خواف به مرکزیت شهر
خواف از شهرستانهای
خراسان رضوی است و در شرق
خراسان رضوی در حدود 250 کیلومتری جنوب غرب
مشهد واقع است.
شهرستان
خواف از شمال و شمال شرق به شهرستان
تایباد، از شمال غرب به شهرستان
تربت ...مشاهده کامل متن حیدریه، از غرب به
رشتخوار و
گناباد و از جنوب به شهرستان قائن در
خراسان جنوبی محدود است.
شهرستان
خواف از شرق به طول 123 کیلومتر با افغانستان (ولایت هرات) دارای مرز مشترک میباشد
مرکز این شهرستان شهر
خواف است که به آن "روی" یا "رود" میگویند.
شاید "ابن ندیم" نخستین کسی باشد که در کتاب "الفهرست" این قصبه را "روی" خوانده است. هنوز مرکز شهر
خواف را به همین شکل "روی" میگویند و گاهی نیز "رود" گفته میشود که صورت تحریف شده "روی" است.
این شهرستان دارای پنج شهر به نام «
خواف - سنگان - نشتیفان - قاسم آباد و سلامی » و دارای چهاربخش بنامهای
مرکزی ، سنگان ، جلگه زوزن ، سلامی و هشت دهستان میباشد.
نمای طبیعی شهرستان را جلگه و کوه تشکیل میدهد. دشت
خواف در معرض وزش بادهای 120 روزه قرار دارد. این شهرستان دو رشته ارتفاعات دارد یکی ارتفاعات شمال که شرقی و غربی بوده و تا مرز افغانستان امتداد دارند و جلگه
زاوه را از
خواف جدا میکنند و ارتفاعات جنوبی که شمالی و جنوبی بوده و جلگه زوزن را در بر میگیرند.
آب و هوای
خواف گرم و خشک است, در فصل
بهار و تابستان تقریبا از اول خرداد بادهای موسمی نسبتا شدیدی به نام بادهای 120 روزه میوزد که وزش این باد مقداری از گرمای طاقت فرسای آن میکاهد و موجب اعتدال گرما میشود.
در زمستان هم بادهای معروفی میوزند مثل باد فراه که چون از سمت افغانستان وزش دارد به این نام مشهور است و نیز باد دیگری که چون از طرف
نیشابور میوزد به نام باد
نیشابور خوانده میشود.
پوشش گیاهی این منطقه پراکنده وبه صورت بوتههای کم ارتفاع و از نوع گیاهان کویری نظیر طاق، درمنه ، قیچ ، جاز است.
شغل مردم
خواف دامپروری و کشاورزی میباشد که به علت وجود بعضی معادن و به ویژه معادن پلاسری برخی از اهالی منطقه به معدنکاری روی آورده اند.
خواف دارای معادنی از جمله سنگ آهن ، گوگرد و گل سفید میباشد.
تمام جغرافی دانان عصر اسلام همچون یاقوت در"معجم البلدان"، مقدسی در "احسن التقاسیم" و حمدالله مستوفی در "نزهه القلوب" و سرانجام حافظ ابرو در "جغرافیا ی تاریخی"
خواف "را به همین شکل ضبط کرده اند.
امروزه
خواف وسعتی در حدود یک دهم
خواف قدیم را دارد. در گذشته
تربت حیدریه و بخشی از منطقه ای که اکنون در خاک افغانستان است جزء
خواف بوده است.
خواف از نظر پیشینه تاریخی پیش از اسلام جزیی از قلمرو پارتیان بوده و سابقه تاریخی اش به چندین هزار سال میرسد.
طبق نوشته دکتر مشکور صاحب رساله
ایران در عهد باستان
خواف در عهد اشکانیان و ساسانیان نیز جزء شهرهای آباد
ایران بوده است که از توابع مهم ابر شهر
نیشابور محسوب میشد.
حاکم این ولایت را "کنا رنگ" میگفته اند.
حافظ ابرو دانشمند و مورخ نامی قرن هشتم و نهم
خواف را چنین توصیف کرده است:
خواف ناحیه ای است مشهور که مردم بزرگ از آنجا برخاسته اند. از علما و ملوک و وزراء جد اعلای محمد مظفر شاه شجاع از
خواف بوده و ملک زوزن که مدتی حکومت کرد در اواخر دولت خوارزمشاهیان از زوزن
خواف بوده اند.
در
خواف مزارع و قراء بسیار است و کانی آهن دارد. مردم در آنجا سنی مذهبند و آب ایشان بیشتر از کاریز است. رودهای آب اندکند و درخت بسیار و ابریشم حاصل شود و از میوه همه نوع باشد به خصوص پنبه و
انار نیز بسیار باشد.
خواف محل عبور شاخه ای از جاده ابریشم به طول 10 هزار کیلومتر است که در قرن اول قبل از میلاد از
چین و از طریق هرات به
ایران وارد میشده است.
قالی بافی، فرت بافی یا تون بافی،
آهنگری، نمد مالی، نخ تابی، خراطی، نجاری،
مسگری و ساخت سازهای سنتی مشاغل سنتی این دیار است
منبع:
http://bolandakhtar.persianblog.ir/post/16/
http://km1680.khschool.ir/Articles/ViewArticle.asp?ID=10102&activestatecode=54613708
http://khafi-mohitban.blogfa.com/page/khaf
http://khafi-mohitban.blogfa.com/post/683