مسجد علی­خان

مجموعه تاریخی علی خان از جاذبه‌های گردشگری شهرستان لامرد است, این مجموعه مربوط به دوره قاجاریه است که توسط علی خان اشکانی بنا شده است و شامل حمام، مسجد، قلعه و آب انبار می‌باشد.
مسجد تاریخی حاج علی در خیابان لطفعلی خان زند ، ضلع شرقی مدرسه خان ، محله گود عربان شیراز واقع است و بیش از 2 قرن و نیم قدمت دارد.
مسجد علی خان شامل دو شبستان است وحمام علی خان از دو فضای اولیه، سربینه و گرمخانه تشکیل شده است. این مجموعه تاریخی مکانی زیبا و جذاب برای بازدید کنندگان می‌باشد.
این مسجد تزئینات زیبای گچبری در ایوان و شبستان دارد در ضلع غربی و کنار مسجد حمام علیخان قرار دارد.
بنای مسجد را رئیس علی خان اشکنانی در سال 1292 هجری قمری بنا کرد که در سال 1297 به پایان رسید.
این مسجد به عنوان مسجد جامع اشکنان در طول یکصد سال محل تجمع نمازگزاران جمعه و جماعت بوده‌است.این مسجد با 600 متر مربع زیر بنا و 300 متر مربع حیاط در مرکز شهر قرار گرفته‌است.
بناى مسجد داراى پلان مستطیل شکل است و ورودى آن در ضلع شمالى شبستان مسجد واقع شده است.
شبستان اصلى از سه ردیف ستون چهارتایى و ۱۰ نیم ستون در بدنه اصلى تشکیل شده است. یک رواق در قسمت ورودى مسجد وجود دارد, این مسجد یک شبستان زیرزمینى جهت استفاده در تابستان دارد.
مصالح به کار رفته در ساخت بناى مسجد عمدتاً سنگ و گچ است و پوشش آن چوبى است. . پوشش پشت بام کاهگلى و پوشش کف بنا سیمان و گچ است.
ستون‏هاى مسجد دارای رواق چهارگوش هستند, ستون‏هاى شبستان نیز داراى پایه چهارگوش و قلمه مدور مى‏باشند. فرم رواق تیزه‏ دار است. شبستان داراى تویزه‏هایى به شکل قوس دالبرى است و بدنه دیوارها گچ‌اندود هستند
محرابى در رو به ‏روى ورودى در ضلع جنوبى مسجد تعبیه شده است.دو کتیبه در رواق ورودى مسجد وجود دارد که یکى از آنها مربوط به یکى از رسوم محلى درباره ازدواج دختران و پرداخت مبالغ گزاف به خوانین محل اشاره دارد و کتیبه دیگر شعرى است که تاریخ ۱۲۹۷ هجرى قمرى را نشان میدهد.
مجموعه تاریخی علی‌خان بخش اشکنان شهرستان لامرد به شماره 3069 بیست و پنجم اردیبهشت ماه 1379 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و هم‌اکنون نیز اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس از آن حفاظت می‌کند.
یکی از طرح‌های بسیار خوب شهرداری اشکنان راهگشایی از خیابان اصلی به سوی حمان علیخانی و مسجد علیخان است که در حال حاضر فاز اول آن یعنی راه گشایی و روشنایی آن نزدیک به اتمام است که در صورت تکمیلی این طرح، دسترسی گردشگران به این مکانهای تاریخی بیش از گذشته خواهدشد.
طبق گفته‌ی مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لامرد شبستان این مسجد مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.


منبع:
http://tnews.ir
http://golshn12.blogfa.com/post/419
http://rasekhoon.net/forum/thread/650262/page1
http://iranebozorg.com
http://ashkananazad.blogfa.com/post/88
http://www.ashkanan.com/wp-content/382
http://www.masjed.ir/fa/news/794