پل آب برسر ( ترناو ) در غرب روستای فتح آباد بخش ارسک از توابع شهرستان
بشرویه در حدود 12کیلومتری ، در کوهی به نام کوه شتری واقع شده است .
این سازه معماری شامل دو پل میباشد که برای انتقال جریان آب قنات از یک سوی دره به سوی دیگر کاربرد داشته است.
پل‌های آب برسرترناو آثاری به جا مانده از دوره‌های ساسانی و سلجوقی می‌باشند.
پل اولی که کوچکتر است دارای قدمت بیشتری بوده و بعد از این که کارایی خود را از دست داد مردم این منطقه اقدام به ساخت پلی جدیدتر نمودند.
بنابر شواهد موجود احتمال می‌رود که پل قدیمی‌تر متعلق به دوره‌ی ساسانی باشد و از این نظر حائز اهمیت است.
پل قدیمی در نقطه ای کم عرض بر دامنه‌های سنگی دوسوی رودخانه ساخته شده است.
این پل دارای یک دهانه اصلی عریض و بلند و دو دهانه کوچکتر در سمت راست دهانه اصلی است. دهانه اصلی به کمک دو پایه قطور با قاعده مربع استقرار یافته و دارای حدود 22 متر بلندی میباشد.
پل جدیدتر در همان منطقه و به فاصله حدود 20 متری از پل قدیمی و در سمت شمال آن ساخته شده و به جهت اینکه مثل پل قدیمی محل استقرار آن در سمت چپ صخره نبوده، نحوه ساخت آن نیز تغییر کرده است به این معنی که برای دهانه اصلی، پایه مجزا ساخته نشده بلکه با استفاده از برجستگی‌ها و شیب‌های کنار رودخانه دیوار پهن و بلندی عمود بر رودخانه ساخته شده و علی‌رغم
...مشاهده کامل متن استفاده از مصالح تقریباً یکسان از جهت ساختار این دو پل تفاوت محسوسی دارند.
پل جدید دو طبقه است، طبقه اول جهت معبر ساخته شده و طبقه دوم برای عبور آب در نظر گرفته شده است.
در سمت چپ طبقه اول اتاقکی ساخته شده که دارای یک ورودی و یک پنجره است. سبک اجرای تاق پل متأخر با پل قدیم متفاوت است. در پل قدیم تاق‌ها هلالی و سنگی است حال اینکه در پل جدیدتر تاق‌ها جناغی و نمای گچی دارد.
علاوه بر آن در بدنه این پل درگاه‌ها و تاقچه هایی تعبیه گردیده که به نظر می‌رسد همراه با تأمین نور فضاهای معماری منظر زیبایی برای پل به وجود آورده و علاوه بر آن پر کننده فضای بین جرزها نیز هستند.
در خصوص تاریخ و دوره ساخت این پل‌ها در پرونده ثبتی این بنا پل قدیمی‌تر را از آثار دوره ساسانی و پل دیگر را مربوط به دوره سلجوقی دانسته است .
این پل را از این جهت آب بر سر می‌گویند که دارای دو مسیر بوده قسمتی برای عبور انسان و قسمتی برای عبور آب و با توجه به اینکه قسمت بالای پل مخصوص عبور آب بوده و در واقع آب از بالای سر عابرین می‌گذشته به پل آب بر سر مشهور شده است که این ویژگی در پل جدیدتر دیده می‌شود و پل قدیمی‌تر تنها برای عبور جریان آب کاربرد داشته است.
در خصوص ترناو نیز می‌توان گفت که این واژه ترکیبی از « تَر و ناو » میباشد .تر به معنای خیس و ناو هر چیز میان تهی کشیده را گویند و در واقع کلمه ترناو بیانگر لوله ای است که آب را از خود عبور می‌دهد.
مصالح عمده بکار رفته در ساختار معماری پل شامل سنگ لاشه ، قلوه سنگ و ملات ساروج و گچ میباشد.که بر بستری سنگی با استحکام و ایستایی زیاد بنا شده است.
دراین مجمو عه‌ی معماری تقریبآ هیچ عنصر تزئینی به کار نرفته است .
این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۷۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع:
http://www.yjc.ir/
http://www.skchto.ir/
http://www.negahmedia.ir/
http://khavarestan.ir/
