قلعه گردن در روستای تول لات شهرستان
رودسر قرار دارد . این قلعه با ارتفای حدود هشتاد متر مشرف بر رود خانه پلورود میباشد.
طول این بنا حدود پنجاه متر و عرض آن چهل متر است.
این قله در بیست کیلومتری
رودسر و پنج کیلومتری رحیمآباد واقع شده است که به
قلعه گردن تول لات معروف است.
در بعضی از کتاب‌ها قدمت این قلعه را به دوران سلجوقی نسبت می‌دهند. ولی با توجه به خندق‌های حفر شده در اطرف آن می‌توان آن را به پیش از دوران سلجوقی نسبت داد.
مساحت این قلعه حدود پانصد متر بوده که در ارتفاع دویست متری از سطح در یا ساخته شده است .
این بنا به صورت سنگچین و با ملاتی از جنس ساروج بنا شده که با توجه به مصالح به کار رفته می‌توان گفت که از اولین بناهای استان
گیلان بوده که از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است.
در زلزله سال شصت و نه
رودبار متاسفانه قسمت زیادی از این بنا ویران شد. این قلعه احتمالا سه طبقه بوده که درب آن به سمت جنوب و رو به رودخانه و جاده باز می‌شده است.
به تازگی باستان شناسانی که در این قلعه مشغول تحقیق بوده اند گوری دسته جمعی یافتند که گویی آرامگاه خانوادگی شخصی مهم
...مشاهده کامل متن بوده است. این گور در فاصله دویست متری شمال شرقی رود کشکوه پیدا شده است و حدود دویست و پنجاه اسکلت در آن یافت شده که به دلیل رطوبت زیاد تقریبا از بین رفته اند.
این گور شش ضلعی بوده که با تخته سنگی بزرگ پوشانده شده است که دیواری سنگچین شده دارد و در نوع خود منحصر به فرد است . تا کنون همچین گوری در گیلان یافت نشده است.قدمت این گور را بین دو هزار و پانصد تا دو هزار و هشتصد سال تخمین زده اند.
این گور متعلق به هزار سال پیش از میلاد است که در آن چهار اسکلت تقریبا از بین رفته وشانزده شئی پیدا شده است که نشان می‌دهد مردم آن دوره به زندگی پس از مرگ اعتقاد داشتند.
در میان این اشیاء، اشیایی مفرغی وجو دارند که یکی از آن‌ها تبری دو لبه است که کاربردی مانند کلنگ دارد . این تبر در جلوی درب ورودی گور کشف شده است. سفالینه هایی نیز در این گور کشف شده اند که به دلیل قرار گرفتن در کنار رودخانه و رطوبت زیاد هنگام جستجو ترک‌های بسیاری خورده اند.
این گور دو در بیست در دو متر است که اجساد قرار گرفته در آن جهات مختلفی دارند که نشان از زمان‌های مختلف برای تدفین با توجه به شعاع نور می‌دهد.
کف گور از سنگ‌های وچکی پوشیده شده است که برای مقاومت در برابر رطوبت روی ان لایه ذغال و خاکستر ریخته اند.
این قلعه در سال هزار و سیصد و هستاد و دو شمسی با شماره ثبت نه هزار و چهارصد و هفت به عنوان اثری تاریخی و ملی به ثبت رسیده است.
قلعه گردن منظره فوق العاده زیبایی دارد که با ارتفاع بلندش در محاصره باغات چای در آمده است.
قلعه‌ی مذکور در مسیر مناطق بسیارجذاب و سیاحتی رودخانه سه مـوش، سفـید آب ؛ پـلام دره، آب معدنی سجیران ، آبشار گرمابدشت، مدرسه همت درزیاز، سی پل، آستانه هفت امام رودبارک، دریاچه صمدآباد و هزاران منطقه زیبا وچشم انداز اشکورات رودسر واملش واقع شده است.
منابع:
www.hamshahrionline.ir/
www.negahmedia.ir
http://www.dashtak2.blogfa.com/cat-40.aspx
http://khazarfood.com/fa/Details501.aspx
http://news.asrgardesh.com/
