کاروانسرای نیگنان از آثار تاریخی
روستای نیگنان میباشد ، قدمت آن طبق کتیبه سردر ورودی این کاروانسرا به
دوره قاجاریه برمیگردد.
این کاروانسرا که به صورت بنای مستطیل شکلی بنا شده دارای تختگاههای و
ایوان هایی در طرفین درب ورودی در نمای بیرونی کاروانسرا است.
درب وردوی که در وسط ضلع شرقی قرار گرفته است، دربی بزرگ، چوبی و دولته است که با میخهای زیبای قدیمی تزیین شده است و کتیبه سنگی در بالای درب خودنمایی میکند که بر روی آن تاریخ ساخت بنا(1314 ه.ق) و نام معمار بنا ( استاد محمد معمار ولد مراد استاد باقر یزدی ) ذکر شده است.
پس از ورود به کاروانسرا در دو طرف آن تختگاههایی مشاهده میشود، همچنان که گذر میکنی تختگاههای بزرگ و بلندتری در طرفین به چشم میخورد که محل نشیمن "کاروانسالار " بوده است.
بر روی هر یک از این تختگاهها اتاقی سرپوشیده با چند طاقچه قرار گرفته و طرف دیگر راه پلهای به سمت پشت بام کاروانسرا هدایت میشود که احتمالاً برای باخبر شدن از ورود لحظه به لحظه مسافرین تازه وارد استفاده میشده است.
آنچه که بر شکوه و جلال این بنای زیبا میافزاید، آجرچینیهای سقف گنبدی شکل است که در نوع خود شاهکاری بینظیر است.
زیباترین
...مشاهده کامل متن و چشماندازترین بخش کاروانسرا، آجرچینی زیرگنبد موجود بر بالای هشتی ورودی آن است که با رنگهای قرمز و خاگستری تزیین شده و زیباییهای معمارانه این بنا چشمان همه را خیره میکند.
نظیر این گرهچینی در ایوانهای وسطی اضلاع شمال غربی و جنوب شرقی حیاط نیز به چشم میخورد.
کاروانسرای نیگنان از نوع کاروانسراهای دو ایوانه است. یکی از این ایوانها محل پذیرایی از مسافرانی است که سرشناس و دارای شهرت بودهاند.
ناودانهای سنگی از دیگر قسمتهای زیبا در کاروانسراست که برای هدایت آب باران به خارج بام که در قسمت اضلاع بیرونی شمالی، جنوبی و غربی تعبیه شده است.
در ضلع شرقی حیاط و در هر یک از طرفین ایوان وردوی دو ایوان کوچکتر قرار دارند.
در ضلع شمال شرقی و ضلع جنوبی غربی کاروانسرا نیز به صورت قرینه یک ایوان بزگتر در وسط و سه ایوان در هر یک از طرفین قرار دارد ، این وضعیت در ضلع غربی نیز تکرار شده است.
اره بند یا به زبان امروزی اصطبل، در چهار گوشه کاروانسرا به صورت فضای سرپوشیدهای تعبیه شده که محل بستن اسبها بوده است.
از نکات جالب این باره بند نوع آجرچینی گنبد کروی شکل آن است که با اشکال مربع و لوزی پوشیده شده و در انتهای به یک نورگیر مربع شکل خاتمه مییابد. در این باره بندها یا همان اصطبل، تختگاهی با چهار ستون مجزا در وسط و هشت تختگاه دیگر در طرفین است.
این بنا در سال 1386 به شماره 20563 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
منبع:
http://nignanvillage.blogfa.com/
http://isna.ir/
http://khavarestan.ir/
http://www.negahmedia.ir/