خانه آقاگل در مرکز محله تاریخی شهر واقع شده و قدمت آن به دوران قاجار باز میگردد. این خانه متعلق به آقاگل ارباب اسبق روستا بوده و اکنون ازطرف ورثه مرحوم آقاگل به شهرداری واگذار شده است.
این اثر دارای ساختار حیاط
مرکزی و سه جبهه ساخت پیرامون حیاط میباشد. جبهه اصلی شامل فضای شاهنشین و دو اتاق کناری در جبهه شمال حیاط واقع میباشد. جبهه جنوبی که فضای، انبار، اتاق سرایداری و فضایی جهت نگهداری احشام بوده است را شامل میشود.
بدین ترتیب فضای دسترسی و راه پله در جبهه غربی حیاط جانمایی میگردد.
در تراز زیر طبقه همکف فضای سرداب دقیقاً منطبق بر سازه طبقة بالا زیر فضای شاهنشین شکل گرفته و مساحتی حدود صد متر مربع را شامل میشود. نکته جالب توجه خط آسمان در نمای جبهه اصلی بنای فوق میباشد.
در اثر فوق در طول محور آکس این جبهه دارای تنوع بوده و با فرمی هلالی که از زمینه خود جدا میگردد تظاهر مییابد. مشخصات بنای عدم تقارن عملکردی بنا درحین تقارن فضایی و فرمی میباشد.
دو اتاق کناری در دوطرف اتاق شاهنشین، هر دو دارای مشخصات فرمی تلسیان میباشد و برخلاف انتظار برخورد یکسان ازلحاظ ارتباطی، یکی از این فضاها توسط سه دهانه با فرم هلالی با فضای اصلی مرتبط میشود و اتاق جانبی در سمت دیگر فاقد ارتباط درونی از شاهنشین میباشد و ارتباط با این فضا فقط از حیاط امکان
...مشاهده کامل متن پذیر است.
یکیی از ویژگیهای منحصر به فرد بنای مذکور رویکردی دوگانه نسبت به محیط پیرامون خود میباشد.
بنا در طول محور اصلی خود در امتداد فضای شاهنشین هم دارای درونگرایی نسبت به حیاط مرکزی بوده و هم دارای رویکردی برونگرا نسبت به محیط اطراف میباشد. در نمای متقابل این جبهه ایوانی سرتاسری در تمام طول بنا ، ارتباط بصری و فیزیکی بنا را به اطراف ممکن میسازد.
در این جبهه به علت تراز بودن کف سرداب با کف محیط پیرامون بنا ، ارتباط بصری و فیزیکی را به اطراف ممکن میسازد. در این جبهه به علت تراز بودن کف سرداب با کف محیط پیرامون بنا دو طبقه جلوه کرده و نمایی باغگونه تجلی مییابد.
این خانه تاریخی با شمارة هزار و چهارصد و هشتاد و نه در تاریخ نهم بهمن ماه سال هزار و سیصد و هشتاد و چهار در فهرست آثار باستانی به ثبت رسیده است.
منابع :
http://www.farsnews.com/
http://vazeh.com/
http://khaledabad.blogfa.com/
http://khorasannews.com/
http://www.arisnasr.ir/