در مسیر رسیدن به آینالو و در نزدیکی روستای وینق بر بالای کوه عمارتی زیبا بنا شده است که به عمارت تومانیانس شهرت دارد و ساختمان آن همانند عمارتگاه آینالو است و متعلق به تومانیاس ارمنی میباشد که زمانی محل استقرارنیروهای فرقه دموکرات بود.
عمارت قاجاری تومانیانس ( وینق ) در روستای وینق و در غرب روستا و چسبیده به آن و بر بالای تپهای سنگی که حدود 50 متر از مرکز روستا ارتفاع دارد، قرار گرفته است.
این عمارت قدیمی کوشکی است که در حدود بیش از یکصد سال پیش و در
دوره قاجاری توسط سرکیس تومانیانس بنا شد. ساخت آن درسال 1901میلادی شروع ودرسال 1907میلادی تکمیل شده است.
قرار گرفتن بنا روی تپه ای سنگی آن را همانند قلعه جلوه میدهد و این ساختمان که به خاطر کنترل منطقه ساخته شده، در زبان محلی با نام کانتور شناخته میشود.
ساختمان تاریخی تومانیانس در دو طبقه معظم و دارای سنگهای تراشیده، با بخش هایی مانند
ایوان سراسری، شش برج مانند قلعههای قدیمی
فرانسه، یک دستگاه اصطبل درطبقه همکف،نانوایی ویک دستگاه انبارغله،درجنوب غربی روستا درروی یک تپه ای که ازسنگهای کنگلومرا زینت گرفته شده ساخته شده است.
تومانیانس دارای دوحیاط جداگانه است ودرب ورودی ودرب پشتی، که ازدرب پشتی گورستان ارامنه که درجنگ قوای فرقه
...مشاهده کامل متن دموکرات وعبداله خان محمدخانلوکشتههای نیروی دموکرات رادراین گورستان دفن کرده اند دیده میشود.
درزمان فرقه قوای فرقه دراین ساختمال مستقر ونیروها نیز دراین ساختمان سازماندهی میشده است.
از آنجایی که صاحب آن یک شخص ارمنی بوده، در ساخت آن از سبک معماری اسلامی ایرانی استفاده نشده است و بنا به سبک عمارتهای قرن نوزدهم اروپا و روسیه بر بالای یک تپه سنگی ساخته شده است.
آب مصرفی این ساختمان ازمحلی به نام قوپلو (goplo) به وسیله لولههای کوزه ای آورده شده است. آب آشامیدنی به وسیله لولههای سفالی به داخل اتاقها و سایر قسمتها کشیده شده و در میان دیوارها لولههای سفالی وجود داشته که آب گرم در آنها جریان یافته و اتاقها را گرم میکرده است
وارطان تومانیانس حدود یک صد پارچه آبادی در دهستان منجوان وکیوان که هردو از دهستانهای خداآفرین است را با پول امپراطوری روسیه خریداری ومالک بزرگ درمنطقه به شمارمی رفته که پس ازسرنگونی نیکالای پادگورنی بوسیله استالین وتشکیل اتحاد جماهیر شوروی نقشهی ایشان درایران برآب شده وبه ناچارایران رابه سوی فرانسه ترک نموده است.
عمارت قاجاری تومانیانس (وینق) یکی از 15 اثری است که در پنجمین همایش ملی شورای سیاستگذاری ثبت میراث فرهنگی در استان البرز در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
منابع:
http://fa.wikipedia.org/wiki
http://isna.ir/fa/print/91090703001
http://www3.irna.ir/fa/News/80431351/
http://nasrnews.ir/news/tabid/243/ArticleID/13881
http://arazindardi.blogfa.com/post/25
http://hadikaleybar.blogfa.com
خبرگزاری جمهوری اسلامی [tabriz.irna.ir]
خبرگزاری شبستان [www.shabestan.ir]
khodafarinberooz.ir/report/8603