شهر باستانی بیشاپور در شهرستان
کازرون واقع شده است و یکی از مشهورترین بناهای این شهر باستانی ، "
معبد آناهیتا " نام دارد. این معبد به شکل مکعب با اضلاعی 14متری طراحی و بنا شده است.
نام این معبد ، برگرفته شده از " آناهیتا " ، الهه آب ، فرشته و نگهبان چشمهها و باران و همچنین نماد باروی ، عشق و دوستی به اعتقاد ایرانیان باستان است.
آناهیتا به معنای پاک و دور از آلودگی میباشد و توجه به " آناهیتا " از
دوره اردشیر دوم هخامنشی در
ایران مرسوم شده و در دورههای تاریخی بعدی یعنی اشکانی و ساسانی هم ادامه داشته است تا جایی که اشارهها و تصاویری از این الهه در کنار نام اهورامزدا در بعضی از آثار به جای مانده به چشم میخورد.
الهه ناهید یا آناهیتا دارای نماد جانوریی به شکل گاو میباشد.
با توجه به اسم آناهیتا ، این معبد را در عمق 6متری از سطح زمین ساخته اند تا آب رودخانه شاپور به درون آن سرازیر شود و به نوعی این معبد را سمبل یک پرستشگاه آب و یا جایگاه نوازش با آب میدانند.
نماد جانوری الهه ناهید نیز در اطراف این معبد ، به صورت قرینه یکدیگر قرار داده شده است و ناگفته نماند که
معبد آناهیتا نه تنها از نظر نوع
...مشاهده کامل متن و سبک معماری ، بلکه از نظر رعایت دستگاههای تنظیم و تقسیم و کنترل آب نیز فوقالعاده طراحی و مهندسی شده است.
در این سیستم آبی ، آب رودخانه توسط جویهای سنگی به میزان لازم تنظیم میشود و به طرز بسیار زیبا و با شکوهی به آبگیری که در وسط معبد تعبیه شده است ، هدایت میشود.
قدمت معبد آناهیتا بیشاپور به دوره ساسانیان باز میگردد و لازم به توضیح است که برخلاف دیگر ساختمانهای بیشاپور که به رسم ساسانی با سنگهای نامنظم و ملات ساخته شدهاند ، ساختمان این معبد به رسم هخامنشیان با سنگهای بزرگ تراشیده شده ، بدون ملات به صورت دو جداره با بستهای فلزی استوار گشته اند و فاقد سقف مسطح میباشد.
معبد آناهیتا از جمله معابد شاهی به شمار میرود که تنها افراد بلند پایه اجازه ورود به داخل این معبد را پیدا میکردند. دور تا دور محوطه اصلی راهروهای به هم پیوستهای وجود دارد که از چهارطرف به محوطه اصلی راه دارند ، همچنین برای رسیدن به این محوطه باید از راهپلهای با 25 پله پایین رفت.
برای ورود به داخل معبد هم میشود از تنها ورودی این معبد بهره برد.
گفتنی است که مردم عادی نیز میتوانستند برای بهره مند شدن از آب مقدس شدهی این معبد ، از آب حوضی که در کنار بدنه غربی و خارج از معبد آناهیتا ساخته شده بود ، استفاده کنند.
در کتاب تاریخ ایران باستان نیز ، " گیرشمن " یک نقشه از مقطع این معبد به شرح ذیل ارائه کرده است :
ظاهرا آب از ضلع شمال شرقی ( بالا سمت چپ ) وارد این راهروها میشده و در آنها جریان داشته و از سمت شمال غرب خارج میشده است.
به خاطر این جریان آب است که حدس میزنند معبد مربوط به آناهیتا ( ایزدبانوی آب ) باشد نه آتشکده ( که اوایل حدس میزدند )
منبع :
http://www.mehrnews.com
http://fa.wikipedia.org
www.alaeadin.bllogfa.com