سد گلپایگان

سد گلپایگان اولین سد مخزنی خاکی و اولین سد مدرن ایران است که در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی و ۱۸ کیلومتری جنوب باختری شهر گلپایگان در نزدیکی روستای «اختوان» بر روی رودخانه اناربار واقع شده‌است.
سد سنگریزه‌ای گلپایگان با هسته رُسی مایل است و با شیوه قدیمی ساخت سدهای خاکی بر روی پی سنگی شِل ساخته شده‌است. در سال ۱۳۲۳ مطالعات این سد شروع شد و عملیات ساخت آن نیز در سال ۱۳۲۶ آغاز و در سال ۱۳۳۶ به بهره‌برداری رسید.
هدف از احداث این سد جلوگیری از خسارات ناشی از سیل و تأمین آب کشاورزی شش هزار هکتار از اراضی کشاورزی منطقه بوده‌است.
ارتفاع سد از سطح زمین ۵۷ متر است,در سال ۱۳۴۹ـ۵۰، به تراز تاج سد ۵ متر و به تاج سرریز آن، ۷ متر افزوده شد و در نتیجه ظرفیت مخزن از ۲۸ به ۵/۴۲ میلیون متر مکعب افزایش پیدا کرد.
اولین «توپی» بتنی در ایران نیز، به دست متخصصان ایرانی بعد از تلاش مداوم، در سد گلپایگان ساخته شد. حجم کل مخزن این سد ۴۵ میلیون مترمکعب و حجم مفید مخزن ۴۲ میلیون مترمکعب است.
سیستم آبگیر ـ تخلیه کننده سد گلپایگان شامل دو لوله به قطر ۳۶ ...مشاهده کامل متن و ۵۶ اینچ و به طول ۲۱۰ متر می‌باشد که به دو سری شیرهای هاول بانگر مجهز می‌گردند.تجهیزات فنی و امکانات رفاهی در زمان ساخت این سد محدود بود ولی با تلاش شبانه‌روزی و دلسوزانه سازندگان آن بعد از گذشت سالیان دراز از زمان بهره برداری تاکنون ایمنی و پایداری سد مطلوب و قابل قبول و مهم‌ترین منبع تأمین آب کشاورزی زمین‌های گلپایگان است
سد گلپایگان به عنوان اولین سد مدرن ایران و بدون هیچکونه ابزار دقیقی در داخل و خارج بدنه آن با بیش از نیم قرن فعالیت همچنان مهمترین منبع تامین آب زمینهای کشاورزی شهرستان گلپایگان است.
ماهی سوف، کپور، ماهی سفید رودخانه‌ای و قزل آلا در سد گلپایگان یافت می‌شود,ماهی سفید و قزل آلای سد گلپایگان بسیار مرغوب است.

منبع:
http://www.yjc.ir/fa/news/4322626/
http://www.akhale.ir/show.php?page=article&id=202
http://www.tabriz-fishing.com/article-print-364.html
http://www.esfahanfishing.ir/