازی کردن
ضرب المثل: میه له‌ر خوه‌ی چگ پوسالکه‌ی برد وه‌رد
ترجمه: گوسفند لاغر رفت، پوست را هم با خود برد.
توضیح: خودش منفعتی نرساند باعث ضرر هم شد.
ضرب المثل: میراث هامسا وه هامسا ره‌واس
ترجمه: میراث همسایه به همسایه رواست
توضیح: ارزش و اعتبار همسایه را می‌رساند
ضرب المثل: میرات خه‌ر وه که‌متار ره‌سی
ترجمه: میراث خر به کفتار می‌رسد
توضیح: این که بدها و فرومایه‌ها در شأن هم هستند
ضرب المثل: مووریژه وه‌ختی خوازی رسقی بوری بال و په‌ر دراری
ترجمه: مورچه به گاه قطع روزی، بال و پر در می‌آورد
توضیح: بی خرد را بد است فضل و هنر آن که باشد هلاک مور از پر(سنایی)
منابع :http://robabnaz29.persianblog.ir/post/19
http://www.ilamtoday.com/pages/byword/
