منطقه حفاظت شده کوه بافق در شهریور ماه 1367 به مدت 8 سال به طور رسمی منطقه شکار ممنوع و در سال 1375 مقدار 140000 هکتار آن به عنوان
منطقه حفاظت شده کوه بافق تحت کنترل سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت.
وضعیت آب و هوایی و اقلیمی
منطقه حفاظت شده کوه بافق مانند سایر نقاط استان
یزد خشک و بیابانی است.
این منطقه دارای تابستانهای کویری بسیار گرم و خشک و سوزان است و دارای زمستانهای نسبتا سردی می‌باشد.
در این منطقه انواعی از گونه‌های گیاهی با ویژگیها و فرمهای مختلف شامل درختی و درختچه ای، بوته ای بالشتکی، شورپسند، گچ دوست، صخره دوست، شن دوست به همراه گونه‌های مرتعی خوشخوراک و گونه‌های دارویی در منطقه مشاهده می‌شود.
۱۹۴ گونه گیاهی در
منطقه حفاظت شده کوه بافق شناسایی شده که از این تعداد ۲۴ گونه دارای ارزش‌های حفاظتی ویژه هستند و ۲۲ گونه آن در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت قرار دارند.
در این میان ۱۶ گونه از جمله کلاه میرحسین،
بادام عاجی، تنگرس، نازبیابانی، کاروان کش، هزار خار رگه
مرکزی،
...مشاهده کامل متن هزار خار کویری، عروس سنگ، وشا، پونه، سگ دندان خاردار، شور یزدی، شنگ اسب کم گل و … از گونه‌های بومی این منطقه هستند.
بنه، قیچ، درمنه، آویشن، خارشتر، بادام کوهی، انجیر کوهی، چوبک، اسکمبیل، گز، اشنان، تاغ از سایر گونه‌های گیاهی منطقه هستند
در این منطقه ۲۰ گونه پستاندار شناسایی شده که به شش راسته و هشت خانواده تعلق دارند که از این تعداد ۱۲ گونه به عنوان اولویت‌های حفاظتی در ایران و جهان معرفی شده اند.
زیستگاه پستانداران در منطقه حفاظت شده کوه بافق شامل کوهستانی صخره ای، تپه ماهور و کوهپایه دشتی و بیابانی است.
مهمترین و شاخص‌ترین پستانداران از تیپ کوهستانی منطقه کل و بز و پلنگ، زیستگاه تپه ماهوری – کوهپایه ای قوچ و میش و پلنگ، زیستگاه دشتی و بیابانی جبیر، کاراکال، روباه معمولی، گرگ و شغال را می‌توان نام برد.
حضور ۱۱ قلاده پلنگ در این منطقه قطعی و برآورد شده است که ۲۰ قلاده پلنگ در این منطقه زندگی می‌کند.
کفتار، کاراکال، خرگوش، تشی، خارپشت ایرانی، جرد ایرانی، پامسواکی بزرگ، ول حفار، دوپای کوچک، جربیل از دیگر گونه‌های پستاندار این منطقه می‌باشند.
در منطقه حفاظت شده کوه بافق در مجموع ۴۴ گونه پرنده از ۲۲ خانواده شناسایی شده و پرندگان حمایت شده در سطح ملی و بین المللی این ناحیه ۱۲ گونه هستند. هوبره، سارگپه پابلند، عقاب ها، دال و دلیجه از پرندگان ارزشمندی هستند که در این زیستگاه یافت می‌شوند.
از مهمترین و با ارزش‌ترین پرندگان زیستگاه‌های تپه ماهور و کوهستانی پرندگان خانواده باز، عقاب، لاشخور و خانواده شاهین‌ها می‌باشند. از دیگر پرندگان مهم این منطقه می‌توان به کبک، تیهو، شاه بوف، جغد کوچک، زاع نوک سرخ، کوکر شک سیاه، زنبورخوار معمولی، هدهد، کلاغ ابلق، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، کمرکولی بزرگ و … اشاره کرد.
گونه کبک و تیهو از جمله پرندگان غالب در این عرصه محسوب شده و زیستگاه‌های منطقه به دلیل دارا بودن چشمه، شرایط توپوگرافی و پوشش گیاهی برای حیات این دو گونه ارزشمند مطلوب هستند.
همچنین پرندگان بیابانی نظیر زاغ بور، باقرقره و گاهی هوبره در این منطقه یافت می‌شود.
در منطقه حفاظت شده کوه بافق ۱۶ گونه از خزندگان نیز شناسایی شده اند که شامل یک گونه لاک پشت، ۹ گونه از مارمولک‌ها و شش گونه از مارها هستند که از این تعداد گونه لاک پشت مهمیزدار و بزمجه بیابانی در اولویت حفاظتی قرار دارند.
مارهای شناسایی شده در منطقه نیز به دو خانواده تعلق دارند که سه گونه مار جعفری، مار شاخدار و کک مار، سمی و خطرناک، گونه تیرمار از مارهای نیمه سمی و شتر مار شیرازی از مارهای غیرسمی منطقه هستند که زیستگاه تعدادی از آنها مناطق کوهستانی و تعدادی مناطق دشتی و استپی است.
منبع:
http://www.momtaznews.com/
http://www.bafghdoe.blogfa.com/post/2
http://www.iew.ir/1391/06/16/1772
http://farsi.cacp.ir/habitats/bafq-protected-area/
