تالاب کجی نمکزار شوره زاری وسیع است که در 75 کیلومتری شمال شهر نهبندان واقع شده است.
این منطقه به دلیل پایین بودن سطح ارتفاع آن نسبت به مناطق اطراف، محل تجمع زه آب منطقه شده و با توجه به این که شوری خاک آن نیز زیاد است به دریاچه نمکی تبدیل شده است.
این تالاب از آنجایی که در تمام فصول سال دارای آب بوده، محل امنی برای پرندگان مهاجر آبزی میباشد و همه ساله تعداد زیادی از پرندگان مهاجر را در خود جای میدهد و نیز دارای برآمدگیهای خشکی همراه با پوشش گیاهی مناسب برای تخمگذاری پرندگان است.
منطقه تالاب کجی نمکزار نهبندان نیز همانطور که از نامش پیداست همانند سایر تالابهای کشور پرندگان متنوعی را در خود جای داده است و هر ساله خصوصاً در فصل مهاجرت پرندگان آبزی و کنار آبزی، گونه های مختلفی از قبیل آبچیلیک پاسبز، آبچیلیک پاسرخ، حواصیل خاکستری، حواصیل سفید، خوتکا و اردک سرسبز در آن به چشم میخورند.
از نظر توپوگرافی، منطقه عمدتاً به صورت دشتی و هموار بوده و در منتهی الیه شمال و تا حدودی شمال غرب منطقه رشته کوهی با نام باران و بهاران کشیده شده است که جزء محدوده نقشه اصلی تالاب نیست ولی باعث گردیده تا منطقه دارای تنوع اکوسیستمی گردد , این منطقه از نظر آب و هوایی در ناحیه خشک و نیمه خشک قرار دارد.
دلیل نامگذاری منطقه وجود روستای کجی در حاشیه تالاب و همچنین خود تالاب که از دور به صورت یک نمکزار دیده می‌شود, معمولاً برداشت نمک توسط اهالی منطقه از حاشیه تالاب صورت می‌گیرد.
پناهگاه حیات وحش تالاب کجی نمکزار در حال حاضر دارای یک پاسگاه محیط بانی با تعداد ۲ نفر نیرو میباشد.
پرندگان منطقه شامل عقاب طلایی، دال، پیغوی کوچک، جغد کوچک، بلدرچین معمولی، کبوتر، زاغ بور، زاغ نوک قرمز، زاغی، گنجشک درختی، دم جنبانک ابلق، چکاوک کاکلی، چکاوک پنجه کوتاه، پرستو، هدهد، سبزه قبا، هوبره، کوکر شکم سیاه، دودک، سلیم طوقی میباشند.
از خزندگان منطقه میتوان به مار پلنگی، مار جعفری، لاک پشت مهمیزدار بالغ، بزمچه بیابانی خاکستری اشاره کرد.
گرگ، کفتار، روباه، تشی، خرگوش، خارپشت پستانداران منطقه میباشند.
گیاهان غالب در منطقه در حال حاضر در مناطق دشتی قیچ، گز و تاغ بوده که از پوشش نسبتاً خوبی برخوردار میباشد و در حاشیه تالاب بوته‌های گز، آتریپلکس، قلیا و نی به چشم می‌خورد.
درمنه، خارشتر، چرخه، کما، اشنان، هندوانه ابوجهل، سئودا و اسپند از دیگر گیاهان منطقه هستند , نیزارها نیز سطح قابل توجهی از سطح منطقه را به خود اختصاص داده اند.
منبع:
http://arw.ir/?p=14788
http://www.iew.ir/1391/06/11/1235
http://www7.skhorasan.irna.ir/fa/News/81103639/
