آرامگاه بابا پیر یا شیخ اباعدنان

شیخ اباعدنان قریشی معروف به بابا پیر یکی از عرفای به نام اهل شهر خوانسار بود. گفته می‌شود، شیخ اباعدنان قریشی (باباپیر) پایه گذار مذهب شیعه جعفری در شهرهای اصفهان ، بروجرود ، لرستان ، نهاوند و خوزستان می‌باشد.
منقول است شیخ صفی الدین اردبیلی به محضر شیخ بابا عدنان رسیده و از محضر او بهره گرفته است.
شیخ عدنان، عارفی است که در سده‌ی ششم هجری می‌زیسته، لیکن بنای کنونی با گنبد هرمی و دوپوش آن به شکل ۱۲ پهلو که فاقد تزیینات کاشی کاری است، در دوره‌ی صفویه بنا شده است.
بقعه بابا پیر مخروطی شکل بوده و دوازده ضلعی است که قدمتی حدود 700 ساله دارد. این مکان با توجه به موقعیت تفریحی که در دل طبیعت و سرچشمه دارد، قابل توجه مسافران و زائرین اقصی نقاط استان و کشور می‌باشد.
در زیر بقعه ابا عدنان چند چشمه وجود داشته و باعث آبادانی و طراوت شهر شده است.
آرامگاه بابا پیر یا شیخ اباعدنان (در نیمروز باختری شهر خوانسار) در پارک سرچشمه از دیگر یادگارهای روزگار صفوی است در ایران ...مشاهده کامل متن برای اشخاص مسن یا به عبارتی پیر احترام خاصی قائل بودند و در عرفان و تصوف هم که پیر معنی خاص خود را داشت، از این رو به بزرگان معمولا پیر گویند و مقابر و آرامگاه‌های زیادی به نام پیر در ایران زمین وجود دارد .
به غیر از شیخ اباعدنان ۶ تن دیگر از مشایخ و عرفا نیز در بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره بابا پیر) شهر خوانسار مدفون اند.
بر روی صندوق چوبی بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره بابا پیر) به سال ۹۵۴ قید شده است:
«چاکر و بنده ائمه دین شیعه پاک صدر دین حسین و در طرف دیگر نوشته شده مشایخ العظام الکرام (شیخ نظام الدین حیدر و شیخ شرف الدین هدایت الله و شیخ فتوح الدین عبدالفتاح و شیخ کمال الدین عارف و شیخ اباعدنان و شیخ شمس الدین محمد و شیخ زین العابدین علی و شیخ تاج الدین حسن خدام هذه البقه المتبرکه)»
آرامگاه اولیه تنها با سنگ بر روی چشمه ای به نام «چشمه پیر» بنا شده بود و بنای فعلی بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره باباپیر) در دوره صفویه بر روی آرامگاه قبلی به سبک مغولی و یا سلجوقی احداث شد.
یکی از اشخاص مدفون در بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره بابا پیر) «صدرالدین حسین» است که مرشد شیخ زاهد گیلانی و مراد شیخ صفی الدین اردبیلی نیای شاهان صفوی بوده است به همین دلیل شاهان صفوی برای این بقعه اهمیت خاصی قائل بودند و زیارتگاه رجال و شاهزادگان صفوی بود ، از این رو به دستور مریم بیگم همسر شاه طهماسب صفوی در خوانسار مدرسه و حمام نیز ساخته شده است.
گنبد در داخل بقعه ضریحی مشبک در ابعاد 2.5×2.5 روی سنگ مزار شیخ ابا عدنان قرار داشته است. بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره بابا پیر) دارای گنبد دو پوش دو متری ، ۱۲ ترکی از نوع گنبدهای رک یا نوک تیز با مصالح لاشه سنگ و آجر است.
(۱۲ ضلع نشانه ای از ۱۲ امام یا ۱۲ تَرک کلاه صفویه می‌باشد) می‌گویند ؛ پوشش گنبد مذکور از طلا بوده که در قرن ۱۳ در سالهای قحطی به سرقت رفته و درب قدیمی بقعه نیز که به صورت گره چینی بوده در سال ۱۳۵۷ به سرقت رفته است.
صندوق چوبی اشاره شده در روی بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره بابا پیر) در سال ۱۳۳۰ در اثر حادثه آتش سوزی ناشی از روشن نمودن شمع دچار خسارت و به مقبره باباترک منتقل شد و بعد از آن نیز به کتابخانه آیت الله فاضل خوانساری منتقل و در نهایت اعلام شد که صندوق مفقود شده است.
مرمت بقعه در طول زمان‌های مختلف صورت گرفته است و همچنین این بقعه موقوفات زیادی داشته از جمله ابراهیم شاه از سلسله گورکانی تمام باغستان سرچشمه (پارک سرچشمه فعلی خوانسار) را در سال ۸۹۲ بنام بابا پیر وقف نمود .
البته وقف نامه موجود فعلی مربوط به سال ۱۳۱۱ ه ق است که طی آن عایدات موقوفات بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره بابا پیر) صرف مرمت مقبره و مایحتاج صادران ، واردان ، سفره درویشان و مجاوران مزار است.
در حال حاضر موقوفات بقعه شیخ اباعدنان قریشی (مقبره باباپیر) در اختیار شهرداری بوده و تولیت بقعه نیز در اختیار هئیت امناء می‌باشد.
در این آرامگاه ۶ تن از مشایخ و عارفان دیگر نیز به خاک سپرده شده اند.
همچنین چند سنگ قبر قدیمی در بقعه موجود است که متاسفانه در حال حاضر به عنوان نشیمن گاه از آن استفاده می‌شود که یکی از آنها متعلق به پزشکی یهودی است به نام «پیر موسی» که به عنوان یک سمبل و نماد پزشکی حاذق در شهر خوانسار از ایشان یاد می‌شود.
محمدحسن فاضلی فرزند آیت الله فاضل خوانساری نیز که جهت مرمت بقعه فعالیت بسیار نمود در بقعه مذکور دفن است.
این آرامگاه در سال 1314 ه خورشیدی با شماره ثبت ۱۱۲۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده است.

منابع:
http://www.mojnews.com/
http://cheshmehsar.ir/10477
http://digitaliran.com/
http://www.tebyan.net