برج
محمودآباد یکی از بناهای تاریخی استان
یزد میباشد که در مجاورت بلوار نواب صفوی شهر
میبد قرار دارد. در دوران گذشته برجهای گوناگونی برای کاربردهای مختلف، در منطقه
میبد ساخته اند.
یکی از انواع آن، برج هایی است که در نقطه معینی از حوزه استحفاظی آبادیها برای دیده بانی و مراقبت بنا میکردند و پاسبانی به نام "هادر باش" بر آنها میگمارده اند تا در هنگام بروز خطر و پیش از حمله احتمالی مهاجمان به حدود آبادی ها، نگهبانان و مردم شهر را با خبر سازند.
یکی دیگر از کاربردهای آن محل نگهداری و ایمنی کبوترها برای استفاده کشاورزی میباشد.
این برجها را معمولا به فاصله نزدیکی از دیوار شهر و در دو یا سه طبقه میساخته اند.
برج محمود آباد یکی از این برج هاست که هنوز آثار آن در کنار باغی در جنوب
محمودآباد در محله میرزائیها به جا مانده است.
این بنای تاریخی که قدمت آن به
دوره قاجاریه بر میگردد با پلانی مدور و از جنس خشت بنا شده است. اصل بنا دو طبقه بوده و در فضای بالای آن فضای باز برای اقامت موقت قرار داشته است.
در داخل بدنه بنا حفره هایی جهت آشیانه
...مشاهده کامل متن کبوتران تعبیه شده است. در نمای بیرونی قسمت انتهایی برج مقرنسهای ساده ای که بیانگر حالت تدافعی برج بوده است دیده میشود.
این برج بنایی ازخشت و گل میباشد که در کشتخوانهای میبد واقع شده و در اقلیمی گرم و خشک، در منطقه ای غیر زلزله خیز قرار گرفته است.
این بنای قاجاری صرف نظر از دیده بانی، محل نگهداری کبوتران جهت استفاده از کود آنها بوده است. در قسمت بالایی برج، مقرنسها و کنگره هایی از خشت ایجاد و سوراخهای تیرکش نیز در اطراف برج تعبیه شده است.
بر روی مقرنسها اثراتی از اندود گچ بر جای است که مشخص میکند مقرنسها در گذشته با پوششی از اندود گچ تزیین شده بوده اند. همچنین بر دیواره داخلی بنا حفرههای مربع شکل مشبک وجود دارد که محل نشستن کبوتران بوده است.
عملیات مرمت این بنا که شامل مرمت دیوار چینی، شفته ریزی با شن و آهک، بتن ریزی، آرماتوربندی، شن ریزی کف و حمل خاکهای موجود دراطراف بنا است، با هدف آماده کردن این بنا برای الحاق به فهرست میراث ملی انجام شده است.
منابع :
http://meybodema.ir/
http://naringhaleh.com/
http://www.chn.ir/
http://yazdannews.com/
http://www.mahmoodabadema.ir/